Pytanie

W dniu 22 czerwca spółka kupiła 22.000 euro pod przyszłą transakcję. W dniu 25 czerwca dokonano zapłaty za towary z rachunku walutowego w wysokości posiadanych środków, czyli 22.000 euro.
Czy zapłatę należy wycenić po kursie innym, aniżeli kurs zakupu waluty, tzn. czy w opisanej sytuacji powstają różnice kursowe?

Odpowiedź

Koszt zakupu towarów należy w przedstawionej sytuacji przeliczyć dla celów podatkowych według kurs średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień, na który koszt ich zakupu ujęto w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), a nie – przykładowo - według kursu zakupu waluty. W przedstawionej sytuacji powstaną dwie różnice kursowe. Szczegóły znajdują się w uzasadnieniu.

Uzasadnienie

Koszty ponoszone w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu (zob. art. 15 ust. 1 zdanie drugie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - dalej u.p.d.o.p.). Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się zaś dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (zob. art. 15 ust. 4e u.p.d.o.p. ).

A zatem koszt zakupu towarów należy w przedstawionej sytuacji przeliczyć dla celów podatkowych według kurs średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień, na który koszt ich zakupu ujęto w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), a nie – przykładowo - według kursu zakupu waluty.

Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że w przedstawionej sytuacji powstaną dwie różnice kursowe. Pierwszą z nich będzie różnica kursowa powstała w związku z poniesieniem koszty wyrażonego w walucie obcej, natomiast druga w związku z wpływem i wypływem waluty obcej z rachunku walutowego. Wskazać przy tym pragnę, że przyjmuje się, iż w przypadku otrzymywania wpływów w walutach obcych na rachunki walutowe prowadzone w tych walutach oraz w przypadku wypływów w walutach obcych z rachunków walutowych prowadzonych w tych walutach różnic kursowych nie ustala się nie w oparciu o kursy bankowe, lecz w oparciu o kursy średnie walut obcych ogłoszone przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpływu lub wypływu (zob. przykładowo wyrok NSA z 3 lutego 2011 r. - II FSK 1682/09, wyrok NSA z 27 września 2011 r. - II FSK 524/10, interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 9 marca 2012 r. - IPPB5/423-1174/11-2/IŚ czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 28 marca 2012 r. - IPTPB3/423-338/11-2/IR).

A zatem w przedstawionej sytuacji, po pierwsze, powstanie różnica kursowa w wysokości różnicy między wartością kosztu zakupu towarów po przeliczeniu na złote według kursu średniego euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia tego kosztu a wartością tego kosztu po przeliczeniu na złote według kursu średniego euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wypływu z rachunku walutowego kwoty stanowiącej zapłatę (zob. art. 15a ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 15a ust. 4 oraz art. 15a ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 15a ust. 4 u.p.d.o.p. ). W przedstawionej sytuacji, po drugie, powstanie również różnica kursowa w wysokości różnicy między wartością nabytej waluty przeliczonej na złote po faktycznie zastosowanym kursie zakupu a wartością tej waluty przeliczoną na złote według kursu średniego euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wypływu z rachunku walutowego kwoty stanowiącej zapłatę (zob. art. 15a ust. 2 pkt 3 w zw. z art. 15a ust. 4 oraz art. 15a ust. 3 pkt 3 w zw. z art. 15a ust. 4 u.p.d.o.p. ).

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy Podatkowego

Przywołane akty prawne:

Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.)