W przedmiotowej sprawie (III SA/Wa 1465/10) koniecznym stało się udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy kwestia dobrej lub złej wiary podatnika, dokonującego wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów pozostaje bez znaczenia dla zastosowania art. 42 ust. 1 ustawy o VAT.
Organ podatkowy uznał, że przepisy warunkujące zastosowanie stawki 0 proc. przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów nie uzależniają tego uprawnienia od zachowania przez podatnika polskiego należytej staranności w zakresie weryfikacji wiarygodności unijnego kontrahenta. Pod uwagę brane jest jedynie zachowanie przesłanek sformułowanych w art. 13 i art. 42 ust. 1 ustawy o VAT. Okoliczność, iż podatnik uzyskał pewne informacje, które uznał za wystarczające nie oznacza, iż przestają mieć znaczenie wymogi ustawowe. Specyfika regulacji podatkowych polega na tym, że konsekwencje wynikające z działań podatnika nie są ocenianie przez pryzmat stopnia zawinienia.
WSA w Warszawie nie zgodził się jednak ze stanowiskiem przedstawionym przez organy podatkowe. Sąd zwrócił uwagę, że interpretacja przyjęta przez ETS do art. 28c część A lit. a) VI Dyrektywy stoi na przeszkodzie temu, by właściwe organy państwa członkowskiego dostawy zobowiązały dostawcę, który działał w dobrej wierze i przedstawił dowody wykazujące prima facie przysługiwanie mu prawa do zwolnienia od podatku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, do późniejszego rozliczenia podatku od wartości dodanej od tych towarów, w przypadku, gdy powyższe dowody okazują się fałszywe, lecz jednak uczestnictwo dostawcy w oszustwie podatkowym nie zostało ustalone, o ile dostawca ten przedsięwziął wszelkie racjonalne środki, jakie pozostawały w jego mocy, w celu zagwarantowania, by dokonywana przez niego czynność nie prowadziła do udziału w tego rodzaju oszustwie.
Tym samym WSA w Warszawie uznał, wbrew stanowisku wyrażonemu przez organ podatkowy, że kwestia istnienia bądź nie istnienia dobrej wiary po stronie dokonującego wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów ma znaczenie dla zastosowania stawki podatku VAT wskazanej w art. 42 ust. 1 ustawy o VAT, o ile podatnik przedstawił dowody wskazujące prima facie na przysługiwanie mu prawa do zastosowania stawki 0 procent.
Sąd podkreślił też, że jakkolwiek polski podatnik może zweryfikować czy jego kontrahent ma numer VAT EU jednak nie ma możliwości sprawdzenia, czy przestrzega on przepisów obowiązujących w kraju swojej siedziby, realizuje prawidłowo obowiązek składania deklaracji podatkowych oraz rzetelnie dokonuje rozliczeń z organami podatkowymi i czy wpłaty na jego rachunek bankowy dokonuje rzeczywiście jego kontrahent, czy też podmiot wykorzystujący jedynie dane kontrahenta. Dlatego też nałożenie na podmiot dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów obowiązku zweryfikowania powyższych okoliczności w celu umożliwienia skorzystania z 0 proc. stawki opodatkowania stanowiłoby w ocenie sądu wymóg nieproporcjonalny dla osiągnięcia zamierzonego celu, to jest dla uniknięcia ewentualnego oszustwa podatkowego.
Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-lineŹródło: www.nsa.gov.pl, stan z dnia 22 marca 2011 r.