Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości w przypadku zakończenia rozbudowy budynku?

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoKiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości w przypadku zakończenia rozbudowy, przebudowy już istniejącego budynku?W wyniku rozbudowy budynku powstała nowa powierzchnia i zmieniła się funkcjonalność, z budynku mieszkalnego na budynek usługowo-handlowy. Pozwolenie na użytkowanie zostało wydane w listopadzie 2013 r.Czy ma zastosowanie art. 6 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych?Uważam że tak, ponieważ w wyniku rozbudowy powstała nowa powierzchnia - wcześniej nie istniejąca, a jest ona nierozerwalnie związana z częścią już istniejącą.Czy uzyskanie pozwolenia na użytkowanie należy traktować jak rozpoczęcie użytkowania?

Odpowiedź:
W przedstawione sytuacji art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych - dalej u.p.o.l. będzie miał zastosowanie.
Uzyskania pozwolenia na użytkowanie nie należy traktować jak rozpoczęcia użytkowania.

Uzasadnienie:
1. Zgodnie z art. 6 ust. 2 u.p.o.l "jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem". W analizowanej sprawie przepis ten znajdzie zastosowanie, ponieważ nastąpiła rozbudowa, w wyniku której powstała nowa część istniejącego już budynku. W konsekwencji obowiązek podatkowy z tytułu dodatkowej powierzchni powstanie dopiero od 1 stycznia następującego po roku, w którym zakończono dobudowę lub rozpoczęto użytkowanie nowej powierzchni.
Podobne stanowisko w sprawie rozbudowy istniejących budynków zajął WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 15 września 2010 r., III SA/Po 390/10, Prezydent Kielc w interpretacji indywidualnej z dnia 23 września 2011 r., P-II.3120.0.2011 oraz Prezydent Białegostoku w interpretacji indywidualnej z dnia 1 marca 2007 r., Fn. IV. 0717-I-7/06/07, w której wskazał, że: "mając na uwadze powyższe, w sytuacji przedstawionej we wniosku M. Sp. z o. o., zarówno rozbudowana, jak i nadbudowana część budynków będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budynku lub jego części przed ich ostatecznym wykończeniem".
2. Uzyskanie pozwolenia na użytkowanie nie należy traktować jak rozpoczęcia użytkowania. Pierwsze z pojęć oznacza otrzymania dokumentu od organu nadzoru budowlanego po spełnieniu określonych warunków i złożeniu wniosku. Rozpoczęcie użytkowania dotyczy natomiast stanu faktycznego. Możliwa jest sytuacja w której wobec budynku wystawione będzie pozwolenie na użytkowanie, a jego użytkowanie rozpocznie się dopiero po pewnym czasie lub też gdy obiekt będzie faktycznie użytkowany przed uzyskaniem pozwolenia.
Z perspektywy art. 6 ust. 2 u.p.o.l. warto jednak wskazać, że "obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku". Jednym z warunków uzyskania pozwolenia na użytkowanie jest zakończenie budowy obiektu budowlanego lub jego części (potwierdzone np. w dzienniku budowy). Zatem, przed złożeniem wniosku o wystawienie pozwolenia na użytkowanie spełniony będzie pierwszy z warunków od którego uzależnione jest powstanie obowiązku podatkowego. W konsekwencji, z perspektywy podatku od nieruchomości nieistotny będzie już moment późniejszego rozpoczęcia użytkowania. Podobne stanowisko zajął WSA w Szczecinie w wyroku z dnia 6 sierpnia 2014 r., I SA/Sz 221/14 "istotne znaczenie ma – na co wskazywano zresztą w skardze – "faktyczny moment zakończenia budowy", a to, jak wynika z zebranych w sprawie dowodów, nastąpiło w 2011 r. W takiej sytuacji nie ma więc znaczenia, czy faktyczne użytkowanie budowli również nastąpiło w 2011 r."
Należy rozróżnić trzy odrębne pojęcia:
- Zakończenie budowy (potwierdzane np. w dzienniku budowy)
- Rozpoczęcie faktycznego użytkowania (jako stan faktyczny)
- Uzyskanie pozwolenia na użytkowanie (które jest poprzedzane wnioskiem z dołączonym dziennikiem budowy potwierdzającym jej zakończenie)
Jak wskazano powyżej, o momencie powstania obowiązku podatkowego decyduje moment wystąpienia wcześniejszego z dwóch wskazanych zdarzeń:
- Zakończenie budowy
- Rozpoczęcie faktycznego użytkowania
Uzyskanie pozwolenia na użytkowanie nie jest istotne z perspektywy powstania obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości. Na końcu ostatniego akapitu wskazano, że istotne jest "faktyczny moment zakończenia budowy" (czyli pierwsze ze wskazanych pojęć), a nie uzyskanie pozwolenia na użytkowanie.
Pierwsza część odpowiedzi dotyczyła wyłącznie rozróżnienia pojęć uzyskania "pozwolenia na użytkowanie" od "rozpoczęcia użytkowania", natomiast kwestia momentu powstania obowiązku podatkowego została szczegółowo omówiona w drugiej części odpowiedzi.
W przedstawionym przykładzie obowiązek podatkowy powstanie 1 stycznia 2014 r., ponieważ uzyskanie pozwolenia na użytkowanie musi zostać poprzedzone zakończeniem budowy (dołączonym do wniosku o pozwolenie na użytkowanie). Zatem zakończenie budowy będzie wcześniejszą z okoliczności, która spowoduje powstanie obowiązku podatkowego, a późniejsze rozpoczęcie użytkowania nie będzie miało już znaczenia (ponieważ obowiązek podatkowy powstanie wcześniej ze względu na zakończenie budowy).

Łukasz Kupień, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego

Odpowiedzi udzielono 28 stycznia 2015 r.