Pytanie

Podatnik wykorzystuje samochody osobowe stanowiące jego środki trwałe w całości w celach działalności gospodarczej. Do 1 lipca 2015 r. nie odliczał VAT od paliwa w związku z uciążliwością przepisu o prowadzeniu kilometrówki.
Czy od 1 lipca ma możliwość odliczania 50% VAT od paliwa, bez obowiązku prowadzenia kilometrówki?
Czy w sytuacji niższego przebiegu pojazdu od kwoty zakupów dotyczących samochodu, należy obniżyć proporcjonalnie kwotę odliczenia VAT, tak jak to ma miejsce przy zaliczaniu do kosztów?

Odpowiedź

W przypadku nabycia od 1 lipca 2015 r. paliwa do samochodów osobowych co do zasady podatek z faktury będzie podlegał odliczeniu w 50 proc., chyba że dany zakup paliwa był związany wyłącznie z celami prywatnymi podatnika, bądź innymi niezwiązanymi w ogóle z działalnością gospodarczą. Dla odliczenia 50 proc. podatku nie trzeba będzie prowadzić kilometrówki.

Uzasadnienie

Do 30 czerwca 2015 r. miał zastosowanie art. 12 ustawy z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.
Zgodnie z nim obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosowało się do nabywanych przez podatnika do 30 czerwca 2015 r. paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu:
1) samochodów osobowych;
2) innych niż samochody osobowe pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:
a) 1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 425 kg,
b) 2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 493 kg,
c) 3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 500 kg.
W przypadku samochodów osobowych (nie związanych wyłącznie z działalnością, tj. niezgłoszonych przez VAT-26, bądź nieprzeznaczonych wyłącznie do odsprzedaży, bądź wynajmu) do końca czerwca 2015 r. obowiązywał zatem zakaz odliczania podatku od paliwa do ich napędu. Kwestie ładowności, liczby miejsc siedzących, etc. nie mają przy samochodach osobowych znaczenia.

W stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2015 r. powyższy przepis ustawy nowelizującej nie będzie miał zastosowania (przy nabyciu paliw następującego po tej dacie).
Zastosowanie do wyznaczenia zakresu odliczeń będą miały tylko przepisy art. 86a oraz art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – dalej u.p.t.u. Z tych przepisów wynika zaś, że w przypadku samochodów osobowych (które zasadniczo – poza wyjątkami określonymi w przepisach – są traktowane jako samochody nie związane wyłącznie z działalnością):
- podatkiem naliczonym jest 50 proc. kwoty podatku z faktury;
- podatek naliczony podlega odliczeniu, jeśli jest on związany choćby w części z działalnością opodatkowaną;

Tak więc w przypadku nabycia od 1 lipca 2015 r. paliwa do samochodów osobowych co do zasady podatek z faktury będzie podlegał odliczeniu w 50 proc., chyba że dany zakup paliwa był związany wyłącznie z celami prywatnymi podatnika, bądź innymi niezwiązanymi w ogóle z działalnością gospodarczą. Kwestie ładowności, liczby miejsc siedzących, etc. – nie będą miały w przypadku samochodów osobowych znaczenia.
Nie trzeba będzie także prowadzić kilometrówki.

Nie do końca rozumiem, co macie Państwo na myśli pisząc, "czy w momencie niższego przebiegu pojazdu, od kwoty zakupów dotyczących samochodu, należy obniżyć proporcjonalnie kwotę odliczenia VAT tak jak to ma miejsce w zaliczaniu do kosztów".
Mówimy tutaj przecież o ewidencji przebiegu pojazdu dotyczącej podatku od towarów i usług. Nie ma tam żadnych kwot. Nie ma więc do czego obniżać proporcjonalnie kwoty odliczenia.
Zgodnie bowiem ze stosownymi przepisami ewidencja przebiegu, o której mowa, zawiera:
1) numer rejestracyjny pojazdu samochodowego;
2) dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji;
3) stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji;
4) wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego wykorzystania tego pojazdu, obejmujący:
a) kolejny numer wpisu,
b) datę i cel wyjazdu,
c) opis trasy (skąd - dokąd),
d) liczbę przejechanych kilometrów,
e) imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem
- potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem;
5) liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji.
Nie ma tam żadnych kwot. Nie ma bowiem przecież stawek za kilometr przebiegu.

Należy jednakże pamiętać o tym, że ewidencja może być wykorzystana jako odniesienie do oceny dowodów zakupu paliwa (faktur), co do tego, czy faktycznie przysługuje z nich odliczenie.
Wyobraźmy sobie bowiem sytuację, w której dajmy na to:
- podatnik zgłosił do VAT-26 samochód, w przypadku którego średnie spalanie w cyklu miejskim wynosi np. 8 l / na 100 km ; w cyklu mieszanym np. 6,5 l / 100 km ; zaś "w trasie" np. 5,5 l / 100 km.
- z ewidencji przebiegu pojazdu ; sprawdzonej ze stanem licznika wynika, że w danym miesiącu podatnik przejechał tym samochodem np. 1000 km;
- z przedłożonych za ten miesiąc faktur wynika, że podatnik nabył do napędu tego samochodu 160 litrów paliwa.

Analiza tych danych wskazuje, że podatnik musiałby notować spalanie rzędu 16 l / 100 km. Nawet przy uwzględnieniu faktu, że producenci podają zaniżone dane dotyczące średniego spalania; oraz przy uwzględnieniu okoliczności, że może ostatni bak paliwa został zatankowany w ostatnim dniu miesiąca i paliwo nie zostały "wyjeżdżone" w danym miesiącu, to nie wydaje się wiarygodne, aby pojazd faktycznie tyle paliwa spalił.

Jeśli wziąć pod uwagę, że ewidencja przebiegu pojazdu w zakresie stanów kilometrowych podaje przebieg rzeczywisty, to można zakładać, że część faktur przedłożonych przez podatnika w istocie dotyczyła zakupów paliwa do innego pojazdu.
Można się więc liczyć z tym, że w tego rodzaju sytuacji odliczenie (co najmniej w części) zostanie zakwestionowane. I trudno się będzie przed tym podatnikowi obronić.

Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego

Dowiedz się więcej z książki
Odliczanie VAT od paliwa
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł