Natomiast zgodnie z art. 152 w razie uwzględnienia skargi na akt lub czynność organu, nie wywołują one skutków prawnych do chwili uprawomocnienia się wyroku, chyba że sąd postanowi inaczej.

Przełomowy w tym zakresie był rok 2015, a konkretnie 15 sierpnia. Wtedy weszła w życie nowelizacja Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zmieniająca przepisy w tym zakresie. Generalnie wstrzymanie wykonania zaskarżonego do sądu administracyjnego aktu lub czynności w postępowaniu sądowoadministracyjnym jest podobne do postępowania zabezpieczającego przed sądem powszechnym – jego zadaniem jest tymczasowe uregulowanie sytuacji prawnej stron do czasu rozstrzygnięcia sprawy i wydania wyroku.

Sprawdź też: Wstrzymanie wykonania aktu lub czynności przez NSA - PROCEDURA krok po kroku >>>

Sprawdź w LEX: Skutki wyroku uwzględniającego skargę dla zaskarżonego aktu lub czynności - PROCEDURA krok po kroku >>>

Czytaj: Sądy administracyjne do reformy - nie tylko zmiana właściwości miejscowej > 

 

Kiedy skarga kasacyjna do NSA

Skarga kasacyjna do NSA służy kontroli wyroku wydanego przez sąd administracyjny, a nie bezpośrednio dokonaniu kontroli decyzji administracyjnej. Wnosi się ją za pośrednictwem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który wydał zaskarżany wyrok lub postanowienie. I teraz WSA może przed przekazaniem skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego samodzielnie uchylić zaskarżony wyrok lub postanowienie jeżeli w sprawie zachodzi nieważność postępowania albo podstawy skargi kasacyjnej są oczywiście usprawiedliwione. W takim przypadku WSA rozstrzyga także na wniosek strony o kosztach postępowania kasacyjnego.

Zobacz PROCEDURY w LEX:

Wojewódzki Sąd Administracyjny może także podjąć samodzielnie inną decyzję. Na posiedzeniu niejawnym może odrzucić skargę kasacyjną do NSA jeśli:

  • wniesiono ją po upływie terminu;
  • jest niedopuszczalna z innych przyczyn niż upływ terminu do jej wniesienia;
  • strona skarżąca nie uzupełniła braków formalnych w wyznaczonym przez WSA terminie.

Skarga kasacyjna do NSA przysługuje natomiast od:

  • wyroku wydanego przez WSA;
  • postanowienia wydanego przez WSA, które kończy postępowanie sądowoadministracyjne w danej sprawie;

Z kolei nie przysługuje od postanowień:

  • o odrzuceniu skargi do WSA wniesionej po upływie terminu do jej wniesienia;
  • o odrzuceniu skargi do WSA na skutek braku uzupełnienia braków formalnych w wyznaczonym terminie, pomimo wcześniejszego wezwania;
  • o odrzuceniu skargi do WSA z powodu istnienia stanu powagi rzeczy osądzonej;
  • o odrzuceniu skargi do WSA z powodu nieuiszczenia wpisu (opłaty sądowej) w wyznaczonym terminie, pomimo wcześniejszego wezwania;
  • o umorzeniu postępowania przed WSA w związku ze skutecznym cofnięciem skargi, śmiercią strony, bezprzedmiotowości dalszego prowadzenia postępowania z innych przyczyn.

Wnieść ją może strona, prokurator, RPO i RPD. Co ważne - zgodnie z art. 175 par. 1 p.p.s.a powinna być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego, no chyba że sporządził ją:

  • sędzia,
  • prokurator,
  • notariusz,
  • radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa,
  • profesor,Sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego
  • doktor habilitowany nauk prawnych będący stroną, jej przedstawicielem lub pełnomocnikiem,
  • Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka, jeśli skargę kasacyjną wnosi prokurator.
  • doradca podatkowy – w sprawach obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami,
  • rzecznik patentowy – w sprawach własności przemysłowej.

 

Czytaj: Posiedzenia niejawne mają rozładować zaległości w sądach administracyjnych >>

Termin i podstawy

Skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia wraz z uzasadnieniem. Termin ten wiąże także prokuratora, Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Rzecznika Praw Dziecka.

A kolei zgodnie z art. 174 p.p.s.a, skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego można oprzeć wyłącznie na 2 podstawach:

  • naruszeniu prawa materialnego przez jego błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,
  • naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Warto przy tym pamiętać, że przypadki nieważność postępowania określi art. 183 par. 2 p.p.s.a i są to sytuacje gdy:

  • droga sądowa była niedopuszczalna,
  • strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany,
  • w tej samej sprawie toczy się postępowanie wcześniej wszczęte przed sądem administracyjnym albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona
  • skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy,
  • strona została pozbawiona możności obrony swych praw,
  • wojewódzki sąd administracyjny orzekł w sprawie, w której właściwy jest Naczelny Sąd Administracyjny.

 

Czytaj też: Przedmiot ochrony w postępowaniu kasacyjnym a kwestia pozbawienia strony możliwości obrony jej praw. Wybrane zagadnienia >>>

Kiedy skarga wstrzyma czynności?

Zgodnie z Przepis art. 61 par. 1 p.p.s.a. wniesienie skargi do sądu nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. Przepis ten nie ma więc charakteru bezwzględnie suspensywnego. Wstrzymanie wykonania aktu lub czynności przez sąd przewiduje natomiast art. 61 par. 3 p.p.s.a., zgodnie z którym sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Dotyczy to także aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy.

Podstawą jest więc wniosek strony skarżącej i przepis ten - jak podkreślają prawnicy - znajduje też zastosowanie w postępowaniu kasacyjnym wszczętym na skutek wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku oddalającego skargę.  Taki wniosek powinien spełniać wymagania pisma procesowego określone w art. 46–47 p.p.s.a., czyli zawierać podstawę żądania skarżącego, wskazywać przedmiot i zakres tego żądania. Przykładowo powinno z niego zatem wynikać, czy strona skarżącą domaga się wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji czy też innego aktu wydanego w granicach sprawy oraz czy oczekuje ona wstrzymania wykonania w całości czy też jedynie w części.

Czytaj w LEX: Iżycki Przemysław, O wymogu podpisania pisma wniesionego do sądu administracyjnego w formie dokumentu elektronicznego >>>

Co ważne, wniosek sporządzony po przekazaniu skargi kasacyjnej do NSA strona skarżąca powinna skierować bezpośrednio do tego sądu.

Z kolei zgodnie z art. 61 par. 6 p.p.s.a. wstrzymanie wykonania aktu lub czynności traci moc z dniem:

  • wydania przez sąd orzeczenia uwzględniającego skargę;
  • uprawomocnienia się orzeczenia oddalającego skargę.

Czytaj w LEX: Dopuszczalność wstrzymania wykonania aktu prawa miejscowego w postępowaniu sądowoadministracyjnym >>>

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.