W związku z zawieszeniem lub ograniczeniem pracy sądów, kwestia zawieszenia biegnących terminów procesowych od ponad tygodnia jest jednym z głównych postulatów środowisk prawniczych. Wskazują, że w sytuacji epidemii i ograniczonej pracy sądów ich dochowanie jest niemożliwe, a to z kolei uderza w prawa stron. 

Czytaj: Zagrożenie koronawirusem - NRA chce ochrony pełnomocników i stron​>>

Swoje projekty w tym zakresie przygotowały Naczelna Rada Adwokacka, Krajowa Rada Radców Prawnych i grupa adwokatów. A o pilne rozwiązania apelowali do MS Rzecznik Praw Obywatelskich i Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia. Efektem była m.in. rekomendacja MS o wstrzymaniu wysyłki pism dotyczących terminów procesowych. 

Czytaj w LEX: Bieg terminu przedawnienia roszczeń w dobie epidemii >

- Celem działań resortu sprawiedliwości jest zapewnienie funkcjonowania sądów powszechnych, wojskowych i administracyjnych w szczególnych warunkach związanych z przeciwdziałaniem epidemii. Chodzi między innym o zagwarantowanie rozpatrywania w sądach spraw pilnych, wymagających bezwzględnego rozpoznania. Musi być to możliwe również wtedy, gdy sąd w danej miejscowości będzie na pewien okres całkowicie zamknięty, na przykład w przypadku konieczności poddania kwarantannie sędziów, asesorów sądowych lub pracowników sądu - informuje MS. 

Czytaj w LEX: Funkcjonowanie kancelarii prawnej i środki prawne w praktyce w sytuacji stanu zagrożenia epidemicznego koronawirusem >

 

Magdalena Błaszczyk, Anna Zientara

Sprawdź  

Cena promocyjna: 20.61 zł

|

Cena regularna: 22.9 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł


Ministerstwo ujawnia opracowywane rozwiązania 

Resort właśnie upublicznił szczegóły swojego projektu zmian w specustawie dotyczącej koronawirusa. Zakłada w nim m.in. uregulowanie biegu terminów procesowych i materialnoprawnych oraz kształt niektórych stosunków prawnych w okresie zagrożenia epidemicznego.

Czytaj w LEX: Zagrożenie koronawirusem a prawo do prywatności >

Przewiduje wstrzymanie nierozpoczętego i zawieszenie rozpoczętego biegu: 

  • terminów przewidzianych przepisami prawa cywilnego, od zachowania których jest uzależnione udzielenie ochrony prawnej przed sądem;
  • terminów przedawnienia karalności czynu oraz przedawnienia wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia;
  • terminów procesowych i sądowych w postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych, postępowaniach egzekucyjnych, karnych, karno-skarbowych, w sprawach o wykroczenia, administracyjnych, egzekucyjnych w administracji, a także terminów w innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy.

Czytaj w LEX: Darmowa pomoc prawna i poradnictwo obywatelskie - komunikat w związku z zagrożeniem Covid-19 >

Prawnicy oceniają - dobry kierunek

W ocenie prawników, założenia upublicznione przez resort sprawiedliwości idą w dobrym kierunku. 

- Trzeba poczekać na szczegóły projektu w formie konkretnego zapisu ustawowego, natomiast kierunki zaprezentowane w założeniach, rzeczywiście uwzględniają większość postulatów zawartych w projekcie ustawy, który przedłożyliśmy wspólnie z adwokatami Witoldem Kabańskim, Michałem Bieniakiem i Michałem Szpakowskim. Jeśli zostanie to utrzymane to myślę, że jest to kierunek dobry - mówi mecenas Przemysław Rosati. 

