Jak rozliczać odpisy amortyzacyjne od środków trwałych nabytych w systemie ratalnym?

Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych nabytych w systemie ratalnym mogą być kosztami uzyskania przychodu odpowiednio do zapłaconych kwot składających się na cenę nabycia. Nie należy jednak kwot tych ujmować proporcjonalnie, ale korygować bieżące, niezapłacone koszty odpisów amortyzacyjnych.

Pytanie

Zawarliśmy umowę leasingu finansowego w listopadzie 2013 r. Została wystawiona faktura VAT na całą wartość umowy leasingu (wartość netto przedmiotu leasingu + odsetki leasingowe + VAT). W fakturze tej nie został określony termin płatności wartości netto, tylko termin zapłaty VAT z faktury (zapłacony VAT jest z punktu widzenia umowy potraktowany jako kaucja). Terminy płatności poszczególnych rat spłaty wartości przedmiotu leasingu (naszego środka trwałego) wraz z odsetkami (bez VAT, będą dokumentowane notą obciążeniową) zostały określone w umowie. Amortyzującym podatkowo przedmiot leasingu jest leasingobiorca.
Jak ustalać koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w stosunku do amortyzacji środka trwałego (nieopłacona część wartości początkowej tego środka trwałego)?
Czy kosztem uzyskania będzie amortyzacja proporcjonalnie do zapłaconej części środka trwałego, np. zapłaciliśmy 10% wartości początkowej, a więc też 10% narastającej amortyzacji będzie KUP?
Lub kosztem uzyskania przychodem będzie taka wartość amortyzacji jak została spłacona wartość środka trwałego – czyli jeżeli spłaciliśmy z wartości początkowej 10.000 zł to amortyzacja tego środka trwałego do kwoty 10.00 zł stanowi KUP?

Odpowiedź

Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych nabytych w systemie ratalnym mogą być kosztami uzyskania przychodu odpowiednio do zapłaconych kwot składających się na cenę nabycia. Nie należy jednak kwot tych ujmować proporcjonalnie, ale korygować bieżące, niezapłacone koszty odpisów amortyzacyjnych.

Uzasadnienie

W przypadku nabycia środków trwałych odpowiednio do odpisów amortyzacyjnych stosuje się przepisy o korekcie kosztów uzyskania przychodu w związku z opóźnieniem w zapłacie bądź zbyt długim terminem płatności (art. 15b ust. 6 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397) - dalej u.p.d.o.p., z tym zastrzeżeniem, że w przypadku nabycia środków trwałych jeżeli termin płatności upływa nie później niż w miesiącu następującym po miesiącu wprowadzenia ich do ewidencji, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się odpisy amortyzacyjne w części, w jakiej ich cena została uregulowana w terminie. Jeżeli cena została uregulowana później, podatnik w tym miesiącu uregulowania zwiększa koszty uzyskania przychodów o kwotę "zawieszonych" odpisów amortyzacyjnych (art. 15b ust. 7 u.p.d.o.p.). Przypomnieć należy, że odpowiednie stosowanie o którym wyżej mowa dotyczy zarówno uchybienia w postaci więcej niż 30 dniowego opóźnienia w zapłacie (art. 15b ust. 1 u.p.d.o.p.) jak i zbyt długiego, ponad 60 dniowego terminu płatności (art. 15b ust. 2 u.p.d.o.p.).

W praktyce zatem należy koszty amortyzacji (wartość odpisów amortyzacyjnych) zaliczać w koszty tak długo, aż nie przekroczy ona kosztów faktycznie zapłaconych rat, w tym rat zapłaconych z mniej niż 30 dniowym opóźnieniem. Jednocześnie należy kontrolować terminy płatności poszczególnych rat, i jeśli przekraczają one okres 30 dni również koszty podatkowe amortyzacji skorygować o wydatki o zbyt daleko odroczonej płatności. Po zapłacie będzie znów można koszty działalności powiększyć o skorygowane kwoty.
W efekcie kosztem będzie taka wartość amortyzacji jaka została spłacona wartość środka trwałego – czyli jeżeli spółka z wartości początkowej spłaciła 10.000 zł to amortyzacja tego środka trwałego do kwoty 10.000 zł stanowi koszty podatkowe.

Przykład:

Spółka nabyła i przyjęła do używania w maju 2013 środek trwały z terminem płatności raty I 07.2013, raty II 09.2013, raty III 11.2013 Płatności w ratach równych były dokonywane w terminie. Odpisy amortyzacyjne odpowiadały sumie rat (50 proc. raty miesięcznie).
I rata 07.2013 – termin płatności do 60 dni, odpis z VI, VII 2013 stanowi KUP
II rata 09.2013 - termin płatności powyżej 60 dni, odpis z VIII. 2013 nie stanowi KUP, odpis z IX, 2013 stanowi KUP, jednocześnie we IX 2013 ponownie ujęto w koszty odpis VIII. 2013 – w związku z zapłatą odpowiadającej mu raty.
III rata 11.2013 - termin płatności powyżej 60 dni, odpis z X. 2013 nie stanowi KUP, odpis z XI, 2013 stanowi KUP, jednocześnie w XI 2013 ponownie ujęto w koszty odpis X. 2013 – w związku z zapłatą odpowiadającej mu raty.