Pytanie
Pracownikowi po ustaniu zatrudnienia przysługiwał jeszcze przez miesiąc pakiet medyczny (świadczenie niepieniężne). Pracodawca nie odprowadził od niego zaliczki (nie było już tytułów wypłat dla pracownika do potrącenia zaliczki).
Jak wykazać kwotę pakietu miesięcznego w informacji rocznej dla pracownika i urzędu skarbowego?
Czy w PIT-11, mimo że nie odprowadzono zaliczki, czy PIT-8C?
Odpowiedź
Pakiet medyczny stanowi przychód ze stosunku pracy, wobec czego powinien być wykazany w PIT-11.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
W sytuacji określonej w pytaniu podstawą świadczenia jest stosunek pracy, a tym samym - wartość pakietu stanowi przychód ze stosunku pracy. Zakładając, że podlega on opodatkowaniu, powinien być wykazany w PIT-11, a nie w PIT-8C.
To, czy pakiet medyczny powinien być opodatkowany, jest mocno dyskusyjne. Przykładowo, w sierpniu 2008 r. WSA w Warszawie stwierdził, że świadczenie w postaci abonamentu medycznego jest nieopodatkowane z uwagi na fakt, iż pracodawca nie wie, ile pracownik na świadczeniu tym skorzystał - zakres świadczeń medycznych objęty jest bowiem tajemnicą lekarską i ochroną danych osobowych, wobec czego pracodawca nie ma możliwości uzyskania informacji o tym, z jakich świadczeń medycznych pracownik korzystał (wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 sierpnia 2008 r., III SA/Wa 625/08). Miesiąc później ten sam sąd uznał, że abonamenty medyczne powinny być opodatkowane (wyrok WSA w Warszawie z dnia 29 września 2008 r., III SA/Wa 1356/08). W styczniu WSA w Warszawie z kolei stwierdził, że abonamenty są nieopodatkowane (wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 stycznia 2009 r., III SA/Wa 1916/08). Poparł go sąd białostocki (wyrok WSA w Białymstoku z dnia 17 lutego 2009 r., I SA/Bk 1/09).
W efekcie w pewnym momencie zaczęła rysować się linia orzecznicza, zgodnie z którą pakiety powinny być nieopodatkowane - nie jest to jednak jedyny pogląd głoszony przez sądy i organy podatkowe. Zresztą, moim zdaniem, dopóki nie zmienią się przepisy, abonamenty powinny być opodatkowane jako świadczenie ponoszone za pracownika.
Sprawą w końcu zajął się NSA - w uchwale z 24 maja 2010 r. wydanej w składzie 7 sędziów, II FPS 1/10, stwierdził, iż: "Wykupione przez pracodawcę pakiety świadczeń medycznych, których wartość nie jest wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 u.p.d.o.f., stanowią dla pracowników, uprawnionych do ich wykorzystania, nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f." Sąd stanął na stanowisku, iż sama możliwość skorzystania z usług medycznych posiada istotny wymiar finansowy, a pracownik uzyskuje przysporzenie majątkowe. Gdyby bowiem nie pracodawca, za możliwość tę pracownik musiałby zapłacić. W efekcie NSA (przy jednym głosie odrębnym) opowiedział się za koniecznością opodatkowywania omawianych świadczeń.
W dniu 24 października 2011 r. wydana została kolejna uchwała NSA (tym razem w składzie całej Izby Finansowej - II FPS 7/10), zgodnie z którą pakiety medyczne wykupione przez pracodawcę, których wartość nie jest wolna od PIT (wolne od PIT są świadczenia BHP), stanowią dla pracowników uprawnionych do ich wykorzystania nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. Tym razem można więc mówić o tworzącej się linii orzeczniczej, zgodnie z którą pakiety medyczne podlegają opodatkowaniu.
Niestety wciąż znajdujemy się w sferze interpretacji, a nie przepisów. Tym samym ustawodawca powinien jak najszybciej uregulować omawianą kwestię.
Przykład
Zarówno pakiet medyczny, jak i ubezpieczenie (a dokładniej wartość abonamentu medycznego i składka ubezpieczeniowa), to przychody ze stosunku pracy, od których należy zapłacić podatek dochodowy. Dotyczy to także osób na urlopach wychowawczych - wypłacone świadczenia także w tym przypadku stanowią przychody ze stosunku pracy i powinny być rozliczane na zasadach właściwych dla tego stosunku.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
PIT. Komentarz
|