Pytanie
Kiedy podatnik prowadzący biuro turystyczne na zasadzie pośrednictwa, pobierający zaliczki od klienta i odprowadzający te kwoty w całości do biura finalnego świadczącego usługę turystyczną, jest zobowiązany do założenia kasy rejestrującej?
Podatnik wystawia faktury tylko dla biur świadczących usługi turystyczne. Nie ma natomiast sprzedaży indywidualnych w swoim imieniu. Wystawia jedynie zbiorcze faktury prowizyjne.
Odpowiedź
W sytuacji, gdy podatnik wykonuje czynności na podstawie umowy pośrednictwa i – obok sprzedaży usług zleceniodawcy, tj. usług turystycznych w imieniu i na rzecz organizatora – nie dokonuje sprzedaży towarów i usług własnych, nie ciąży na nim obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy użyciu kasy rejestrującej.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej u.p.t.u., podstawą opodatkowania jest obrót, czyli kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Stosownie zaś do art. 30 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u., podstawę opodatkowania czynności wynikających m.in. z umowy agencyjnej lub pośrednictwa stanowi dla agenta lub pośrednika – kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonanie usługi, pomniejszona o kwotę podatku.
Obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących mają podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, zwanych dalej umownie konsumentami (art. 111 ust. 1 u.p.t.u.).
Jak wynika z powyższego, jeżeli podatnik prowadzi tylko i wyłącznie sprzedaż na rzecz firm, to nie musisz instalować kasy fiskalnej. Dodać należy, że prawodawca zwolnił z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy podatników, których sprzedaży na rzecz konsumentów nie przekroczyła określonego limitu. Próg tej sprzedaży aktualnie został określony w rozporządzeniu ministra rozwoju i finansów z 16.12.2016 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących - dalej r.z.k.r. i wynosi 20.000 zł. Powyższe oznacza, że podatnik, którego obroty na rzecz konsumentów w 2016 r. nie przekroczyły ww. limitu nie będzie miał obowiązku posiadania kasy fiskalnej w 2017 r. (dodam, że od tej zasady wprowadzono pewne wyjątki i wyłączenia, które – jak wynika z treści pytania – nie mają znaczenia w analizowanym przypadku).
Podkreślić w tym miejscu należy, że § 5 rozporządzenia ministra finansów z 14.03.2013 r. w sprawie kas rejestrujących - dalej r.k.r., daje – podatnikom, którzy (po pierwsze) mają obowiązek ewidencjonowania obrotów za pośrednictwem kasy i którzy (po drugie) zlecają wykonywanie sprzedaży innemu podmiotowi, czyli. np. touroperatorom – możliwość przekazanie innemu podmiotowi (agentowi lub pośrednikowi) kasy (tzw. kasa powierzona) w celu prowadzenia ewidencji lub zobowiązanie ich do prowadzenia tej ewidencji przy zastosowaniu kasy własnej.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że podatnik prowadzi działalność gospodarczą jako pośrednik (agent) turystyczny. Podatnik nie sprzedaje towarów, bądź usług własnych, a jedynie (tak zakładam) sprzedaży dokonuje w imieniu i na rzecz touroperatorów, pobierając na ten cel zaliczki od klientów i przekazując je organizatorowi wycieczek (touroperatorowi).
Ponieważ w analizowanej sytuacji podatnik wykonujący czynności na podstawie umowy pośrednictwa (agencyjnej) – obok sprzedaży usług zleceniodawcy, tj. usług turystycznych w imieniu i na rzecz organizatora – nie dokonuje sprzedaży towarów i usług własnych, nie ciąży na nim obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy użyciu kasy rejestrującej.
Należy jednak zauważyć, iż może wystąpić sytuacja, gdzie agent, pośrednik zobowiązany będzie – na mocy zawartej pisemnej umowy (aneksu do umowy) – przez zleceniodawcę (na którym ciąży obowiązek stosowania kas) do ewidencjonowania na kasie rejestrującej sprzedaż dokonywaną w imieniu zleceniodawcy. Jednocześnie to umowa zawarta pomiędzy zleceniodawcą, z pośrednikiem (agentem) winna rozstrzygać, na czyjej kasie – zleceniodawcy (kasa powierzona), czy pośrednika lub agenta (kasa własna) dokonywana miałaby być ewidencja obrotu i kwot podatku należnego.
W takiej sytuacji pośrednik miałby obowiązek ewidencjonowania na potrzeby obliczenia osiąganego przez nich obrotu oraz kwot podatku należnego całą wartość sprzedaży własnej oraz prowadzonej na rzecz lub w imieniu innych podatników.
Na kasie rejestrującej należałoby wówczas ująć również otrzymane przed dokonaniem sprzedaży całości lub części należności (zapłaty), czyli m.in. zaliczki (§ 3 ust. 2 r.k.r.).
