Są one korzystne przede wszystkim dla małych i średnich firm, które często występują w roli podwykonawców i najbardziej odczuwają skutki upadłości i niewypłacalności inwestorów. Przepisy te powinny także dobrze służyć przedsiębiorstwom zaangażowanym w budowę infrastruktury na EURO 2012.

Według Rady Ministrów nowe rozwiązania są konieczne, ponieważ w wielu przypadkach potencjał dużych firm (inwestorów i wykonawców generalnych), podejmujących współpracę z małymi i średnimi przedsiębiorcami (podwykonawcami), okazuje się pozorny. Dość często pojawiają się wnioski o wszczęcie postępowania układowego lub ogłoszenie upadłości, co oznacza także kłopoty dla podwykonawców. Procesy sądowe mające na celu odzyskanie zapłaty są czasochłonne i kosztowne, a w wielu przypadkach wyegzekwowanie zasądzonych należności nie jest możliwe.

Projekt przyznaje uczestnikom inwestycyjnego procesu budowlanego prawo do zgłoszenia żądania udzielenia zabezpieczenia wierzytelności wynikającej z umowy na roboty budowlane. Zabezpieczeniem wierzytelności będzie w szczególności gwarancja bankowa, gwarancja ubezpieczeniowa, akredytywa bankowa – formy zabezpieczeń szeroko stosowane w obrocie gospodarczym.

Wprowadzono także zasadę równego ponoszenia kosztów zabezpieczenia przez inwestora i żądającego gwarancji zapłaty. Przewidziano również możliwość żądania gwarancji od inwestora na każdym etapie procesu budowlanego – nie tylko przed przystąpieniem do realizacji kontraktu, ale także w dowolnym czasie. Będzie to miało znaczenie w sytuacji, kiedy pojawią się wątpliwości dotyczące kondycji finansowej inwestora lub jego rzetelności. Przepis ten zabezpieczy interesy żądającego gwarancji zapłaty.

Zgodnie z projektem, będzie też można odstąpić od umowy na roboty budowlane, z winy inwestora, jeśli umowa gwarancji zapłaty nie zostanie podpisana w wyznaczonym terminie. Nie może być on jednak krótszy niż 30 dni. Powinno to pozwolić inwestorowi na załatwienie niezbędnych formalności związanych z udzieleniem gwarancji.
Zgodnie z projektem, umowy gwarancji zapłaty będą mogły zawierać wszystkie podmioty procesu budowlanego. Oznacza to wprowadzenie (kaskadowej) możliwości żądania gwarancji zapłaty przez uczestników procesu budowlanego. Takie zabezpieczenie jest bardzo ważne, bo w większości przypadków w całym cyklu inwestycyjnym uczestniczy wielu podwykonawców. Nowe przepisy mają obowiązywać 30 dni od daty ich ogłoszenia.