Na spółce będzie więc ciążyć z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. Tak wskazał NSA w wyroku z 28 października 2015 r.

W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwróciła się spółka wchodząca w skład grupy kapitałowej, która realizuje także transakcje gospodarcze rozliczane w walutach obcych. W związku z tym narażona jest na ryzyko związane ze zmiennością kursów walutowych. W celu zabezpieczenia się przed ryzykiem walutowym związanym z zawartymi kontraktami i przyszłymi uprawdopodobnionymi przepływami pieniężnymi, spółka postanowiła zawrzeć transakcje zabezpieczające m.in. poprzez przystąpienie do kontraktów opcji walutowych. Spółka na podstawie umów z bankami zawarła kontrakty opcyjne, w których występowała zarówno w roli wystawcy, jak i nabywcy opcji.

Spółka zapytała fiskusa, czy zawierając kontrakty opcji walutowych działa w charakterze podatnika VAT.

Spółka uważa, że nie działa w charakterze podatnika, lecz nabywcy profesjonalnych usług finansowych od wyspecjalizowanych w tym zakresie instytucji. Tym samym czynności związane z nabyciem tych usług nie stanowią działalności gospodarczej podlegającej podatkowi VAT i w konsekwencji nie powinny w żaden sposób znajdować odzwierciedlenia w rozliczeniach spółki z tytułu VAT. W szczególności czynności te nie powinny być uwzględniane przy kalkulacji współczynnika VAT, a tym samym nie powinny mieć wpływu na zakres odliczenia podatku naliczonego w oparciu o tenże współczynnik.

Fiskus się nie zgodził. Uznał, że w ramach zawieranych kontraktów opcyjnych spółka będzie przyjmowała na siebie zobowiązanie do dokonania określonego świadczenia wynikającego z tej transakcji, tj. będzie wystawcą opcji dla instytucji finansowej, powinna zostać uznana za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. W takim przypadku na spółce będzie ciążyć obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. Tym samym, wartość obrotu z tytułu kontraktów opcji walutowych powinna być uwzględniana przy kalkulacji proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Sąd poparł stanowisko fiskusa wskazując, że spółka jest nie tylko odbiorcą świadczenia dokonywanego przez bank, lecz również sama wystawia kontrakty opcyjne i dokonuje świadczenia na rzecz tej instytucji. Zdaniem sądu, podejmowane przez spółkę działania są działaniami mającymi charakter usługi, tj. czynności wykonywane są w ramach umowy zobowiązaniowej, za wynagrodzeniem, których beneficjentem jest bank. Nie można uznać, że w takiej sytuacji beneficjentem usługi finansowej jest wyłącznie spółka, gdyż w wyniku działań spółki bank również osiąga korzyści z podejmowanych przez spółkę czynności. W wyniku wzajemnych świadczeń stron realizowane jest zabezpieczenie przed ryzykiem walutowym.

Wyrok NSA z 28 października 2015 r., sygn. akt I FSK 1217/14

Dowiedz się więcej z książki
VAT. Wybór orzecznictwa
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł