Inicjatorem ustanowienia obchodów Dnia Wymiaru Sprawiedliwości jest Stowarzyszenie „Europejscy Sędziowie i Prokuratorzy dla Demokracji i Wolności” MEDEL, a w Polsce Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”.
Symbolem święta stała się fioletowa wstążka wpięta do stroju przez sędziów, pracowników sądów i przedstawicieli zawodów prawniczych. Fioletowe wstęgi rozwieszane są w miejscach związanych z wymiarem sprawiedliwości, w budynkach i na stronach internetowych sądów, na kariatydach w Sądzie Najwyższym. W ten na terenie całej Polski będą organizowane różnego rodzaju wydarzenia i spotkania - ze względu na pandemię online.
Czytaj: Sądy jeszcze nie wyszły z COVID-u, a już czeka je kolejna reforma>>
Data szczególna także dla polskich sędziów
Sędzia Marta Kożuchowska-Warywoda, prezes Fundacji Edukacji Prawnej "Iustitia” przypomina, że 23 maja to rocznica śmierci i zamachu na sędziego Giovanniego Falcone. - Dziś jedną z najważniejszych spraw jest wspieranie naszych kolegów, którzy są poddawani represjom. Przypomnę, że 18 każdego miesiąca nie wyznaczamy wokand solidaryzując się z tymi sędziami, którzy zostali pozbawieni immunitetów i odsunięci od orzekania - to jest sędzia Paweł Juszczyszyn, który już nie orzeka 471 dni, sędzia Beata Morawiec, która nie orzeka 214 dni, i sędzia Igor Tuleya, który nie orzeka od 183 dni. To są ci sędziowie, którym wbrew uchwale trzech połączonych izb SN i wbrew orzeczeniom TSUE Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego uchyliła immunitety. Kolejna sprawa to postępowanie o uchylenie immunitetów trzech sędziów Sądu Najwyższego, m.in. prof. Włodzimierza Wróbla - wskazuje.
Sędzia dodaje, że tegoroczny Dzień Wymiaru Sprawiedliwości jest inny, niż poprzednie, dlatego, że z powodu pandemii spotkania z sędziami i obywatelami będą odbywać się online, ale też dlatego, że wielu sędziów musi się zmagać z realnymi problemami. - Kolejna taka sprawa, która jest dla nas bulwersująca to sędziowie z Olsztyna. 40 sędziów - przypomnę - domagało się podjęcia uchwał w obronie praworządności i sędziego Juszczyszyna, w tej chwili zastępca dyscyplinarny przy Sądzie Okręgowym w Ostrołęce wzywa ich do składania wyjaśnień, co może być początkiem procedury związanej z postępowaniami dyscyplinarnymi - wskazuje sędzia.
Różne inicjatywy - spotkania, wystawy
Jak dodaje, na ten dzień zaplanowano kilka spotkań online. Jedno z nich to spotkanie z prokuratorem Dariuszem Kornelukiem i sędzią Igorem Tuleyą, dotyczące instytucji świadka koronnego, drugie będzie poświęcone rozmowie o książce "Giovanni Falcone samotny bohater". Z tłumaczem tej książki Dariuszem Porębskim rozmawiać będzie sędzia Katarzyna Wróbel-Zumbrzycka z warszawskiego oddziału Iustitii.
- Na pewno wydarzenia ostatnich lat i to wsparcie obywateli, które dostaliśmy w jakiś sposób doprowadziło też do zmian w podejściu sędziów do stron postępowania. Do wielu z nas dotarło, że wcześniej byliśmy zamkniętą odseparowaną grupą, która nie komunikowała się z mediami, nie tłumaczyła pewnych decyzji spowodowało, że łatwo nas było zaatakować i nazwać kastą - mówi sędzia Kożuchowska-Warywoda.
Czytaj w LEX: Niezawisłość a odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów >
Sędzia podkreśla, że sędziowie tę lekcję cały czas odrabiają, poprzez angażowanie się w różne inicjatywy obywatelskie. Jedna z najnowszych to "Tour de Konstytucja", która ma propagować wartości konstytucyjne. - Dedykowany tej inicjatywie bus będzie jeździł po całej Polsce, zaś obywatele w ramach będą mogli się spotykać z prawnikami. Dzięki tej aktywności mamy kontakt z obywatelami. Bo niezaprzeczalnie mamy wiedzę prawną i powinniśmy się nią dzielić, wpływając choćby na postawy młodego pokolenia - dodaje.
Z kolei w Warszawie w "Pracowni duży pokój" będzie można oglądać wystawę zdjęć sędziów, prokuratorów i adwokatów, którzy bronili pro bono sędziów w ramach inicjatywy "Komitet Obrony Sprawiedliwości". - Wystawa "Sprawiedliwość" to projekt fotografa Piotra Wójcika, który powstał przy udziale Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia i Stowarzyszenia Prokuratorów Lex Super Omnia. Autor Piotr Wójcik dokumentuje sześć lat destrukcji wymiaru sprawiedliwości, rozmawia z sędziami, adwokatami, prokuratorami, którzy konsekwentnie punktują słabe strony reformy i bronią wartości konstytucyjnych - wyjaśnia sędzia Kożuchowska-Warywoda. - wyjaśnia sędzia Kożuchowska-Warywoda.
Czytaj: Sądy jak fabryki - spraw przybywa, sędziów - nie>>
Głos sędziów - oby lepiej słyszalny
Sędzia Jolanta Jeżewska z Sądu Rejonowego w Gdyni podkreśla, że mimo problemów w wymiarze sprawiedliwości, w jej ocenie to sędziowie są najmocniejszym jego elementem.
- Nie oznacza to, że wszyscy są świetni, wiele kwestii trzeba poprawić ale najczęściej to są osoby bardzo zaangażowane, które mają poczucie misji, obowiązków. Ostatnie lata wzmogły też więź sędziów ze społeczeństwem i poczucie, że to społeczeństwo to nie jest petent, ale ktoś dla kogo rozstrzygamy ważne sprawy - mówi.
Czytaj w LEX: Rola rzecznika dyscyplinarnego sędziów przed sądem dyscyplinarnym w postępowaniu dyscyplinarnym i immunitetowym >
W jej ocenie gdyby głos sędziów stał się słyszalny możliwe byłoby usprawnienie wymiaru sprawiedliwości. - Moim zdaniem jeśliby tylko parę rzeczy zostawić sędziom i zaufać ich propozycjom, to wymiar sprawiedliwości działałby dużo lepiej, niż gdy grzebią w nim politycy albo ludzie, którzy realizują swoje idee w sposób nie do końca przemyślany. Życzę wszystkim sędziom, aby dotrwali do tego, że wymiar sprawiedliwości będzie na nowo pewny, a oni będą mogli naprawić to, co zniszczono i realizować swoją misję - wskazuje.
Minister Ziobro o Dniu Wymiaru Sprawiedliwości
Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro do Dnia Wymiaru Sprawiedliwości odniósł się na Twitterze.
- Niech to święto będzie wyrazem uznania dla wszystkich walczących o sprawiedliwość w życiu publicznym - napisał.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
