W jaki sposób przeprowadzić likwidację spółki jawnej prowadzącej PKPiR?
Czy konieczne jest informowanie urzędu skarbowego o terminie sporządzenia remanentu likwidacyjnego?
Czy w takim przypadku ma zastosowanie art. 81 § 1 kodeksu spółek handlowych?
Czy w przypadku PKPiR dniem otwarcia likwidacji jest dzień podjęcia uchwały o likwidacji spółki czy też data wskazana w uchwale wspólników (np. we wrześniu 2009 r. wspólnicy podjęliby uchwalę o likwidacji spółki na dzień 30 września 2009 r.?
W przypadku likwidacji, tj. rozwiązana i wykreślona z rejestru przedsiębiorców spółki jawnej jej wspólnicy zobowiązani są m.in. do zawiadomienia organu podatkowego o zamiarze sporządzenia spisu z natury, sporządzenia remanentu oraz do zapłacenia zryczałtowanego podatku dochodowego ustalonego w sposób przewidziany w art. 24 ust. 3 i art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) -dalej u.p.d.o.f.
Na wstępie wskazać należy, że likwidację należy odróżnić od rozwiązania spółki. Są to dwa zupełnie różne pojęcia. Rozwiązanie to ustanie bytu prawnego spółki, natomiast likwidacja to procedura zakończenia jej interesów.
Zasady likwidacji i podziału majątku likwidowanej spółki jawnej zostały określone w art. 67-85 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) - dalej k.s.h. Przeprowadzenie likwidacji w spółce jawnej nie zawsze jest konieczne. Likwidacja będzie konieczna w sytuacji, gdy wspólnicy nie zdołali uzgodnić innego sposobu zakończenia działalności spółki. Postępowanie likwidacyjne dotyczące spółki jawnej ma bowiem na celu doprowadzenie jej majątku do stanu płynności w celu spłacenia długów i podziału ewentualnej nadwyżki pomiędzy wspólników. Wspólnikom wolno uzgodnić inny sposób zakończenia działalności (art. 67 § 1 k.s.h.). Dopiero jeśli umowa spółki milczy, a wspólnicy nie zdecydują się na jakieś odmienne rozwiązanie, w grę wejdzie procedura kodeksowa.
Zgodnie z nią likwidację spółki jawnej przeprowadzają likwidatorzy. Likwidatorami - co do zasady - są wspólnicy spółki jawnej. Likwidatorzy sporządzają bilans na dzień otwarcia likwidacji (art. 81 k.s.h.). Rozpoczęcie likwidacji może nastąpić po zgłoszeniu do sądu rejestrowego: - faktu otwarcia likwidacji, - nazwisk, imion, adresów likwidatorów, - sposobu reprezentacji spółki w okresie likwidacji. W okresie likwidacji spółka jawna może działać pod swą firmą, jednak z dodatkowym oznaczeniem "w likwidacji". Zadaniem likwidatorów jest zakończenie bieżących interesów spółki, ściągnięcie wierzytelności, wypełnienie zobowiązań i upłynnienie majątku spółki. Nowe interesy w okresie likwidacji mogą być podejmowane tylko wówczas, gdy jest to niezbędne do ukończenia spraw będących w toku. Z majątku spółki spłaca się przede wszystkim zobowiązania spółki oraz pozostawia się odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań niewymagalnych lub spornych. Pozostały majątek dzieli się między wspólników stosownie do postanowień umowy spółki. Po zakończeniu procedury likwidatorzy obowiązani są sporządzić bilans zamknięcia. (art. 81 k.s.h.). Likwidatorzy powinni zgłosić zakończenie likwidacji i złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru.
Otwarcie likwidacji spółki nie oznacza jej zniknięcia z obrotu prawnego. Nadal zawiera umowy na podobnych zasadach, w ten sam sposób opłaca podatki itp. Ogranicza ją jedynie cel likwidacji, który nawet gdy zostanie osiągnięty nie będzie równoznaczny z ustaniem bytu prawnego spółki. Likwidacja co do zasady zostanie uzyskana z momentem, w którym zobowiązania spółki zostały zaspokojone, a jej majątek podzielony. W świetle powyższego nie należy utożsamiać daty rozpoczęcia (otwarcia) likwidacji z datą likwidacji spółki. W mojej ocenie za datę rozpoczęcia likwidacji należy uznać datę podjęcia uchwały o likwidacji spółki, zaś za datę likwidacji - datę rozwiązania spółki, czyli datę jej wykreślenia z rejestru przedsiębiorców (art. 84 § 2 k.s.h.), będącą jednocześnie datą zakończenie bytu prawnego spółki jawnej.
