Dopóki rozmyślamy wyłącznie o naszych przychodach i podatkach, kwestia wydaje się nader przejrzysta i jednoznaczna. W momencie, kiedy zaczynamy myśleć o wydatkach, które zmuszeni byliśmy ponieść, aby uzyskać nasze przychody, nad naszą sytuacją finansową i podatkową pojawiają się ciemne chmury oraz komplikacje. Otrzymywanie bowiem przychodów zwolnionych z opodatkowania lub całkowicie niepodlegających opodatkowaniu oznacza, iż wszelkie koszty, wydatki poniesione w związku z tymi przychodami również nie mogą stać się kosztami podatkowymi; nie podlegają rozliczeniu w naszym rachunku podatkowym. W sytuacji, kiedy wydatki pochłaniają 1 proc. naszych przychodów problem nie jest aż tak istotny, jak wówczas gdy wydatki pochłaniają 80 proc. naszych przychodów. Ponadto, jedna i ta sama ulga podatkowa, jedno i to samo zwolnienie nie może być wykorzystane dwukrotnie, przy dwóch rozmaitych okazjach – dwóch rozmaitych podstawach prawnych.
Zobacz również: NSA: Nie są kosztem nowego biznesu wydatki na mienie po spółce cywilnej >>
Sprawdź w LEX: Księgowość - o czym warto pamiętać w listopadzie? >>>
Przychód zwolniony, to koszt też niepodatkowy
Jeżeli przychody ewidencjonujemy jako zwolnione z opodatkowania (niepodatkowe), to również koszty musimy zakwalifikować jako niepodatkowe. Nie mamy obowiązku opodatkowania przychodów, więc nie mamy prawa do potraktowania naszych wydatków jako koszty uzyskania przychodów – piszemy o tym również w Tax Alert.
Zwróćmy uwagę na art. 16 ust. 1 pkt 58 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm.), zgodnie z którym nie zaliczamy do kosztów uzyskania przychodów wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z dochodów (przychodów), o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 14a, 23, 24, 42, 47, 48, 52, 53, 54a, 56, 56b-56j i 59.
Przychody zwolnione z CIT
Art. 17 ust. 1 w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi katalog przychodów zwolnionych z opodatkowania. Rozszyfrujmy zatem katalog przychodów zwolnionych wymienionych w powyższym przepisie (swoistą wyliczankę): jeżeli otrzymujemy dotacje z budżetu państwa otrzymane na dofinansowanie przedsięwzięć realizowanych w ramach SAPARD, to nie rozpoznajemy przychodu do opodatkowania, ale wszelkie nasze koszty związane z tą działalnością i sfinansowane z tego źródła (wynagrodzenia z narzutami, czynsze, opłaty, media, wyposażenie, materiały) nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów i jako takie nie będą obniżały dochodu (podstawy opodatkowania). Podobnie stanie się, gdy uzyskamy dochody od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, pochodzące ze środków bezzwrotnej pomocy, w tym także ze środków z programów ramowych badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO, przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, właściwego ministra, agencje rządowe lub agencje wykonawcze; w tym również w przypadkach gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej na rzecz podmiotów, którym służyć ma ta pomoc. Również odsetki od dochodów lub środków, o których mowa powyżej, lokowanych na bankowych rachunkach terminowych będą zwolnione z podatku, a wszelkie wydatki sfinansowane z tych odsetek nie będą stanowiły kosztów podatkowych. Ten sam los spotka wydatki sfinansowane z wkładu własnego w rozumieniu ustawy o partnerstwie publiczno-prawnym. Ważnym i często spotykanym przypadkiem jest eliminacja z rachunku podatkowego kosztów sfinansowanych z dotacji otrzymane z budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem dopłat do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach.
Zaproszenie na szkolenie: Polski Ład 3.0 - zmiany w podatkach dochodowych od 1 stycznia 2023 roku >>>
Pozostałymi kwotami przychodów, które będą generowały u nas obowiązki zaliczania poszczególnych wydatków do kosztów bilansowych – niepodatkowych będą kwoty otrzymane od agencji rządowych lub agencji wykonawczych, jeżeli agencje otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa, z wyjątkiem dopłat do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach, płatności na realizację projektów w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich, otrzymane z Banku Gospodarstwa Krajowego, z wyłączeniem płatności otrzymanych przez wykonawców, środki finansowe otrzymane przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu finansowanego z udziałem środków, o których mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, odszkodowania za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda; otrzymane środki, przekazywane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny podmiotowi przejmującemu w wykonaniu gwarancji pokrycia strat (…) w zakresie, w jakim stanowią one pokrycie powstałych po przejęciu strat podmiotu przejmującego, dotyczących przejętych praw majątkowych, nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów; dochody zarządzającego, o których mowa w ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji, wydatkowane w roku podatkowym lub w roku po nim następującym oraz wpłaty i środki pochodzące z funduszy pomocowych w rozumieniu Prawa bankowego i przepisów o bankach spółdzielczych.
Agnieszka Czernik, doradca podatkowy, ekspert Tax Alert
TAX Alert - Przełomowe rozwiązanie w pracy biur rachunkowych, dzięki któremu wkroczysz w nowy wymiar komunikacji z klientami. Wzmacniaj swoją renomę i buduj relacje!
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.