Pytanie
Prowadzę działalność gospodarczą jako osoba fizyczna. Moja działalność to udział w spółce cywilnej oraz odrębna działalność poza spółką cywilną. Działalność w spółce była działalnością pierwotną, w której rozliczałam podatek dochodowy w okresach miesięcznych. Poszerzając swoją działalność o dodatkową niezwiązaną z działalnością w spółce zadeklarowałam opłacanie zaliczek w okresach kwartalnych.
Czy w takiej sytuacji zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych w poszczególnych miesiącach kwartału liczę na podstawie przychodów i kosztów z tytułu działalności w spółce, natomiast do ostatniego miesiąca danego kwartału doliczam przychody i koszty z całego kwartału z dodatkowej działalności i działalność w spółce?
Odpowiedź
Przepisy u.p.d.o.f. nie przewidują stosowania jednocześnie kilku form wpłacania zaliczek na podatek dochodowy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w danym roku podatkowym przez jednego podatnika, tj. w formie zaliczek miesięcznych i jednocześnie kwartalnych.
Uzasadnienie
Z art. 44 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f. wynika, że podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. Zasady obliczania zaliczek zostały określone w art. 44 ust. 3 (zaliczki miesięczne) i ust. 3g tego artykułu (zaliczki kwartalne). Z przepisów tych wynika, że zasadą jest miesięczny sposób rozliczania zaliczek, zaś sposób kwartalny – odstępstwem od tej reguły.
W myśl ust. 3 ww. artykułu, podatnicy są obowiązani wpłacać zaliczki miesięczne, których wysokość ustala się w następujący sposób:
- obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku;
- zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od tego dochodu według zasad określonych w art. 26, 27 i 27b;
- zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające.
W analogiczny sposób ustala się zaliczki kwartalne, z tym, że okresem do którego się one odnoszą jest właśnie kwartał (art. 44 ust. 3g u.p.d.o.f.).
Zaliczki miesięczne od dochodów wpłaca się w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczki kwartalne podatnicy wpłacają w terminie do 20 dnia każdego miesiąca następującego po kwartale, za który wpłacana jest zaliczka. Zaliczkę za ostatni miesiąc lub ostatni kwartał roku podatkowego podatnik wpłaca w terminie do 20 stycznia następnego roku podatkowego. Podatnik nie wpłaca zaliczki za ostatni miesiąc lub odpowiednio kwartał, jeżeli przed upływem terminu do jej wpłaty złoży zeznanie i dokona zapłaty podatku (art. 44 ust. 6 u.p.d.o.f.).
W przedmiotowej sprawie podatnik prowadzi działalność gospodarczą w dwóch różnych formach organizacyjno-prawnych – jest wspólnikiem spółki cywilnej oraz prowadzi indywidualnie działalność, przy czym jako wspólnik spółki rozlicza zaliczki miesięcznie, zaś jako jednoosobowy podmiot zadeklarował, że będzie je rozliczał kwartalnie.
W mojej ocenie taki sposób rozliczeń nie jest prawidłowy. Jak bowiem wynika z art. 5b ust. 2 u.p.d.o.f., jeżeli działalność gospodarczą prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej (czyli m.in. spółka cywilna) przychody wspólnika z udziału w takiej spółce uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (czyli za przychody z działalności gospodarczej).
Co więcej, dochodem ze źródła przychodów działalność gospodarcza jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym, z uwzględnieniem różnic remanentowych. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak wynika z powyższego w celu ustalenia zaliczki na podatek dochodowy, podatnik powinien zsumować wszystkie przychody uzyskane w obu formach jej prowadzenia. Dopiero tak zsumowane przychody, pomniejszone o sumę poniesionych kosztów, pozwalają ustalić, czy przedsiębiorca osiągnął w danym miesiącu dochód, czy też poniósł stratę.
Zaliczka na podatek przy podstawie obliczenia podatku nie wyższej niż 85.528 zł jest ustalana według stawki 18 proc., a od nadwyżki ponad tę kwotę - według stawki 32 proc.. Zaliczka ulega pomniejszeniu o kwotę zmniejszającą podatek, która w 2015 r. wynosi 556,02 zł.
Oznacza to, że u podatników opodatkowanych według skali podatkowej obowiązek zapłaty zaliczki powstaje poczynając od miesiąca, w którym dochód przekroczy kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku (tj. 3091 zł).
Powyższy sposób ustalania podstawy opodatkowania dochodów oznacza, że wybór sposobu wpłacania zaliczek na podatek dochodowy dotyczy wszystkich dochodów osiąganych ze źródła określonego jako działalność gospodarcza, niezależnie od formy prawnej prowadzenia tej działalności (indywidualna działalność gospodarcza prowadzona pod własnym imieniem i nazwiskiem i w formie spółki cywilnej). Tym samym podatnik będąc wspólnikiem spółki cywilnej i płacąc zaliczki miesięczne, w sytuacji rozpoczęcia działalności jako podmiot jednoosobowy winien również opłacać zaliczki miesięczne od sumy dochodów uzyskiwanych w spółce i jako indywidualny przedsiębiorca.
Powołane przepisy u.p.d.o.f. nie przewidują stosowania jednocześnie kilku form wpłacania zaliczek na podatek dochodowy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w danym roku podatkowym przez jednego podatnika, tj. w formie zaliczek miesięcznych i jednocześnie kwartalnych.
W świetle powyższego w celu ustalenia zaliczki na podatek należy więc zsumować uzyskane od początku roku przychody z działalności prowadzonej w dwóch różnych formach organizacyjni-prawnych. Podobnie należy postąpić z kosztami uzyskania przychodów. Różnica sumy przychodów i sumy kosztów stanowi dochód. Tak ustalony dochód (po pomniejszeniu o ewentualne odliczenia od dochodu) będzie podstawą obliczenia miesięcznych zaliczki na podatek.
Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego