Sędzia Marcin M. został obwiniony o udział w opiniowaniu własnej kandydatury do sądu wyższej instancji. W podobnej sytuacji była sędzia Joanna S. , która od zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sądów powszechnych usłyszała zarzut opiniowania własnej kandydatury. W obu tych sprawach sąd dyscyplinarny I instancji umorzył postępowanie, gdyż stwierdził, że zastępca rzecznika dyscyplinarnego sądów powszechnych nie może stawiać zarzutów, może jedynie to uczynić zastępca rzecznika w danym sądzie.
Czytaj też: Rzecznicy dyscyplinarni teraz kierują stołecznym sądem apelacyjnym >
Sąd dyscyplinarny uznał, że brak skargi uprawnionego oskarżyciela jest powodem odstąpienia od merytorycznego rozpoznania sprawy.
Czytaj w LEX: Postępowanie przed sądem dyscyplinarnym >>>
Moda na umarzanie
W odwołaniach rzecznik dyscyplinarny, Minister Sprawiedliwości i Krajowa Rada Sądownictwa wnosili o uchylenie tych orzeczeń.
Na rozprawie przed Izbą Odpowiedzialności Zawodowej zastępca rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych Przemysław Radzik stwierdził, że doszło w tych sprawach do rażących błędów proceduralnych, co jego zdaniem było wynikiem "pewnej mody". Jak mówił, cały szereg orzeczeń dyscyplinarnych w zakresie zarzutów wobec sędziów sądów rejonowych było umarzanych. Właśnie z powodu opinii, że oskarżać mogą tylko rzecznicy dyscyplinarni w sądach. Skala tych umorzeń w 2019 i 2020 r. była duża.
- Twierdzono, że z powodu luki prawnej nie można prowadzić postępowań, co było stanowiskiem błędnym – stwierdził sędzia Radzik.
Roch Adam: Rzecznik dyscyplinarny sędziów jako dominus litis postępowania wyjaśniającego i dyscyplinarnego >>>
Cena promocyjna: 71.6 zł
|Cena regularna: 179 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 179 zł
SN uchyla błędne orzeczenia
Z argumentami sędziego Radzika zgodził się skład orzekający Izby Odpowiedzialności Zawodowej. Postanowił uchylić te dwa orzeczenia i przekazać sprawy do ponownego rozpoznania sądom macierzystym dla obwinionych.
- W omawianych sprawach nie zachodzi negatywna przesłanka w postaci braku oskarżyciela – orzekł SN. I dodał, że wykładnia językowa wskazuje, że wszystkie czynności, które wykonuje rzecznik dyscyplinarny sądów powszechnych, może wykonać jego zastępca.
Jak zaznaczył sędzia sprawozdawca Marek Siwek, sporny art. 112 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych stanowi, że oskarżycielami przed sądem dyscyplinarnym są Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych oraz Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych, a także zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działający przy sądach apelacyjnych i zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działający przy sądach okręgowych.
Ponadto – w dodanym nowelizacją z lutego 2020 r. dodano paragraf 2a) - Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych i Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych mogą podjąć i prowadzić czynności w każdej sprawie dotyczącej sędziego.
Ta nowelizacja ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych dała argument przeciwnikom koncepcji o uprawnieniach zastępcy do twierdzenia, że jednak luka prawna istniała, gdy sądy dyscyplinarnej pierwszej instancji orzekały umorzenie postępowań.
Sygn. akt II ZOW 48/22 i II ZOW 43/22, postanowienia z 15 lutego 2023 r.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
