Wprowadzoną z początkiem 2022 roku ulgę w PIT na zakup i remonty zabytkowych nieruchomości złośliwie ochrzczono mianem "Pałacyk Plus". Było to nawiązanie do dość szerokiego zakresu jej zastosowania, pozwalającego na korzystne rozliczanie zakupu okazałych rezydencji. Publicyści i eksperci sugerowali wręcz, że ulgę tę stworzono dla osobistych korzyści szefów wielkich państwowych spółek.  

 

Jednak nowela do ustawy o PIT, która weszła w życie z początkiem lipca, ograniczyła korzystanie z tego dobrodziejstwa. Wydatki na remonty wciąż można będzie korzystnie rozliczać, ale ulga na zakup dotyczy praktycznie tylko zakupów dokonanych w 2022 roku.  

Poza zmianami ustawowymi, w ostatnich miesiącach pojawiły się też pierwsze interpretacje nowych przepisów, często korzystne dla podatników. Dotyczą np. zakresu prac konserwatorskich, budowlanych i restauratorskich, które można rozliczać w ramach tej ulgi. Sama ustawa ich nie definiuje, przewiduje jedynie ograniczenie do 50 proc. wydatków, bez limitu kwotowego. Można je rozliczać przez siedem kolejnych lat podatkowych.

Czytaj też: Skutki prawne wpisu do gminnej ewidencji zabytków >>>

Baterie słoneczne na starym młynie

Z wydanej 28 lipca interpretacji (nr 0113-KDIPT2-1.4011.394.2022.2.KO) wynika, że ulga dotyczy nawet takich remontów, które z zabytku czynią nowoczesny budynek. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odpowiedział na pytanie podatnika, który jest właścicielem starego młyna i chce w nim nie tylko odgrzybić i pomalować stare ściany, ale też zainstalować nowoczesne urządzenia, o którym nie śniło się budowniczym młyna ani niegdysiejszym młynarzom. Chodzi np. o zewnętrzna pompę ciepła i ogniwa fotowoltaiczne.

W wydanej interpretacji Dyrektor KIS potwierdził, że przy zachowaniu wymogów ustawowych (m.in. potwierdzenie wydatków na remonty fakturami VAT ) taka modernizacja daje prawo do ulgi. Mało tego, zaaprobował nawet remont ogrodzenia okalającego młyńską posesję. Ogrodzenie owo jest bowiem częścią całego kompleksu nieruchomości, wpisanego do rejestru zabytków.

W innym przypadku podatnik zaplanował remonty w swoim zabytkowym budynku dopiero za kilka lat. Zadał zatem pytanie, czy będzie mógł rozliczyć wydatki na remont, który rozpocznie się w 2026 roku. W wydanej interpretacji (nr 0115-KDIT3.4011.365.2022.4.AD) Dyrektor KIS potwierdził, że będzie to możliwe. Nie odniósł się przy tym do ewentualnych przyszłych zmian prawa, lecz do obowiązujących dziś przepisów. Nie przewidują one żadnej daty, gdy ulga na remont miałaby przestać obowiązywać.

Sprawdź PROCEDURĘ: Polski Ład – Ulga na zabytki >>>

Zabytek jako aport

W innej interpretacji (nr 0115-KDIT3.4011.368.2022.1.AW) Dyrektor KIS uznał, że ulgę można rozliczyć niejako podwójnie. Chodziło o wspólniczkę spółki jawnej, która jest właścicielką zabytkowej nieruchomości. W 2022 r. poniosła już szereg wydatków, które stanowią również jej koszty uzyskania przychodów. Planuje ona jeszcze w tym roku wnieść aportem nieruchomość do majątku spółki jawnej, która będzie kontynuować prace remontowe na terenie zabytku. Koszt ten zostanie rozliczony przez wnioskodawczynię proporcjonalnie do jej udziału w zysku. - Podmiot, który poniesie wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym, może odliczyć 50 proc. tych wydatków od podstawy opodatkowania, z tytułu ulgi na zabytki, niezależnie od tego czy i w jaki sposób rozliczył te wydatki w kosztach uzyskania przychodów - stwierdził Dyrektor KIS. Przypomniał jednak, że ulgi nie stosuje się w przypadkach, gdy wydatki na remonty zabytku zostały podatnikowi - jak przewiduje ustawa - "sfinansowane, dofinansowane lub zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie".

