Nowe zasady rachunkowości banków

Bank w celu uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności maklerskiej, nie musi już spełniać warunku wyodrębnienia finansowego działalności maklerskiej w formie biura maklerskiego. Tym samym koniecznym stało się, aby zagadnienia związane z rachunkowością biur maklerskich znalazły się w rozporządzeniu w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków. 15 października 2010 r. Minister Finansów ogłosił stosowne rozporządzenie.

 Od 21 października 2009 r. banki prowadzące działalność maklerską nie są zobowiązane do ustanawiania odrębnego kapitału założycielskiego na działalność maklerską, prowadzenia odrębnych ksiąg rachunkowych, sporządzania odrębnych sprawozdań finansowych - zob. znowelizowany art. 111 ust. 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Z tego względu w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2009 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości domów maklerskich (Dz. U. Nr 226, poz. 1824), nie zawarto regulacji zagadnień związanych z rachunkowością biur maklerskich, ponieważ w celu kompleksowego uregulowania rachunkowości banków musiały się one znaleźć się w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 1 października 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz. U. Nr 191, poz. 1279).

Nowe rozporządzenie określa cały szereg zasad rachunkowości w zakresie działalności maklerskiej, tj.:

1. zasady ujmowania w księgach rachunkowych operacji dotyczących zarówno banku, jak i biura maklerskiego,

2. zasady ujmowania oraz wyceny aktywów i zobowiązań finansowych banków, w tym instrumentów finansowych nabytych w imieniu i na rachunek własny banku oraz zapisanych na rachunkach papierów wartościowych klientów prowadzonych przez biuro maklerskie,

3. zasady ewidencji i wyceny instrumentów finansowych klientów,

4. zakres informacji wykazywanych w informacji dodatkowej sprawozdania finansowego. Tu należy zaznaczyć, że dotychczasowy zakres informacji został uzupełniony m. in.: o znaczące zdarzenia dotyczące lat ubiegłych, które zostały ujęte w sprawozdaniu finansowym za dany okres, w tym o rodzaj popełnionego błędu oraz kwotę korekty, o aktywa i zobowiązania finansowe, a także o zobowiązania pozabilansowe, o połączenia jednostek gospodarczych, o ilości oraz wartości instrumentów finansowych zdematerializowanych i przechowywanych w formie dokumentu klientów banku.

W celu osiągnięcia większej porównywalności sprawozdań finansowych banków, w rozporządzeniu przyjęto niektóre rozwiązania stosowane w Międzynarodowych Standardach Rachunkowości: Do najważniejszych należą:

1. wprowadzenie nowej kategorii „aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy”, do której zaliczono „aktywa lub zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu”,

2. dostosowanie definicji aktywów finansowych oraz zobowiązań finansowych, a także ich klasyfikacji do postanowień MSR Nr 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena”,

3. wprowadzenie wymogu ujawniania informacji dotyczących aktywów trwałych przeznaczonych do zbycia,

4. wprowadzenie wymogu wyceny oraz ujawnienia w sprawozdaniu finansowym wartości akcji i udziałów w jednostkach podporządkowanych, które bank przeznacza do sprzedaży,

5. wprowadzenie możliwość przekwalifikowania aktywów finansowych z kategorii „aktywów finansowych i zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy” do innych kategorii, zgodnie z MSR Nr 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena”.

Rozporządzenie wejdzie w życie 30 października 2010 r. i po raz pierwszy będzie miało zastosowanie do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2010 r.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line