NSA: Sprzedaż ośrodka wczasowego po latach nadal zwolniona

Bezpośredni związek ośrodka wczasowego z działalnością socjalną spółki na rzecz jej pracowników może mieć różne formy i może być rozciągnięty w czasie. Nawet gdy ośrodek nie funkcjonował, a po latach został sprzedany, ale przychód z tego tytułu został przeznaczy na fundusz socjalny, to można zastosować zwolnienie z opodatkowania. Wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Według art. 12 ust. 4 pkt 5 ustawy z 15 lutego 1992r. o CIT do przychodów nie zalicza się przychodów, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych zwiększają ten fundusz. Natomiast stosownie do postanowień art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy z 4 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych środki funduszu zwiększa się o przychody z tytułu sprzedaży, dzierżawy i likwidacji środków trwałych służących działalności socjalnej, w części nieprzeznaczonej na utrzymanie lub odtworzenie zakładowych obiektów socjalnych.

Spór w sprawie dotyczył spółki, której oddziały, jako samodzielni pracodawcy, były zobowiązane do tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w rozumieniu ustawy o ZFŚS oraz gospodarowania środkami tego funduszu zgodnie z tą ustawą. Jeden z oddziałów spółki posiadał od 1991 r. ośrodek wczasowy. Ośrodek ten był wykorzystywany dla celów działalności socjalnej spółki, tj. służył do prowadzenia działalności wypoczynkowo-rekreacyjnej na rzecz pracowników spółki i ich rodzin. Z uwagi na wzrastające koszty utrzymania ośrodka, znacznie przewyższające wpływy ze sprzedaży usług tego ośrodka, spółka podjęła decyzję o jego zbyciu. Ostatnie przychody z tytułu sprzedaży miejsc w ośrodku osiągnięto w 2010 r., zaś od 2011 r. ośrodek nie był w ogóle wykorzystywany. Mimo wielokrotnych ogłoszeń o sprzedaży publikowanych w latach 2011-2014 w różnych mediach spółce nie udało się sprzedać ośrodka. Również próby wydzierżawienia ośrodka zakończyły się niepowodzeniem. Dopiero w marcu 2015 r. doszło do sfinalizowania sprzedaży ośrodka. Przychód ze sprzedaży ośrodka służącego działalności socjalnej spółka przeznaczyła w całości na zasilenie ZFŚS.

Przesłanki do zastosowania zwolnienia

Spółka uważała, że przychód ze sprzedaży ośrodka wczasowego, służącego działalności socjalnej, w przypadku, gdy zostanie w całości przeznaczony na zasilenie ZFŚS, będzie podlegał wyłączeniu z kategorii przychodów podatkowych. Zdaniem Spółki, wyłączenie z przychodów podlegających opodatkowaniu dotyczy przychodów:
- uzyskanych z tytułu sprzedaży środków trwałych pomniejszonych o koszty sprzedaży,
- w części, w której nie zostaną one przeznaczone na utrzymanie lub odtworzenie zakładowych obiektów socjalnych,
- pod warunkiem ich przekazania na zwiększenie funduszu świadczeń socjalnych,
- w przypadku, gdy sprzedane środki trwałe służyły działalności socjalnej.

W ocenie Spółki powyższe przesłanki zostały w pełni spełnione, gdyż przychód ze sprzedaży ośrodka podlega przekazaniu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, zaś zbyty ośrodek służył wyłącznie wykonywaniu działalności socjalnej. Spółka zauważyła, że brak funkcjonowania ośrodka od 2011 r. do momentu jego sprzedaży nie oznacza, że ośrodek ten nie służył działalności socjalnej.

Brak bezpośredniego związku uniemożliwia skorzystanie ze zwolnienia

Innego zdania niż spółka był dyrektor izby skarbowej. Co prawda, fiskus zgodził się, że co do zasady zwolnieniu z opodatkowania podlegają przychody uzyskane ze sprzedaży środka trwałego służącego działalności socjalnej. Jednak organ wyjaśnił, że użyty zwrot w art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o ZFŚS dotyczy istniejącego stanu rzeczy w chwili sprzedaży. Nie można więc rozszerzać zakresu zwolnienia na inne sytuacje – spółka wykorzystywała ośrodek do 2011 r., a sprzedała dopiero w 2015 r.

Z wykładnią fiskusa zgodził się też Wojewódzki Sąd Administracyjny (I SA/Wr 1817/15). WSA powołał się orzecznictwo sadów administracyjnych i Sądu Najwyższego. Wskazał, że przychód ze sprzedaży ośrodka wczasowego, służącego działalności socjalnej, podlega zwolnieniu z opodatkowania, gdy był bezpośrednio wykorzystywany do tej działalności. Natomiast tutaj ośrodek nie funkcjonował przez cztery lata, zanim spółka go sprzedała. Zdaniem sądu, w takiej sytuacji nie można mówić o bezpośrednim wykorzystywaniu środków trwałych do działalności socjalnej.

Niefunkcjonowanie nie równa się z brakiem bezpośredniego związku

Jednak 19 czerwca br. Naczelny Sąd Administracyjny (II FSK 1538/16) opowiedział się za stanowiskiem spółki. Sąd kasacyjny wskazał, że zasadą jest interpretowanie zwolnień podatkowych ściśle. Jednak nie można podzielić poglądu fiskusa i WSA, że spółka nie wykorzystywała ośrodka wczasowego bezpośrednio do działalności socjalnej. Ośrodek po prostu nie funkcjonował, nie był wykorzystywany do jakiejś innej działalności – podkreślił NSA.