Na dzień likwidacji, rozumiany - w mojej ocenie - nie jako dzień zakończenia procesu likwidacji, ale dzień wykreślenia z rejestru przedsiębiorców, spółka jawna winna sporządzić spis z natury. Stanowi o tym § 27 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.) - dalej r.p.k.p.r., zgodnie z którym podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego dalej "spisem z natury" m.in. na dzień likwidacji działalności.
Spis z natury jest niezbędny dla ustalenia dochodu z działalności gospodarczej od dnia 1 stycznia danego roku do dnia likwidacji. Remanent likwidacyjny dla potrzeb podatku dochodowego jest niezbędny dla ustalenia podatku dochodowego od składników majątkowych pozostałych po zlikwidowanej firmie, a przechodzących do majątku prywatnego przedsiębiorcy. W momencie kiedy spółka jawna zostaje zlikwidowana i następuje wykreślenie jej z rejestru przedsiębiorców zastosowanie znajdzie art. 24 ust. 3 u.p.d.o.f., który stanowi, iż w razie zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej dochód ustala się przy zastosowaniu do wartości ustalonej według cen zakupu pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadów, oraz rzeczowych składników majątku związanego z wykonywana działalnością, nie będących środkami trwałymi - takiego wskaźnika procentowego, jaki wynika z udziału dochodu w przychodach w okresie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja działalności, a jeżeli w tym okresie dochód nie wystąpił - w roku podatkowym poprzedzający rok, w którym nastąpiła likwidacja.
O zamiarze sporządzenia spisu z natury w innym terminie niż na dzień 1 stycznia, 31 grudnia oraz na dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej podatnicy są obowiązani zawiadomić w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego w terminie co najmniej siedmiu dni przed datą sporządzenia tego spisu (§ 28 ust. 4 r.p.k.p.r.).
Marek Jurek
Czy konieczne jest informowanie urzędu skarbowego o terminie sporządzenia remanentu likwidacyjnego?
Czy w takim przypadku ma zastosowanie art. 81 § 1 kodeksu spółek handlowych?
Czy w przypadku PKPiR dniem otwarcia likwidacji jest dzień podjęcia uchwały o likwidacji spółki czy też data wskazana w uchwale wspólników (np. we wrześniu 2009 r. wspólnicy podjęliby uchwalę o likwidacji spółki na dzień 30 września 2009 r.?
W przypadku likwidacji, tj. rozwiązana i wykreślona z rejestru przedsiębiorców spółki jawnej jej wspólnicy zobowiązani są m.in. do zawiadomienia organu podatkowego o zamiarze sporządzenia spisu z natury, sporządzenia remanentu oraz do zapłacenia zryczałtowanego podatku dochodowego ustalonego w sposób przewidziany w art. 24 ust. 3 i art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) -dalej u.p.d.o.f.
Na wstępie wskazać należy, że likwidację należy odróżnić od rozwiązania spółki. Są to dwa zupełnie różne pojęcia. Rozwiązanie to ustanie bytu prawnego spółki, natomiast likwidacja to procedura zakończenia jej interesów.
Zasady likwidacji i podziału majątku likwidowanej spółki jawnej zostały określone w art. 67-85 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) - dalej k.s.h. Przeprowadzenie likwidacji w spółce jawnej nie zawsze jest konieczne. Likwidacja będzie konieczna w sytuacji, gdy wspólnicy nie zdołali uzgodnić innego sposobu zakończenia działalności spółki. Postępowanie likwidacyjne dotyczące spółki jawnej ma bowiem na celu doprowadzenie jej majątku do stanu płynności w celu spłacenia długów i podziału ewentualnej nadwyżki pomiędzy wspólników. Wspólnikom wolno uzgodnić inny sposób zakończenia działalności (art. 67 § 1 k.s.h.). Dopiero jeśli umowa spółki milczy, a wspólnicy nie zdecydują się na jakieś odmienne rozwiązanie, w grę wejdzie procedura kodeksowa.
