Sprawa dotyczyła prawa do odliczenia podatku VAT (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT) z uwzględnieniem proporcji sprzedaży (art. 90 ust. 3 ustawy o VAT). W kwestii tej istotny jest wyrok TSUE z maja br., który rozstrzygnął część wątpliwości a pewne aspekty pozostawił ocenie sądów krajowych.
Stan faktyczny sprawy
Powiat, jako zarejestrowany, czynny podatnik VAT wystąpił o interpretację. We wniosku podano, że powiat wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Część tych zadań administracyjnoprawnych pozostaje poza sferą ustawy o VAT, bowiem w ogóle nie podlegają tej ustawie. Część zadań jednak powiat wykonuje na podstawie umów cywilnoprawnych i te czynności podlegają opodatkowaniu VAT. Powiat dokonuje zarówno czynności opodatkowanych VAT według odpowiednich stawek a także czynności podlegających VAT, aczkolwiek zwolnionych przedmiotowo z tego podatku. Powiat ponosi szereg wydatków, z tytułu których kontrahenci wystawiają na jego rzecz faktury z wykazanymi kwotami VAT.
W odniesieniu do podatku naliczonego wynikającego z wydatków, które są ponoszone bezpośrednio i wyłącznie w związku z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu VAT, powiat zamierza korzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W tym celu powiat bezpośrednio przyporządkuje kwoty podatku naliczonego do wydatków związanych z czynnościami opodatkowanymi VAT i zamierza odliczać podatek w całości. Jednak powiat ma także wydatki mieszane, które jednocześnie związane są z czynnościami opodatkowanymi VAT jak i czynnościami przedmiotowo zwolnionymi z VAT a także zdarzeniami w ogóle nieobjętymi tym podatkiem. W związku z tym, powiat wystąpił m.in. o interpretację czy z tytułu realizacji wydatków mieszanych ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z uwzględnieniem proporcji sprzedaży.
Zapytano też czy w celu określenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu tytułem wydatków mieszanych poza współczynnikiem sprzedaży powiat jest zobowiązany do zastosowania również jakiejkolwiek innej metody, wstępnej lub późniejszej, rozliczenia (alokacji) podatku naliczonego, a jeżeli tak to, jakiej i w jaki sposób konstruowanej? Zdaniem powiatu, powinien mieć on pełne prawo do odliczenia VAT.
Zobacz również: NSA: Przepisy proceduralne często decydujące w sporze z fiskusem >>
Organy skarbowe i WSA za alokacją
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał stanowisko powiatu za nieprawidłowe. Stwierdził, że proporcję należy stosować wyłącznie do tej części podatku naliczonego, która będzie związana z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i zwolnionymi od podatku. Uznał, że do wyliczenia proporcji należy uwzględnić wartość czynności opodatkowanych i zwolnionych z opodatkowania. Wartość czynności niepodlegających opodatkowaniu nie wchodzi do sumy wartości obrotów ustalanych dla potrzeb liczenia proporcji sprzedaży.
Organ podkreślił, że ciężar rzetelnego ustalenia spoczywa na wnioskodawcy. Zdaniem organu, w odniesieniu do wydatków mieszanych powiat zobowiązany jest do zastosowania wstępnej alokacji podatku naliczonego (klucza podziału) w celu określenia kwoty podatku naliczonego podlegającej częściowemu odliczeniu.
Sprawa trafiła do WSA w Poznaniu, który stwierdził, że interpretacja nie narusza prawa i wyrokiem z 23 września 2015 r. sygn. akt I SA/Po 632/15 oddalił skargę powiatu.
Sprawa przed NSA po wyroku TSUE
Sprawa trafiła do NSA, który zawiesił ją z uwagi na skierowanie pytania prejudycjalnego do TSUE (sprawa C-566/17).
Po orzeczeniu TSUE, sprawa ponownie trafiła na wokandę NSA.
Pełnomocnik powiatu, radca prawny Piotr Koźmiński argumentował przed NSA, że mimo wszystko, z uwagi na zasady legalizmu powiat powinien mieć pełne prawo do odliczenia VAT.
Naczelny Sąd Administracyjny przychylił się częściowo do argumentów skarżącego, uchylił wyrok i interpretację. NSA podkreślił jednak, że biorąc pod uwagę wspomniany wyrok TSUE z 8 maja 2019 r. C-566/17, przepis art. 86 ust. 1 ustawy o VAT należy rozumieć w ten sposób, że brak do 31 grudnia 2015 r. w ustawie uregulowań, dotyczących kryteriów i metod podziału, które umożliwiłyby podatnikowi określenie podlegającej odliczeniu części naliczonego VAT związanego z jego działalnością gospodarczą i działalnością mniemającą charakteru gospodarczego, nie dawał podatnikowi podstawy do pełnego odliczenia tego podatku.
Cena promocyjna: 17.8 zł
|Cena regularna: 89 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Należało takiej alokacji dokonywać, stosując proporcję. NSA podkreślił jednak, że strona składając interpretację oczekiwała, że dowie się jakie metody ma zastosować a organ przerzucił to na podatnika. I to zdecydowało o uchyleniu wyroku. NSA przychylił się do argumentu powiatu, że Dyrektor Izby Skarbowej udzielając interpretacji powinien wskazać, w jaki sposób ma on dokonać wyliczenia podatku. - Podatnik miał prawo dowiedzieć się jaka to metoda – stwierdził sędzia sprawozdawca.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 października 2019 r., sygn. akt I FSK 14/16
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.