Pytanie
Od 1 kwietnia 2016 r. zatrudniliśmy na umowę o pracę pracownika, który był zarejestrowany jako bezrobotny i pobierał zasiłek dla bezrobotnych do dnia 31 marca 2016 r. W związku z tym, że pracownik znalazł sam pracę przyznano mu dodatek aktywizacyjny. Wypłata w naszej firmie wypłacana jest ostatniego roboczego dnia miesiąca czyli w kwietniu będzie wypłata 29 kwietnia 2016 r. Dodatek aktywizacyjny osoba otrzyma 10 maja 2016 r. (jednorazowy, gdyż miałby prawo do zasiłku dla bezrobotnych tylko do 8 kwietnia 2016 r.), gdzie będzie zastosowana ulga.
Czy w związku z taką sytuacją nie będzie możliwe zmniejszanie miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy o kwotę 1/12 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej w roku 2016?
Czy będzie możliwe zastosowanie tego zmniejszenia dopiero od 1 stycznia 2017 r.?
Odpowiedź
Przez okres wypłacania dodatku aktywizacyjnego do odliczania co miesiąc 1/12 kwoty zmniejszającej podatek zgodnie z art. 35 ust. 5 u.p.d.o.f. zobligowany jest urząd pracy. Jeżeli w tym czasie podatnik uzyskuje również przychody ze stosunku pracy pracodawca nie powinien pomniejszać zaliczki na podatek o ulgę podatkową.
Uzasadnienie
Płatnik (zakład pracy) obowiązany jest obliczać i pobierać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od niego przychody ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez ten zakład pracy.
Zasady poboru zaliczek na podatek dochodowy określone zostały w art. 32 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f. W myśl art. 32 ust. 3 u.p.d.o.f., zaliczkę na podatek zmniejsza się o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej, czyli o tzw. ulgę podatkową. W 2016 r. kwota ta wynosi 46,33 zł.
Przy czym dokonywanie omawianego zmniejszenia możliwe jest dopiero po złożeniu przez pracownika oświadczenia PIT-2, w którym stwierdzi, że:
- nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika,
- nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną,
- nie osiąga dochodów, od których jest obowiązany opłacać zaliczki na podstawie art. 44 ust. 3 u.p.d.o.f., czyli dochodów opodatkowanych według skali podatkowej.
- nie otrzymuje świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
- ten zakład pracy jest właściwy do stosowania tego zmniejszenia.
Oświadczenia PIT-2 nie można złożyć pracodawcy w dowolnym momencie. Aby wywarło ono skutek, powinno być złożone przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w roku podatkowym.
Termin ten jest nieprzywracalny.
W świetle powyższego, w przypadku, gdy podatnik otrzymuje przychody opodatkowane według skali podatkowej, sytuacja się nieco komplikuje. Jednej osobie przysługuje bowiem tylko jedna kwota wolna od podatku, nawet jeśli ma więcej niż jedno źródło przychodów. Z tego powodu tylko przy jednym ze źródeł przychodów można uwzględnić kwotę wolną od podatku podczas obliczania zaliczek na podatek wpłacanych podczas roku podatkowego.
Wskazać należy, że kwota dodatku aktywizacyjnego jako świadczenie wypłacane z Funduszu Pracy stosownie do art. 35 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f., podlega opodatkowaniu. Zgodnie z art. 35 ust. 5 u.p.d.o.f., świadczenie to pomniejsza się o ulgę podatkową.
Oznacza to, że przez okres wypłacania dodatku aktywizacyjnego do odliczania co miesiąc 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, zgodnie z art. 35 ust. 5 u.p.d.o.f., zobligowany jest urząd pracy.
Jeżeli w tym czasie podatnik uzyskuje również przychody ze stosunku pracy pracodawca nie powinien pomniejszać zaliczki na podatek o ulgę podatkową. W stanie faktycznym analizowanej sprawy zastosowanie ww. zmniejszenia możliwe będzie dopiero od 1 stycznia 2017 r.