Jak poinformowała HFPC, rzecznik praw obywatelskich zwrócił się do ministra z prośbą o przedstawienie stanowiska dotyczącego zgodności z Konstytucją przepisów Kodeksu karnego wykonawczego dotyczących składania skarg, wniosków i próśb przez osoby pozbawione wolności.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka wystąpiła do RPO z prośbą o złożenie do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o zbadanie zgodności z Konstytucją RP przepisów Kodeksu Karnego Wykonawczego, obowiązujących od 1 stycznia 2012 r. Wątpliwości Fundacji dotyczyły przede wszystkim postanowień kkw regulujących prawo osoby pozbawionej wolności do składania skarg do organów postępowania wykonawczego, jak również sądu. W ocenie Fundacji zasadne byłoby dokonanie oceny nowych regulacji pod kątem ich zgodności z art. 45 (prawem do sądu), 63 (prawem do składania wniosków, petycji i skarg), 78 (prawem do złożenia odwołania) oraz 176 Konstytucji RP (zasadą dwuinstancyjności postępowania).
W ocenie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka wprowadzone 1 stycznia 2012 r. zmiany należy ocenić negatywnie, jako zmiany potencjalnie ograniczające możliwość skarżenia się w związku z różnymi aspektami wykonywania kary pozbawienia wolności, kluczowymi z punktu widzenia ochrony praw osób osadzonych.
- Wprowadzenie przez nowelizację konieczności właściwego uzasadniania skarg czy też unikania korzystania z określonych zwrotów (np. charakterystycznych dla tzw. gwary więziennej) może doprowadzić do ograniczenia prawa do składania skargi. Istnieją uzasadnione obawy, iż wprowadzenie ww. ograniczeń doprowadzi w efekcie do sytuacji, w której osoby niewykształcone nie będą w stanie sprostać wymogom formalnym skargi. Właśnie takie osoby w znacznej większości przebywają w zakładach karnych i aresztach śledczych – czytamy w opinii HFPC.
Rzecznik w swoim wystąpieniu do Ministra Sprawiedliwości podkreślił, że skarga jest odformalizowanym środkiem ochrony interesów jednostki. W swoim wystąpieniu RPO wskazał, że zakres podmiotowy i przedmiotowy prawa do skargi został określony na poziomie Konstytucji. Jeśli więc skarga (petycja, wniosek) zawiera dane pozwalające w sposób jednoznaczny zidentyfikować podmiot ją składający i została skierowana do organu, organizacji, instytucji wymienionej w Konstytucji oraz dotyczy szeroko pojętej działalności publicznej, to powinna zostać merytorycznie rozpoznana przez ten organ (organizację, instytucję). Tych warunków konstytucyjnych - w ocenie RPO - nie spełnia art. 6 § 2 i 3 pkt 2 i 3 k. k. w., gdyż wprowadza dodatkowe wymogi rozpoznania skargi. Dlatego też wymienione przepisy są niezgodne z art. 63 Konstytucji RP.
Wystąpienie RPO>>>
Źródło: HFPC
Najnowsze zmiany w kkw budzą konstytucyjne wątpliwości
Obowiązujące od początku tego roku zmiany w Kodeksie karnym wykonawczym mogą ograniczać możliwość skarżenia się osób pozbawionych wolności w związku z różnymi aspektami wykonywania kary, kluczowymi z punktu widzenia ochrony praw osób osadzonych uważa Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Fundacji udało się przekonać do swojej argumentacji rzecznika praw obywatelskich, który interweniuje w tej sprawie u ministra sprawiedliwości.