Fiskus nie zgadza się jednak na wydatki, które nie wchodzą w ustawowy zakres ulgi. Negatywnie zaopiniował zatem sugestię podatnika, który nabył dwie zabytkowe nieruchomości w 2015 i 2016 roku. W 2022 r. poniósł wydatki na ich remont i uznał, że to upoważnia go do zastosowania ulgi na zakup wstecznie. Dyrektor KIS, choć nie zakwestionował tegorocznych wydatków remontowych, to jednak stanowczo odmówił zastosowania ulgi na zakup nieruchomości, dokonany przed 2022 r. (interpretacja nr 0112-KDIL2-2.4011.208.2022.1.KP).

Czytaj też: Zwolnienie od podatku od spadków i darowizn gruntów i budynków wpisanych do rejestru zabytków >>>

Ani złotówki podatku

Jak zauważa dr Jowita Pustuł, doradca podatkowy, interpretacje potwierdzają, że zakres ulgi jest bardzo szeroki, zwłaszcza że ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie jakiegokolwiek limitu kwotowego. - Można odliczać 50 proc. poniesionych wydatków niezależnie od ich wysokości, a przy tym nie ma żadnego znaczenia wysokość dochodu uzyskiwanego przez podatnika - zauważa ekspertka. Dodaje, że w praktyce można w ten sposób niejako "wyzerować" podstawę opodatkowania i nie zapłacić ani złotówki podatku, a ewentualną nieodliczoną kwotę można rozliczać przez kolejne 6 lat.  

Zgodnie z art. 26hb ustawy o PIT, do skorzystania z odliczenia konieczne jest jedynie pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie prac konserwatorskich, prac restauratorskich lub robót budowlanych. - Tego rodzaju pozwolenie staje się więc szczególnie cenne dla podatników. Niektórym z nich może zapewnić milionowe oszczędności - komentuje dr Jowita Pustuł.

Z kolei prof. Adam Mariański, doradca podatkowy, zwraca uwagę, że w praktyce wybudowanie zupełnie nowego budynku bywa kilkakrotnie tańsze, niż zakup i remonty starych domów. - Dlatego dobrze, że ustawodawca promuje inwestowanie w historyczne nieruchomości, a ulga na ten cel nie powinna być interpretowana zawężająco - postuluje. Dodaje jednak, że dla ostatecznego rozwiania wątpliwości wokół tej ulgi konieczna byłaby szeroka dyskusja społeczna wokół jej brzmienia i ewentualne korekty.

Deweloper nie skorzysta

W praktyce często zabytkowe nieruchomości, takie jak hale fabryczne czy pałace, są kupowane przez firmy deweloperskie, działające w formie osób prawnych. Ich jednak ulga na zabytki nie dotyczy. Jak przypomina Ministerstwo Finansów w dokumencie "Polski Ład- najczęściej zadawane pytania", ulga na zabytki przysługuje podatnikom PIT będącym właścicielami lub współwłaścicielami zabytków nieruchomych.

W tym samym dokumencie zauważono, że w ramach pakietu przepisów zwanego Polskim Ładem wprowadzono ulgę w art. 17 ust. 1 pkt 62 ustawy o CIT, zwalniającą z opodatkowania przychody uzyskanych z odpłatnego zbycia zabytku ruchomego na rzecz muzeum lub biblioteki. Dotyczy to jednak tylko przedmiotów ruchomych, a nie budynków czy innych nieruchomości.

 

Sprawdź również książkę: Opieka nad zabytkiem nieruchomym. Problemy administracyjnoprawne >>


 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.