Czytaj: Wirus w natarciu - adwokaci chcą zmian w zakresie przedawnień i zawieszeń spraw>>

Dostrzega jednak braki. - Na pewno brakuje rozwiązań dotyczących postępowań dyscyplinarnych i uregulowań odnoszących się wprost do korespondencji i skutków związanych z doręczaniem korespondencji, w tym okresie, który już obecnie mamy. Oczywiście konieczne jest też jednoznaczne przesądzenie, że będzie się to stosowało do tego stanu obecnego, czyli do zagrożenie epidemicznego - dodaje mecenas. 

 

- Ja mam nadzieję, że na najbliższym posiedzeniu Sejmu dojdzie do pilnej nowelizacji ustawy ponad wszelkimi podziałami. Bo ważą się interesy procesowe i majątkowe obywateli - mówi. 

Czytaj w LEX: Prawa i obowiązki pełnomocników procesowych w praktyce w związku z koronawirusem >

W podobnym tonie wypowiada się Maciej Bobrowicz, prezes Krajowej Rady Radców Prawnych. - 16 marca, czyli  trzy dni temu, zwróciłem się do Prezesa Rady Ministrów o pilną pomoc środowisku radców prawnych i szerzej profesjonalnym pełnomocnikom. Dziś mamy projekt  Ministerstwa Sprawiedliwości, która zmierza we właściwym  kierunku.  Mam nadzieję, ze pozostałe kwestie dotyczące trudnej sytuacji radców prawnych będą rozstrzygane równie szybko - wskazuje. 

Czytaj: Sądy szykują się na dłuższy przestój, MS zaleca doraźne rozwiązania>>

Sąd objęty kwarantanną? Sprawy przejmie inny

Ministerstwo Sprawiedliwości zaproponowało też rozwiązania polegające na możliwości powierzenia wykonywania niecierpiących zwłoki zadań innemu sądowi. Uproszczony został tryb delegowania sędziów. 

- Umożliwi to wsparcie sądów, które pracują w niedostatecznej obsadzie, a rozpoznają sprawy pilne, zarówno własne jak powierzone.  
Nowelizacja szczegółowo określa rodzaj spraw, które uznaje się za pilne. Są to m.in. sprawy dotyczące nieletnich, przemocy w rodzinie czy o tymczasowe aresztowanie
- dodaje resort. 

Stworzona została również podstawa prawna do wyznaczenia nowego terminu przeprowadzenia konkursu służącego dokonaniu naboru na aplikację uzupełniającą sędziowską, jeśli nie będzie możliwe jego przeprowadzenie w pierwotnie wyznaczonym terminie 2 kwietnia 2020 r. Przewidziano przy tym, że jeżeli przeprowadzenie konkursu okaże się niemożliwe do 15 lipca 2020 r., będzie to równoznaczne z odwołaniem naboru na aplikację uzupełniającą sędziowską, który w 2020 r. nie zostanie w ogóle przeprowadzony. W takim przypadku kandydatom zostaną zwrócone opłaty uiszczone za udział w konkursie.

Zaproponowany został również przepis mający na celu przyznanie dodatkowych uprawnień urlopowych pracownikom, którzy przygotowują się do egzaminów adwokackiego i radcowskiego. Początkowo były one wyznaczone na 24-27 marca 2020 r., ale zostały odwołane z uwagi na stan zagrożenia epidemicznego. 

Czytaj: Radcy prawni chcą zawieszenia terminów procesowych >>

Częstszy dozór elektroniczny

Projekt przewiduje także zmiany w Kodeksie karnym wykonawczym, które znacznie rozszerzają dotychczasowe zastosowanie Systemu Dozoru Elektronicznego (SDE). Proponuje się podwyższenie górnej granicy orzeczonych kar lub sumy kar pozbawienia wolności, warunkującej możliwość odbycia kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, do 18 miesięcy. Obecnie SDE stosowany jest do kar w wymiarze do jednego roku pozbawienia wolności.

Opracowane w Ministerstwie Sprawiedliwości przepisy znajdą się w specjalnej ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Projekt wraz z uzasadnieniem został przekazany do Ministerstwa Rozwoju, które koordynuje wszystkie prace związane z nowelizacją tej ustawy.