Organy podatkowe określiły skarżącej podatek od czynności cywilnoprawnych według stawki 20-proc. od zawartej umowy depozytu nieprawidłowego, w związku z powołaniem się na jej zawarcie w toku postępowania kontrolnego dotyczącego źródeł pochodzenia majątku skarżącej oraz nieujawnionych przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wyjaśniły, że umowa nie została zgłoszona do opodatkowania we właściwym terminie oraz że nie został uiszczony, zgodnie z obowiązującymi przepisami, podatek od czynności cywilnoprawnych. Dla wysokości stawki nie miał znaczenia fakt, że po wszczęciu postępowania kontrolnego skarżąca zapłaciła podatek według zwykłej, 2-proc. stawki.
LEX Biblioteka Podatkowa >>
Sąd I instancji uznał argumenty organów podatkowych. Podkreślił, że skarżąca zapłaciła podatek wraz z należnymi odsetkami dopiero kilka lat po zawarciu umowy i to dlatego, że wszczęto wobec niej postępowanie kontrolne. W jego trakcie powołała się na zawarcie umowy depozytu nieprawidłowego, aby wykazać pochodzenie wcześniej nieujawnionych środków finansowych.
NSA przypomniał z kolei, że w terminie 14 dni od zawarcia umowy depozytu nieprawidłowego, przechowawca, powinien bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację według określonego wzoru w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obliczyć i wpłacić należny z tego tytułu podatek, wynoszący 2 proc. wartości depozytu. Stawka podatku rośnie natomiast do 20 proc., jeżeli na fakt zawarcia umowy depozytu nieprawidłowego, podatnik powoła się dopiero przed organem podatkowym w toku czynności sprawdzających, czy postępowania podatkowego, a należny podatek nie został jeszcze zapłacony. Chodzi tutaj o przy tym o wszelkie działania podatnika prowadzące do ujawnienia faktu zawarcia umowy, niezależnie od ich charakteru oraz formy, w jakiej są podejmowane.
E-kontrola podatkowa i jednolity plik kontrolny >>
W okolicznościach sprawy, skarżąca zawiadomiła o zapłacie podatku od umowy zawartej w 2009 r. w toku postępowania kontrolnego, wszczętego w 2013 r., co zrealizowało hipotezę art. 7 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Sąd podkreślił jednocześnie, że powołanie się przez podatnika na fakt dokonania czynności, nie musi następować w postępowaniu w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, może nastąpić także w ramach procedur dotyczących innych podatków. Nieprawidłowa jest zatem prezentowana przez skarżącą wykładnia zgodnie z którą, złożenie stosownej deklaracji oraz zapłata podatku może mieć miejsce również w toku czynności kontrolnych, byleby tylko nastąpiło to przed powołaniem się na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej przed organami kontroli. W ten sposób bowiem żadna czynność kontrolna nie mogłaby skutecznie wykazać, że podatnik posiadał nielegalne źródła przychodu, skoro również po wszczęciu postępowania kontrolnego istniałaby możliwość złożenia deklaracji oraz zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczących zgromadzonego mienia, bez narażania się na sankcje, jakie przewiduje ustawa podatkowa. Wyższa stawka podatku ma zastosowanie zatem zawsze wtedy, gdy należny podatek nie został wpłacony do dnia wszczęcia postępowania podatkowego, w trakcie którego podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy.
Z jej zastosowania nie zwalnia nawet samo uiszczenie podatku od czynności cywilnoprawnych według 2-proc. stawki w sytuacji, gdy nie wynikał on ze skutecznie złożonej deklaracji podatkowej. Taka zapłata nie może zostać bowiem uznana za zapłatę "należnego podatku".
Wyrok NSA w Warszawie z 7 lutego 2018 r., sygn. akt II FSK 165/16