Fundacja Court Watch Polska zbiera dane od obserwatorów rozpraw z całej Polski, którzy dzięki udziałowi w szkoleniu i programie „Obywatelskiego Monitoringu Sądów” stają się świadomymi i upodmiotowionymi obywatelami, będącymi w stanie patrzeć na ręce instytucji sądu.
Jak mówią organizatorzy tego przedsięwzięcia, mimo, że większość sędziów wzbudza u obserwatorów zasłużony respekt i buduje pozytywny wizerunek trzeciej władzy, wciąż wiele jest przykładów na niewłaściwe, z punktu widzenia obywateli, zachowania na sali rozpraw. - Problemy z nagrywaniem jawnych rozpraw, wypraszanie lub uniemożliwianie publiczności ich obserwowania, niekulturalne zachowania sędziów, nagminne spóźnianie się bez podawania przyczyny to tylko niektóre przykłady zjawisk, pokazujące jak traktowani są zwykli obywatele w sądzie. Szczegóły znaleźć można w raporcie podsumowującym III cykl „Obywatelskiego Monitoringu Sądów” 2012/2013, dostępnym na stronie courtwatch.pl - mówi Filip Gołębiewski z Fundacji Court Watch Polska.
I dodaje, że aby możliwie ograniczyć występowanie tego typu nieprawidłowości niezbędne jest dalsze rekrutowanie i szkolenie niezależnych obserwatorów. Posiadając świadomość tego, jakie prawa przysługują im w sądzie i korzystając z prawa do udziału publiczności w jawnych rozprawach, monitorują oni pracę sędziów i sądów, wpływając tym samym dyscyplinująco na wszystkich uczestników rozprawy.
Fundacja Court Watch Polska serdecznie zaprasza do współpracy w organizacji bezpłatnych szkoleń wszelkiego rodzaju organizacje, uczelnie (także uniwersytety trzeciego wieku), biblioteki, szkoły ponadgimnazjalne, a także osoby prywatne dysponujące czasem i gotowe do działania na rzecz swojej społeczności. Jak dotąd, Fundacja przeprowadziła już ponad 150 szkoleń w całej Polsce, rekrutując tym samym ponad 800 wolontariuszy, którzy przeprowadzili łącznie ponad 18.000 obserwacji rozpraw i infrastruktury sądu.
Potrzebni obserwatorzy rozpraw
W roku 2014 Fundacja nadal aktywnie będzie prowadzić szkolenia i szukać wolontariuszy. Założeniem na ten rok jest, aby w pierwszej kolejności przeprowadzać szkolenia tam, gdzie jest to najbardziej potrzebne, w związku z czym wszelkie osoby, bądź organizacje zainteresowane współpracą proszone są o kontakt z Fundacją (dane kontaktowe na stronie courtwatch.pl).
Dlaczego warto nawiązać współpracę i zorganizować szkolenie u siebie? Udział w szkoleniu dostarcza wiedzy i motywacji do zaangażowania się na rzecz danej społeczności. Dzięki takiemu zaangażowaniu obywatele uzyskują podmiotowość do działań w sferze publicznej. Ponadto, udział w szkoleniu to ciekawe wydarzenie urozmaicające codzienne funkcjonowanie zarówno uczelni, bibliotek jak i innych miejsc publicznych. Studenci biorący udział w szkoleniu mogą realizować praktyki studenckie we współpracy z Fundacją. Sam udział w szkoleniu do niczego nie zobowiązuje, ale jest warunkiem niezbędnym, aby zaangażować się w dalsze prace Fundacji i realizować w ten sposób owe praktyki. W końcu, dzięki obserwatorom odwiedzającym sądy w danym mieście, podniesie się jakość pracy lokalnego sądu, a obywatele, w dalszej perspektywie, będą tam traktowani z większym szacunkiem i godnością.
Co trzeba zrobić, aby zorganizować szkolenie? Wystarczą trzy rzeczy: 1) sala wyposażona w projektor multimedialny, która pomieści minimum 20 osób; 2) pomoc w promocji szkolenia (rozwieszanie plakatów dostarczonych przez Fundację oraz dystrybucja linków do zapisów na stronie courtwatch.pl i wydarzeń na Facebooku); 3) znalezienie minimum 12 osób, które chętne będą do wzięcia udziału w szkoleniu.
Treść szkoleń, o których mowa powyżej, obejmuje m.in.:
1. Podstawy i zasady funkcjonowania władzy sądowniczej w Polsce;
2. Terminologię używaną w sądach, a zwłaszcza na sali rozpraw;
3. Przebieg i uczestników rozprawy;
4. Właściwy sposób zachowania się na sali rozpraw;
5. Prawa przysługujące uczestnikom postępowań przed sądami w Polsce;
6. Korzyści płynące z uczestnictwa w rozprawach sądowych w charakterze publiczności (zarówno dla stron, sądu, jak i samej publiczności);
7. Zasady prowadzenia i przekazywania Fundacji obserwacji prowadzonych w ramach obywatelskiego monitoringu sądów;
8. Możliwość zaangażowania się w Obywatelski Monitoring Sądów, prowadzony przez Fundację Court Watch Polska, w charakterze wolontariusza.
Każde szkolenie trwa około 90 minut i przeznaczone jest zazwyczaj dla grup 20-30 osobowych. Istnieje możliwość zrealizowania kilku szkoleń pod rząd w jednym miejscu danego dnia. Wymaga to wówczas rezerwacji sali na około 3-4,5 godziny lub więcej.
Szkolenia realizowane są w ramach projektu „Stań przed sądem – przekonaj się sam”, współfinansowanego przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej.