Pytanie
Według jakich kursów przelicza się kontrakty forward?
Waluta z kontraktu wpływa na rachunek w euro i jest wydatkowana na zapłatę zobowiązań. Kupujemy towary, których proces produkcji trwa kilka miesięcy. Dlatego zabezpieczamy się kontraktem forward przed podwyżką kursu (zobowiązania płacimy w euro).
Przyjmując proste założenie, że dziś zawarto umowę na dostawę 10.000 euro po 4 zł na rachunek walutowy (waluta ma wpłynąć 10 października 2012 r.), po jakim kursie zaksięgować ją na rachunku walutowym?
Kolejność kursów do rozchodu z rachunku euro ustalamy metodą FIFO. Dostawcy płacimy tego samego dnia, tj. 10 października 2012 r. 10.000 euro.
Po jakim kursie wycenić rozchód przy założeniu, że na rachunku walutowym w momencie wpływu waluty z kontraktu forward była już kwota 2000 euro po kursie 3,9? Czy dla celów podatkowych należy dokonać podziału na zysk/stratę na kontrakcie i różnice kursowe?
Zasadą jest, że wpływy i rozchody na/z rachunku walutowego wyceniamy po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego, a zakup waluty po kursie faktycznym, podobnie jak odsprzedaż waluty bankowi.
Odpowiedź
Zakładając, że rozliczacie Państwo różnice kursowe na podstawie art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - , kosztem lub przychodem podatkowym będą jedynie zrealizowane różnice kursowe.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 12 ust. 3a i art. 15 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - dalej u.p.d.o.p. rozliczenia podatkowe różnic kursowych z instrumentów pochodnych winno być dokonane dopiero w dacie ich realizacji.
Powyższe oznacza, że różnice w wartości instrumentu bazowego, którym jest waluta EUR, pomiędzy wartością przewidzianą w kontrakcie i wartością rzeczywistą w dniu jego realizacji, nie będzie generować zysku lub straty.
Stosownie do art. 15a ust. 2 i ust. 3 u.p.d.o.p. dodatnie/ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa/niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia.
Jak zaś wynika z art. 15a ust. 4 u.p.d.o.p. , przy obliczaniu dodatnich i ujemnych różnic kursowych uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.
Wykładni pojęcia "faktycznie zastosowany kurs waluty", należy przyjąć taki kurs, który był w istocie, rzeczywiście, naprawdę zastosowany. Mógł on być rzeczywiście i naprawdę zastosowany tylko wtedy, gdy na jego podstawie, w oparciu o wyrażoną w nim cenę waluty, doszło do przeprowadzenia operacji finansowej przewalutowania, czyli do wyrażenia w danej walucie wartości pieniężnej określonej pierwotnie w innej walucie. Cechy "faktycznego zastosowania kursu" nie można odnieść do sytuacji, gdy w istocie nie dochodzi do operacji przewalutowania w następstwie sprzedaży lub zakupu określonej waluty, ponieważ w takiej sytuacji nie następuje rzeczywiste wyrażenie w określonej walucie wartości pieniężnej wyrażonej pierwotnie w innej walucie.
W świetle powyższego, w mojej ocenie dokonując, do ustalenia, czy w niniejszym przypadku powstały różnice kursowe należy porównać średni kurs ogłoszony przez NBP w dniu 10 października 2012 r. do wartości waluty euro, po której waluta została zakupiona (tj. 4 zł/1 euro).
Uważam, że w przypadku, gdy na koncie walutowym znajdowała się kwota 2000 euro (nabytych po kursie 3,9 zł), dokonując zapłaty za towar (kwota 10.000 euro) w dniu 10 października 2012 r. Podatnik wyceniając rozchód winien kwotę 2000 euro przeliczyć po kursie 3,9 zł, a pozostałą kwotę po kursie wskazanym w kontrakcie forward.
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego Księgowego
Przywołane akty prawne
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.)