Tobiasz Szczęsny, doradca podatkowy w Gekko Taxens zwraca uwagę, że przygotowywane zmiany mogą dotknąć w szczególności przedsiębiorców, ale też podatników, którzy przykładowo rozliczają się z małżonkiem. Nowa stawka CIT w wysokości 9 proc. może okazać się niezwykle kusząca dla niektórych przedsiębiorców. Ekspert podkreśla jednak, że kilka rozwiązań dość mocno ingeruje w podstawową działalność operacyjną wielu podmiotów. Jego zdaniem w szczególności ciekawe wydaje się być wprowadzenie tzw. exit tax, obowiązku przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych (MDR), zmian w klauzuli GAAR oraz zmian w podatku u źródła.
Arkadiusz Łagowski, doradca podatkowy w Grant Thornton Frąckowiak zwraca uwagę, że nowe przepisy mają, z jednej strony, zmniejszyć zobowiązania fiskalne dla niektórych małych i średnich przedsiębiorstw,, zachęcić przedsiębiorców do inwestowania w badania i rozwój. Jego zdaniem trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że w nowelizacji chodzi przede wszystkim o wprowadzenie obowiązku przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych, która budzi bardzo duże kontrowersje i rodzi pytania o to, czy nie będzie naruszać tajemnicy zawodowej doradców podatkowych. Można obawiać się również zmian w zakresie amortyzacji samochodów osobowych, szczególnie wprowadzenia limitu odpisów amortyzacyjnych w przypadku leasingu.
Zobacz również: W Europie coraz większy nacisk na VAT i opodatkowanie podmiotów powiązanych >>
Podmioty powiązane czeka rewolucja >>
Analiza: Korekta przychodów w CIT >>
Nowe zasady opodatkowania bitcoinów
Istotnym elementem projektu ma być kompleksowe uregulowanie w podatku dochodowym skutków obrotu walutami wirtualnymi. Jak wskazuje Ministerstwo Finansów, ze względu na specyfikę obrotu walutami wirtualnymi zasadne jest szczególne uregulowanie zasad opodatkowania dochodów osiąganych z tego tytułu, które ułatwią podatnikom prawidłowe rozliczanie się z dochodów osiąganych z obrotu walutami wirtualnymi.
Przychody osiągane z obrotu walutami wirtualnymi będzie się zaliczać do przychodów z kapitałów pieniężnych, nawet wtedy, gdy osiągane będą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Do przychodów z obrotu walutami wirtualnymi nie będą jednak zaliczane przychody podmiotów prowadzących działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług np. w zakresie wymiany walut wirtualnych i środków płatniczych i wymiany walut wirtualnych na inne waluty wirtualne. Opodatkowaniu będzie podlegał dochód, co oznacza, że uwzględniane będą wydatki związane z obrotem walutą wirtualną. W podatku dochodowym od osób prawnych przychody te stanowić będą zyski kapitałowe. Rozwiązania w obu ustawach będą analogiczne w zakresie zasad ustalania przychodów, kosztów oraz dochodów (strat).
Konieczna implementacja dyrektywy ATAD
Z założeń do projektowanych zmian wynika, że w nowych przepisach dużą rolę będzie ogrywało uszczelnienie systemu podatkowego. Wprowadzenie przepisów implementujących dyrektywę ATAD mają stanowić odpowiedź na dostrzegany problem agresywnego planowania podatkowego. Ministerstwo Finansów wskazuje na potrzebę podjęcia nowych działań i wprowadzenia skuteczniejszych instrumentów potrzebnych do rozwiązania problemu agresywnego planowania podatkowego zarówno na poziomie krajowym jak i międzynarodowym.
Obowiązek informowania o schematach podatkowych
Najprawdopodobniej już 1 stycznia 2019 r. pojawi się obowiązek przekazywania organom podatkowym informacji o stosowanych schematach podatkowych. Jak wynika z założeń, polskie organy podatkowe obecnie nie dysponują wystarczającymi instrumentami, pozwalającymi w szybki sposób identyfikować schematy podatkowe oraz podmioty z nich korzystające. Aktualnie podstawowym źródłem informacji o podatkowych aspektach działalności gospodarczej podatników są deklaracje podatkowe. Zdaniem MF analiza danych pozyskiwanych z tych dokumentów nie wystarcza do szybkiej identyfikacji schematu podatkowego, w którym uczestniczy podatnik. Inne dostępne narzędzia, takie jak kontrola podatkowa, wymiana informacji podatkowych pomiędzy państwami oraz wprowadzona w 2016 r. klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, nie są wystarczające, aby w pełni zapobiec unikaniu opodatkowania przez podmioty stosujące schematy podatkowe.
