Nakaz zapłaty podatku nie narusza zakazu karania dwa razy w tej samej sprawie

W dzisiejszych czasach, kiedy luka podatkowa powiększa się z roku na rok, egzekwowanie zobowiązań podatkowych wynikających z wystawionych faktur jest koniecznością. Ustawa o VAT byłaby aktem niekompletnym bez art. 108 ust. 1 - twierdzi ekspert Pracodawców RP Klaudia Kaniecka w opinii do wyroku Trybunału Konstytucyjnego (P 40/13).

We wtorek 21 kwietnia 2015 r. Trybunał Konstytucyjny uznał zgodność z Konstytucją przepisu, nie wykluczającego poniesienia odpowiedzialności karoskarbowej przez osobę, która zapłaciła podatek od tzw. pustej faktury, na podstawie art. 108, ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zobacz: TK wydał wyrok dotyczący karania za wystawianie fikcyjnych faktur >>

Jak podkreśla ekspert Pracodawców RP, wokół wspomnianego wyroku stworzono narrację sugerującą, że art. 62 kodeksu karnego skarbowego dopuszcza poniesienie konsekwencji karnoskarbowych przez osobę, która wystawiła pustą fakturę, łącznie z rzekomą sankcją przewidzianą w ustawie o VAT. Przepis ten jednak ustanawia jedynie obowiązek zapłaty podatku wobec wystawcy fikcyjnej faktury, a nie sankcję za wystawienie „pustej faktury”.

Dodatkowo wyrokowi temu zarzuca się sprzeczność z innym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Chodzi mianowicie o wyrok z 4 września 2007 r., o sygn. akt: P 43/06. Trybunał uznał w nim za niezgodne z Konstytucją stosowanie dwóch sankcji wobec tej samej osoby, za ten sam czyn poprzez dodatkowe podwyższenie zobowiązania podatkowego w razie zaniżenia podatku należnego lub zawyżenia zwrotu podatku naliczonego o 30 proc. Przepis ten obecnie już nie obowiązuje.

Nie należy jednak tych dwóch wyroków ze sobą zestawiać, ponieważ o ile dodatkowe zobowiązanie podatkowe jest formą sankcji, o tyle nie można powiedzieć, aby powstanie zobowiązania podatkowego na podstawie wystawionej faktury też nią było. Podmiot, który fałszując faktury, tworzy w sposób sztuczny zobowiązanie podatkowe, niejako na własne życzenie musi uiścić daninę. Zupełnie odrębną kwestię stanowi tutaj konieczność zastosowania wobec takiego podmiotu sankcji przewidzianej za dokonanie takiego czynu w art. 62 k.k.s.

Zdaniem Kanieckiej należy odwracać tendencję polegającą na nieumiejętnym i pobłażającym traktowaniu podmiotów nadużywających prawo przy jednoczesnym surowym traktowaniu podatników uczciwych i tym samym bardziej uchwytnych dla organów podatkowych.

Informacja pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego