Tegoroczne spotkanie plenarne Ogólnoświatowego Forum ds. Przejrzystości i Wymiany Informacji dla Celów Podatkowych (ang. Global Forum on Transparency and Exchange of Information for Tax Purposes, Forum) odbyło się w dniach 26 – 27 listopada 2019 r. w Paryżu. Było to spotkanie jubileuszowe z okazji dziesiątej rocznicy utworzenia Forum. Pierwszy dzień spotkania był otwarty dla przedstawicieli mediów i zaproszonych gości, którzy uczestniczyli w panelach i dyskusjach podsumowujących osiągnięcia Forum na przestrzeni ostatniej dekady. Zastanawiali się również nad tym jak zapewnić kontynuację sukcesów działalności Forum w kolejnych latach. Polskę reprezentowali przedstawiciele Ministerstwa Finansów.
Zakres działania Ogólnoświatowego Forum ds. Przejrzystości i Wymiany Informacji dla Celów Podatkowych
Forum jest kontynuacją międzynarodowego organu, który został utworzony na początku 2000 r. w ramach prac Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (ang. Organisation for Economic Co-operation and Development, OECD) dążących do zapewnienia międzynarodowej współpracy w zakresie podatków. Z biegiem lat Forum zostało zrestrukturyzowane a bezpośrednim powodem dalszego zacieśnienia współpracy były skandale podatkowe i pogłębiający się kryzys finansowy z 2008 r. Na spotkaniu G20 w Londynie w kwietniu 2009 r., które położyło fundamenty do stworzenia Forum w jego obecnym kształcie, przywódcy krajów G20 ogłosili, że „era tajemnicy bankowej dobiegła końca” i potwierdzili swoją gotowość do nałożenia sankcji w celu ochrony finansów publicznych. W odpowiedzi na wezwanie krajów G20 działalność Forum skupiła się wokół współpracy i monitorowania wdrażania uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym standardów ds. przejrzystości i wymiany informacji dla celów podatkowych.
Przejrzystość i wymiana informacji priorytetem
Forum działa w ramach OECD w Paryżu i jest głównym organem międzynarodowym zapewniającym wdrażanie standardów ds. przejrzystości i wymiany informacji dla celów podatkowych. Forum zrzesza 158 krajów i jurysdykcji, wliczając w to wszystkie kraje G20 i OECD, praktycznie wszystkie jurysdykcje uważane za międzynarodowe centra finansowe, jak i większość krajów rozwijających się. Dodatkowo, w pracach Forum uczestniczy wiele organizacji międzynarodowych. Na przykład Bank Światowy, Europejski Bank Inwestycyjny, Grupa Specjalna ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Organizacja Narodów Zjednoczonych, Rada Europy, Unia Europejska czy też wszystkie główne międzynarodowe banki rozwoju.
Zobacz również: Na naprawę błędów (w prawie podatkowym) nigdy nie jest za późno >>
Czy w Polsce tax morale to salto mortale? >>
Potrzeba międzynarodowych standardów ds. przejrzystości i wymiany informacji do celów podatkowych
W czasach globalizacji, mobilności kapitału i ludzi, egzekwowanie krajowego prawa podatkowego wymaga skutecznej współpracy międzynarodowej umożliwiającej administracjom podatkowym weryfikacje czy podatnicy należycie wywiązują się ze swoich obowiązków podatkowych. Aby osiągnąć ten cel międzynarodowa społeczność wykształciła standardy ds. przejrzystości i wymiany informacji do celów podatkowych.
Międzynarodowe standardy rozpracowywane przez Forum dotyczą transgranicznej wymiany informacji podatkowych na wniosek właściwego organu innego państwa, jak i automatycznej wymiany informacji o zagranicznych rachunkach finansowych. Niemniej jednak, zakres działalności Forum wybiega poza ramy zapewnienia rzeczywistej wymiany informacji podatkowych. Pokrywa też szerzej rozumianą przejrzystość i dostęp do informacji, które mogą być potencjalnie istotne z punktu widzenia krajowego prawa podatkowego. Dlatego też, Forum analizuje krajowe ustawodawstwo i przyjęte w danym kraju praktyki. Celem jest zapewnienie, że informacje dotyczące właścicieli oraz beneficjentów rzeczywistych osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, jak również informacje dotyczące rachunków finansowych i dane księgowe podmiotów prowadzących działalność gospodarczą są dostępne dla organów podatkowych i mogą zostać przekazane innymi państwom. W zakresie automatycznej wymiany informacji o zagranicznych rachunkach finansowych, Forum weryfikuje również implementację procedur należytej staranności stosowanych przez instytucje finansowe na potrzeby międzynarodowej wymiany. Z uwagi na fakt, że transgraniczna wymiana informacji podatkowych wymaga odpowiedniej podstawy prawnej, Forum weryfikuje także sieć umów międzynarodowych celem zapewnienia ich jak najszerszego zasięgu.
![Przegląd Podatkowy - Nr 11/2019 [343]](/gfx/prawopl/_thumbs/produkty_foto/17890/0867-7514_343,mXqL62OeqFTLkrXdmIyYmw.jpg)
Cena promocyjna: 54 zł
|Cena regularna: 72 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Kluczowe osiągnięcia Forum
Szacuje się, że w ciągu ostatniej dekady w skali światowej wysłano około 250 000 wniosków dotyczących wymiany informacji podatkowych. W tym kontekście warto zaznaczyć, że w efekcie prac Forum tajemnica bankowa nie stanowi już bariery do wymiany informacji dla celów podatkowych, akcje na okaziciela są zdecydowanie mniej spotykane, a informacja dotycząca beneficjentów rzeczywistych jest coraz bardziej dostępna. Co więcej, automatyczna wymiana informacji o zagranicznych rachunkach finansowych, w której Polska uczestniczy od czasu jej wprowadzenia w 2017 r., obejmuje miliony rachunków. Na przykład w 2018 r. wymieniono informacje na temat 47 milionów zagranicznych rachunków o łącznej wartości 4.9 bilionów euro.
Ostatnie badania OECD pokazują, że na przestrzeni lat 2008 – 2019 depozyty bankowe utrzymywane przez zagranicznych rezydentów w jurysdykcjach uważanych za międzynarodowe centra finansowe zmniejszyły się o 24% (410 miliardów dolarów). Dane statystyczne również wskazują, że automatyczna wymiana informacji o rachunkach finansowych w latach 2017 i 2018 przyczyniła się do zmniejszenia o średnio 22% depozytów bankowych utrzymywanych przez rezydentów spoza jurysdykcji uważanych za międzynarodowe centra finansowe. Można zatem wnioskować, że zmniejszył się apetyt na wykorzystanie jurysdykcji uważanych za międzynarodowe centra finansowe do unikania opodatkowania. Dodatkowo informacje przekazane przez podatników na podstawie programów dobrowolnego ujawnienia należności podatkowych oraz przeprowadzonych zagranicznych kontroli pozwoliły zwiększyć wpływy o ponad 100 miliardów euro.
Podsumowanie
Przez ostatnie dziesięć lat aktywność Forum przyczyniła się do usprawnienia transgranicznej współpracy pomiędzy administracjami podatkowymi, tym samym zwiększając ich zdolność do zwalczania zjawiska uchylania się od opodatkowania, identyfikacji przepływu środków z nielegalnych źródeł, uszczelnienia systemów podatkowych i zwiększenia krajowych dochodów podatkowych. Wśród priorytetów na kolejne lata działalności Forum jest rozpowszechnienie standardu dostępności informacji dotyczących beneficjentów rzeczywistych, a także weryfikacja implementacji standardu automatycznej wymiany informacji o rachunkach finansowych w praktyce. Aby iść z duchem czasu, Forum musi być gotowe na sprostanie wyzwaniom jakie stawia przed społecznością międzynarodową, również w zakresie przejrzystości podatkowej, coraz bardziej zintegrowana i ucyfrowiona gospodarka światowa.
Autorzy: Adrian Wardzyński, Artur Olszewski i Radhanath Housden, doradcy ds. polityki podatkowej w Centrum ds. Polityki Podatkowej i Administracji w OECD i Ogólnoświatowym Forum ds. Przejrzystości i Wymiany Informacji dla Celów Podatkowych. Poglądy wyrażone w tym artykule są poglądami autorów i niekoniecznie są zbieżne ze stanowiskiem OECD i Forum.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