Zgodnie z nią likwidację spółki jawnej przeprowadzają likwidatorzy. Likwidatorami - co do zasady - są wspólnicy spółki jawnej. Likwidatorzy sporządzają bilans na dzień otwarcia likwidacji (art. 81 k.s.h.). Rozpoczęcie likwidacji może nastąpić po zgłoszeniu do sądu rejestrowego: - faktu otwarcia likwidacji, - nazwisk, imion, adresów likwidatorów, - sposobu reprezentacji spółki w okresie likwidacji. W okresie likwidacji spółka jawna może działać pod swą firmą, jednak z dodatkowym oznaczeniem "w likwidacji". Zadaniem likwidatorów jest zakończenie bieżących interesów spółki, ściągnięcie wierzytelności, wypełnienie zobowiązań i upłynnienie majątku spółki. Nowe interesy w okresie likwidacji mogą być podejmowane tylko wówczas, gdy jest to niezbędne do ukończenia spraw będących w toku. Z majątku spółki spłaca się przede wszystkim zobowiązania spółki oraz pozostawia się odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań niewymagalnych lub spornych. Pozostały majątek dzieli się między wspólników stosownie do postanowień umowy spółki. Po zakończeniu procedury likwidatorzy obowiązani są sporządzić bilans zamknięcia. (art. 81 k.s.h.). Likwidatorzy powinni zgłosić zakończenie likwidacji i złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru.
Otwarcie likwidacji spółki nie oznacza jej zniknięcia z obrotu prawnego. Nadal zawiera umowy na podobnych zasadach, w ten sam sposób opłaca podatki itp. Ogranicza ją jedynie cel likwidacji, który nawet gdy zostanie osiągnięty nie będzie równoznaczny z ustaniem bytu prawnego spółki. Likwidacja co do zasady zostanie uzyskana z momentem, w którym zobowiązania spółki zostały zaspokojone, a jej majątek podzielony. W świetle powyższego nie należy utożsamiać daty rozpoczęcia (otwarcia) likwidacji z datą likwidacji spółki. W mojej ocenie za datę rozpoczęcia likwidacji należy uznać datę podjęcia uchwały o likwidacji spółki, zaś za datę likwidacji - datę rozwiązania spółki, czyli datę jej wykreślenia z rejestru przedsiębiorców (art. 84 § 2 k.s.h.), będącą jednocześnie datą zakończenie bytu prawnego spółki jawnej.
Na dzień likwidacji, rozumiany - w mojej ocenie - nie jako dzień zakończenia procesu likwidacji, ale dzień wykreślenia z rejestru przedsiębiorców, spółka jawna winna sporządzić spis z natury. Stanowi o tym § 27 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.) - dalej r.p.k.p.r., zgodnie z którym podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego dalej "spisem z natury" m.in. na dzień likwidacji działalności.
Spis z natury jest niezbędny dla ustalenia dochodu z działalności gospodarczej od dnia 1 stycznia danego roku do dnia likwidacji. Remanent likwidacyjny dla potrzeb podatku dochodowego jest niezbędny dla ustalenia podatku dochodowego od składników majątkowych pozostałych po zlikwidowanej firmie, a przechodzących do majątku prywatnego przedsiębiorcy. W momencie kiedy spółka jawna zostaje zlikwidowana i następuje wykreślenie jej z rejestru przedsiębiorców zastosowanie znajdzie art. 24 ust. 3 u.p.d.o.f., który stanowi, iż w razie zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej dochód ustala się przy zastosowaniu do wartości ustalonej według cen zakupu pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadów, oraz rzeczowych składników majątku związanego z wykonywana działalnością, nie będących środkami trwałymi - takiego wskaźnika procentowego, jaki wynika z udziału dochodu w przychodach w okresie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja działalności, a jeżeli w tym okresie dochód nie wystąpił - w roku podatkowym poprzedzający rok, w którym nastąpiła likwidacja.
O zamiarze sporządzenia spisu z natury w innym terminie niż na dzień 1 stycznia, 31 grudnia oraz na dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej podatnicy są obowiązani zawiadomić w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego w terminie co najmniej siedmiu dni przed datą sporządzenia tego spisu (§ 28 ust. 4 r.p.k.p.r.).
Marek Jurek