W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwróciła się spółka w sprawie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu odstępnego. Spółka prowadzi działalność handlową w hiper oraz supermarketach. Do prowadzenia działalności wynajmuje nieruchomości. Z uwagi na zmienną sytuację na rynku może się jednak zdarzyć, że spółka podejmie decyzję o zaprzestaniu prowadzenia działalności w wybranej lokalizacji. Wówczas Spółka rozwiąże umowę najmu nieruchomości, w której prowadziła lub zamierzała prowadzić działalność handlową, przed upływem uzgodnionego z kontrahentem (wynajmującym) okresu jej obowiązywania. Wiąże się z tym konieczność zapłaty kwoty tzw. odstępnego, wynikającej z umowy najmu.
Kwestią sporną było to, czy zapłata odstępnego stanowi dla spółki koszt uzyskania przychodu poniesiony w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu. Spółka uważała, że poniesienie wydatków na wypłatę odstępnego należy uznać za zamierzone, ekonomicznie racjonalne działanie, podporządkowane osiągnięciu przychodu lub zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodu i spełniające wszystkie warunki niezbędne do uznania ich za koszty podatkowe.
Fiskus miał odmienne zdanie. Według niego, samo działanie polegające na odstąpieniu od umowy celem zmniejszenia straty ekonomicznej, nie stanowi wystarczającej podstawy do uznania, że mamy do czynienia z zabezpieczeniem źródła przychodów.
Sprawę rozstrzygnął WSA w Krakowie. Zdaniem sądu, skoro zapłata odstępnego ogranicza konieczność ponoszenia innych wydatków przez podatnika i ma wpływ na racjonalność alokacji wydatków w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to wydatek z tytułu odstępnego należy uznać za koszt uzyskania przychodu, który wiąże się z zabezpieczeniem bądź zachowaniem źródła przychodu. Jako zabezpieczenie źródła przychodów należy rozumieć koszty poniesione na ochronę istniejącego (podstawowego) źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób, to ograniczenie strat finansowych w postaci rezygnacji z wydatku, pomimo poniesienia pewnych kosztów, służy właśnie temu celowi. W dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej, poniesienie pewnych wydatków ograniczy straty, które zachwiałyby możliwością uzyskiwania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Istotne jest więc, aby kwalifikując dany wydatek, jako koszt podatkowy uwzględniać również kwestię logicznego ciągu zdarzeń determinujących określone i konkretne działania podatnika, począwszy od momentu zawarcia umów najmu. Należy zatem oceniać racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu, a fakt, że podatnik nie oczekiwał określonego efektu gospodarczego nie dyskwalifikuje poniesionego wydatku, jako kosztu uzyskania przychodu. W procesie działań gospodarczych przedsiębiorca dąży bowiem nie tylko do maksymalizacji przychodów, ale i minimalizacji strat. Wydatki na odstępne mogą zatem stanowić koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Wyrok WSA w Krakowie z 27 kwietnia 2015 r., sygn. akt I SA/Kr 28/15
Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Najem nieruchomości a podatki
|