NSA: po zagranicznej operacji kontrola może być w kraju

To, że zabieg resekcji guza został przeprowadzony za granicą, nie oznacza, że pooperacyjne badania kontrolne nie mogą być wykonane w specjalistycznych ośrodkach krajowych - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Skarżący złożył wniosek do Prezesa NFZ o wyrażenie zgody na przeprowadzenie konsultacji kontrolnych oraz badań laboratoryjnych w niemieckiej klinice onkologicznej. Wyjaśnił, że w ośrodku zagranicznym wykonano zabieg główny - usunięcie guza stawu biodrowego i wszczepienia protezy. Wywiódł, że skoro przeprowadzenie zabiegu nie było możliwe w Polsce, to - również pooperacyjne badania kontrolne muszą zostać zrealizowane w ośrodku zagranicznym.

Prezes NFZ nie przychylił się do wniosku. Wyjaśnił, że odmowną decyzję podjął po zapoznaniu się z opiniami konsultantów krajowych w dziedzinie chirurgii onkologicznej oraz ortopedii i traumatologii narządu ruchu.

Kontrola może odbyć się na miejscu
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nie dopatrzył się nieprawidłowości w działaniach organu i oddalił skargę.
Sąd wskazał, że Prezes NFZ rozpoznając już po raz trzeci wniosek, w oparciu o opinie konsultantów krajowych, prawidłowo uznał, że świadczenia, których dotyczy wniosek skarżącego mogą być wykonane w kraju. Polskie ośrodki, zgodnie z zapewnieniami konsultantów, posiadają bowiem kadrę i wyposażenie techniczne do przeprowadzenia kontroli pooperacyjnych u chorego.

LEX Ochrona Zdrowia>>

To miały być tylko profilaktyczne badania
Naczelny Sąd Administracyjny był podobnego zdania i nie uwzględnił skargi kasacyjnej. Przypomniał, że zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o świadczeniach finansowanych ze środków publicznych (obecnie art. 42j ust. 1), nie jest z góry wykluczona możliwość skierowania chorego do przeprowadzenia leczenia za granicą, także w sytuacji gdy określone badania przeprowadza się w kraju, lecz niezbędne jest wykazanie, że takie leczenie umożliwi poprawę stanu zdrowia pacjenta.

Leczenie, czy tylko profilaktyka?
W tej sprawie, wniosek skarżącego dotyczył przeprowadzenia w niemieckim ośrodku konsultacji medycznych celem stałego monitorowania stanu zdrowia po przebytym, skomplikowanym leczeniu operacyjnym. Nie obejmował zatem swoim przedmiotem ani leczenia ani badań diagnostycznych, o których mowa w powołanym przepisie. Świadczenia, których dotyczył wniosek należało zatem zaliczyć do badań profilaktycznych (kontrolnych), które nie służą poprawie zdrowia ani ratowaniu życia. Udzielenie takiego świadczenia leczniczego, nie mieści się więc w dyspozycji wskazanego przepisu. Przedmiotem wniosku skarżącego mogłoby być jedynie leczenie już zdiagnozowanej (ale nie uleczonej) choroby lub też zdiagnozowanie symptomów choroby nieznanej.
Sąd podkreślił, że przeprowadzone postępowanie, w szczególności stanowisko konsultantów krajowych, pokazało, że wnioskodawca może poddać się badaniom w kraju z takim samym skutkiem, jakie przyniosłoby przeprowadzenie okresowych badań profilaktycznych w ośrodku niemieckim. W swojej opinii konsultanci podkreślili jednocześnie, że badania objęte wnioskiem, nie mają na celu ratowania życia lub poprawy stanu zdrowia skarżącego, a służą szeroko rozumianej poprawie zdrowia skarżącego. Biorąc to pod uwagę, a także fakt, że choroba została wykryta w ośrodku w Polsce, okresowej kontroli zdrowia chorego mogą podjąć się wyspecjalizowane krajowe zakłady opieki zdrowotnej.

Wyrok NSA w Warszawie z dnia 22 listopada 2017 r. II GSK 1921/17.