W 2014 r. podatnik prowadzący jednoosobowe przedsiębiorstwo dokonał przekształcenia w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Przekształcenie nastąpiło w oparciu o art. 551 w zw. z art. 584 K.s.h. Zmiana formy prawnej, a w konsekwencji nazwy nie miała wpływu na kontynuację działalności przez ten podmiot. Spółka jest prawnym następcą przekształcanego przedsiębiorcy, a co za tym idzie wchodzi w prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego oraz przejmuje jego wszelkie zobowiązania.
Podatnik prowadził około 90 sklepów, w których korzystano z kas rejestrujących. Po przekształceniu te kasy były wykorzystywane w działalności spółki. Dopiero pod koniec 2014 r. spółka wprowadziła nowe kasy, jednocześnie zaprzestając wykorzystywania "starych" kas.
Spółka zapytała fiskusa, czy w związku z art. 111 ust. 4 ustawy o VAT przysługuje jej prawo do zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia ewidencjonowania w wysokości 90 proc., nie więcej niż 700 zł.
Przejęcie tylko niektórych praw, bez obowiązków
Zdaniem spółki podatnik jako osoba fizyczna i spółka są dwoma odrębnymi podmiotami. Spółka argumentowała, że już sama konieczność zmiany NIP świadczy o odrębności tych podmiotów na gruncie podatku VAT. W przypadku przekształcenia przedsiębiorstwa osoby fizycznej w spółkę prawa handlowego przepisy podatkowe jednoznacznie wskazują, że elementem sukcesji są wyłącznie niektóre prawa, nie zaś obowiązki – podkreślała spółka.
Natomiast minister finansów wskazał, że spółka przejęła istniejący już obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, a zatem nie ma ona podstawy prawnej do odliczenia od podatku kwoty wydatkowanej na zakup kas rejestrujących, ponieważ nie jest podatnikiem, który rozpoczyna ewidencjonowanie, zgodnie z art. 111 ust. 4 ustawy VAT.
Pogląd organu interpretacyjnego podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny (I SA/Ke 686/15). Zdaniem sądu w sprawie zastosowanie znajduje instytucja sukcesji generalnej, czyli spółka przekształcona staje się następcą prawnym przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą.
Przejecie praw i obowiązków a odpowiedzialność za zalęgłości podatkowe
Z argumentacją fiskusa i WSA nie zgodził się Naczelny Sąd Administracyjny (I FSK 726/16), który 2 marca br. uchylił wyrok i interpretację indywidualną. Zdaniem NSA w sprawie nie doszło do sukcesji uniwersalnej, ponieważ w art. 112 O.p. jest mowa o odpowiedzialności za zaległości podatkowe, a nie wstąpieniu we wszelkie obowiązki. Odpowiedzialność za zaległości podatkowe to zupełnie inna instytucja niż sukcesja uniwersalna – podkreślił NSA.