Zmiany w podatku u źródła
Podstawowym celem projektowanych zmian w zakresie zmian dotyczących poboru podatku u źródła, jest sprawdzenie warunków (kryteriów) korzystania przez nierezydentów z preferencyjnego opodatkowania odsetek, dywidend, należności licencyjnych lub innych należności podlegających w Polsce preferencyjnemu opodatkowaniu podatkiem u źródła na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub zwolnień wynikających z przepisów implementujących rozwiązania dyrektyw unijnych. Chodzi także o zapobieganie nieprawidłowościom w rozliczaniu podatku u źródła, np. w sytuacji wypłaty odsetek dla podatnika, który nie spełnia kryterium beneficial owner.
Niższa stawka CIT i zmiany w rozliczaniu kosztów
Nowelizacja przepisów wprowadzi także niższą, 9-proc., stawkę podatku dochodowego od osób prawnych. Zmianie ulegnie także podejście do finansowania własnego. Chodzi tu o wyeliminowanie zróżnicowania poprzez wprowadzenie możliwości podwyższania kosztów uzyskania przychodów o odpowiednik kosztów finansowania dłużnego (mimo iż koszty te faktycznie nie zostały poniesione), tak jak w przypadku finansowania inwestycji kapitałem obcym (odsetki stanowią koszt uzyskania przychodów). Ministerstwo Finansów chciałoby także wprowadzić nowe rozwiązania dotyczące rozliczania nabycia pakietów wierzytelności. Nowością będzie także tzw. exit tax, czyli podatek od wyjścia. Zobacz więcej: Ministerstwo Finansów przygotowuje podatek od emigracji >>
Rewolucja w cenach transferowych - przewodnik po zmianach >>
Uproszczenia rozliczeń podatkowych
Z przedstawionych założeń wynika, że do przepisów podatkowych zostanie wprowadzone także wiele uproszczeń. Jednym z nich ma być preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej, tzw. innovation box. Chodzi tu o zwiększenie atrakcyjności prowadzenia w Polsce działalności badawczo-rozwojowej przez polskie i zagraniczne przedsiębiorstwa, zmiana modelu ekonomicznego na gospodarkę opartą na wiedzy, a także zwiększenie świadomości w zakresie praw własności intelektualnej jako potencjalnych źródeł przychodów. Ulga ma prowadzić do wzrostu zainteresowania pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi w Polsce.
Zobacz więcej: Przedsiębiorcy zapłacą wyższy podatek >>
Optymalizacja wydatków marketingowych a PIT i CIT >>
Ponadto planowane jest m.in. :
- uchylenie w ustawie o PIT przepisu warunkującego uprawnienie do preferencyjnego opodatkowania rozliczenia dochodów małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci od terminowego złożenia zeznania podatkowego,
- wprowadzenie zmian odnoszących się do spadkobierców zbywających nieruchomości lub określone prawa majątkowe nabyte w drodze spadku,
- złagodzenie warunków korzystania z tzw. ulgi mieszkaniowej poprzez m.in. wydłużenie z 2 do 3 lat okresu, w jakim można z niej skorzystać,
- wprowadzenie zmian dotyczących samochodów osobowych wykorzystywanych w prowadzonej działalności,
- uchylenie obowiązków informacyjnych i ewidencyjnych w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z tytułu najmu, podnajmu itp.,
- określenie wysokości kosztów uzyskania przychodów wykazywanych w związku z konwersją długu na kapitał,
- uchylenie obowiązku ogłaszania w Monitorze Sądowym i Gospodarczym informacji o zarejestrowaniu i wykreśleniu podatkowej grupy kapitałowej.
Ulga na badania i rozwój ciągle mało popularna >>
Dr Grzegorz Kujawski, doradca podatkowy, partner w KNDP, podkreśla, że wbrew górnolotnym zapowiedziom podkreślającemym zalety upraszczania podatków, przedstawione projekty zwiększają i restrykcyjność, i nieprzejrzystość prawa podatkowego. Im więcej bowiem w przepisach „ogólnych klauzul”, które interpretować będą organy podatkowe w przyszłości, w tym mniejszym stopniu podatnik może przewidzieć, jakie będą skutki podatkowe podejmowanych przez niego działań. Z kolei „podatek od wyjścia” („exit tax”) będzie po podatku od dochodów zagranicznych spółek kontrolowanych kolejnym podatkiem dochodowym należnym także, gdy nie osiągnęliśmy żadnego dochodu.
-Trudno zatem pozytywnie ocenić projekt, którego rozwiązania stoją w tak jaskrawej sprzeczności z deklarowanymi założeniami polityki podatkowej - podsumowuje Kujawski.
* Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu.