Nowe regulacje przewidują od 2015 r.:

1) rozszerzenie obowiązku lokowania wolnych środków w formie depozytu prowadzonego przez ministra finansów na kolejne jednostki sektora finansów publicznych:
- instytucje gospodarki budżetowej,
- państwowe instytucje kultury,
- Polską Akademię Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne,
- samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej (SPZOZ), dla których podmiotem tworzącym jest minister, centralny organ administracji rządowej, wojewoda lub uczelnia medyczna,
- wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW);

2) przyznanie jednostkom samorządu terytorialnego (JST) możliwości przyjmowania depozytów od SPZOZ, dla których podmiotem tworzącym jest JST, samorządowych instytucji kultury oraz samorządowych osób prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14, z wyjątkiem WFOŚiGW;

3) gromadzenie środków pieniężnych składanych do depozytu sądowego na rachunkach depozytowych Ministra Finansów otwartych w BGK;

4) przyznanie ministrowi finansów prawa do zarządzania (czasowego wykorzystywania) środkami złożonymi do depozytu sądowego. Minister Finansów będzie wypłacał oprocentowanie w zamian za możliwość dysponowania środkami złożonymi do depozytu sądowego. Depozyty tak jak obecnie będą zwracane na każde żądanie sądu, bez żadnego uszczerbku dla osób je składających.

Zobacz: Więcej instytucji zdeponuje wolne środki na koncie MF >>

Nowe przepisy przewidują zwiększenie efektywności wykorzystywania wolnych środków zgromadzonych w sektorze publicznym oraz środków przyjętych do depozytu sądowego, dzięki czemu możliwe będzie obniżenie potrzeb pożyczkowych budżetu państwa, a przez to zmniejszenie poziomu długu publicznego oraz kosztów jego obsługi. Minister finansów, korzystając przejściowo z wolnych środków jednostek sektora finansów publicznych oraz środków zgromadzonych na rachunkach depozytowych ministra finansów, będzie mniej pożyczał na rynku finansowym.

Przyjęte obecnie rozwiązania stanowią kontynuację działań z 2011 r. wprowadzonych ustawą z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw.

Polegały one na nałożeniu na dużą część jednostek sektora finansów publicznych (np. Narodowy Fundusz Zdrowia, agencje wykonawcze oraz państwowe osoby prawne, o których mowa w art. 9 pkt 14 ustawy o finansach publicznych) obowiązku lokowania wolnych środków w formie depozytu u ministra finansów. Jednocześnie na państwowe fundusze celowe nałożono obowiązek oddawania w zarządzanie wolnych środków stanowiących aktywa finansowe Skarbu Państwa. Pozytywne doświadczenia z pierwszego etapu konsolidacji zarządzania płynnością jednostek sektora publicznego stanowiły podstawę do przygotowania wprowadzanego obecnie drugiego etapu konsolidacji.

W zakresie depozytów sądowych, obecnie za jego zwrot osobom składającym depozyt jest odpowiedzialny Skarb Państwa, który jest stroną umowy rachunku bankowego z bankiem. Dysponentem tych środków jest sąd, będący z punktu widzenia ustawy o finansach publicznych państwową jednostką budżetową, i dokonuje ich zwrotu poprzez złożenie stosownych dyspozycji.

Nowelizacja ustawy o finansach publicznych nie zmienia nic w tym zakresie. Zmianie ma ulec jedynie miejsce składania tych środków – nie na rachunku w banku wybranym przez sąd, ale na rachunku Ministra Finansów w BGK. Już obecnie ok. 3/4 sądów składa depozyty w BGK i NBP.

Ostrożny szacunek wpływu proponowanych rozwiązań na poziom państwowego długu publicznego w 2015 r. wskazuje na możliwość obniżenia długu o ok. 0,2 proc. w relacji do PKB, a także nieznacznej poprawy wyniku sektora finansów publicznych. W wyniku wprowadzonych zmian potrzeby pożyczkowe budżetu państwa powinny w 2015 r. obniżyć się o ok. 4,5 mld zł, a docelowo o ok. 5,5 mld zł.

Zobacz: Zmiany w finansach publicznych pomogą obniżyć dług publiczny >>