Nagroda jest wyróżnieniem za szczególne dokonania w obszarach m.in.: projektów na rzecz lepszego wzajemnego zrozumienia i głębszej integracji między obywatelami państw członkowskich lub na rzecz ułatwiania współpracy ponadgranicznej bądź ponadnarodowej w Unii Europejskiej; projektów obejmujących długoterminową ponadgraniczną lub ponadnarodową współpracę kulturalną przyczyniającą się do umocnienia ducha europejskiego; projektów w konkretny sposób odzwierciedlające wartości zapisane w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.
Nagrodzona Inicjatywa Wolne Sądy, którą powołała czwórka prawników: Sylwia Gregorczyk-Abram, Maria Ejchart-Dubois, Paulina Kieszkowska-Knapik i Michał Wawrykiewicz, to obywatelska inicjatywa prawników, która powstała w lipcu 2017 podczas protestów społecznych prowadzonych pod hasłem obrony niezależności sądownictwa.
Czytaj: Za neoKRS zapłaci Sąd Najwyższy - reforma sądów go zmarginalizuje>>
Prof. Adam Bodnar zwracał wlaudacji uwagę na edukacyjną rolę, jaką od kilku lat inicjatywa odgrywa w polskim społeczeństwie. Podkreślał także, że zaangażowanie w obronę niezależności sądownictwa zaprowadziło czwórkę prawników z Inicjatywy Wolne Sądy do najważniejszych sal sądowych: Sądu Najwyższego, Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
- Stali się pełnomocnikami najważniejszych sędziów w kraju, stali się obecni na różnych forach, czy to Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego, Rady Europy, czy też innych organizacji zajmujących się praworządnością w Polsce - wyliczał Bodnar. - Ale najważniejsze moim zdaniem jest to, że stali się wyrzutem sumienia dla całego świata prawniczego i także dla polityków - ocenił.
Odbierając Europejską Nagrodę Obywatelską, prawnicy z Inicjatywy Wolne Sądy dziękowali za uhonorowanie i podkreślali, że cały czas nie ustają w działaniach w obronie niezależności sądów.