Skarbówka zgadzała się przez wiele lat, że mimo iż zawód dietetyka nie jest uregulowany w żadnej ustawie, to usługi świadczone przez dietetyków, jako osoby wykonujące zawód medyczny, są zwolnione z VAT. 8 lipca 2024 r. szef Krajowe Administracji Skarbowej zmienił jednak z urzędu interpretację z 2020 r. (nr DOP7.8101.34.2024.FMLM), orzekając, iż zwolnione z VAT są tylko porady dla osób z problemami zdrowotnymi w celu poprawy stanu zdrowia, ale nie dla osób zdrowych w celu profilaktyki zachorowań. Takie stanowisko jest powielane w najnowszych interpretacjach, np. w interpretacji z 23 stycznia 2025 r. (nr 0112-KDIL1-1.4012.752.2024.2.WK).

 

Skarbówka zmienia stanowisko

Sprawa dotyczyła dietetyczki prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, polegającą na udzielania porad online za pośrednictwem internetu (konsultacje, układanie indywidualnych planów dietetycznych i sprzedaż gotowych jadłospisów). Wszystkie oferowane usługi świadczone są na rzecz osób dorosłych – zmagających się z problemami zdrowotnymi, jak i zdrowych, chcących zadbać o nawyki żywieniowe oraz profilaktykę zachorowań. 

Podatniczka nie jest wpisana do rejestru podmiotów leczniczych, ale zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej wykonuje zawód medyczny - jest osobą uprawnioną na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych. Chciała uzyskać potwierdzenie, że świadczone przez nią usługi (jako osobę wykonującą zawód medyczny), korzystają ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy o VAT. Dyrektor KIS przyznał jej rację, ale tylko częściowo. Jak zaznaczył, zwolnienie to ma charakter podmiotowo-przedmiotowy i odnosi się do usług wykonywanych w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze (pkt 18) oraz usług świadczonych przez lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarki, położne, psychologa oraz usług świadczonych w ramach wykonywania zawodów medycznych (pkt 19). W omawianym przypadku spełniona jest przesłanka podmiotowa, a przedmiotowa tylko w przypadku usług na rzecz osób z problemami zdrowotnymi. 

W efekcie, usługi dietetyczne dla osób z problemami zdrowotnymi w celu poprawy ich zdrowia korzystają ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy. Zaś usługi dietetyczne dla osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy, gdyż w tym przypadku pomimo spełnienia przesłanki podmiotowej, nie jest spełniona przesłanka przedmiotowa określona w tym przepisie.

Takie samo stanowisko dyrektor KIS zajął m.in. w interpretacji z 30 października (nr 0113-KDIPT1-1.4012.675.2024.2.ŻR) i z 29 listopada 2024 r. (nr 0112-KDIL1-1.4012.631.2024.3.MG).

Zobacz w LEX: Skoro nie ma zakładu, to dochód trzeba zapłacić w Polsce > >

 

Sprawdź również książkę: VAT. Komentarz 2025 [PRZEDSPRZEDAŻ] >>


Czy fiskus nierówno traktuje pacjentów

Eksperci nie zgadzają się z takim podejściem.

- Podejście dyrektora KIS do usług dietetyków stoi w sprzeczności z interpretacjami dotyczącą innych zawodów medycznych – twierdzi Radosław Maćkowski, doradca podatkowy w Podatki na Zdrowie. Lekarze, pielęgniarki czy fizjoterapeuci nie tracą zwolnienia z VAT, gdy świadczą swoje usługi w celach profilaktycznych dla zdrowych osób. Dlaczego zatem usługi dietetyczne, które w sposób oczywisty służą prewencji chorób dietozależnych (np. cukrzycy, nadciśnienia, otyłości), miałyby być traktowane inaczej?

- Takie rozróżnienie, mimo że częściowo poparte wyrokiem TSUE z 4 marca 2021 r. w sprawie C-581/19 Frenetikexito-Unipessoal Lda, prowadzi jednak do niespójności systemowej i do nierównego traktowania pacjentów. Osoby chore mogą skorzystać ze zwolnienia, a osoby zdrowe, chcące zapobiec ewentualnemu rozwojowi schorzeń, muszą płacić wyższe ceny (z uwagi na doliczony VAT). W efekcie profilaktyka zdrowotna staje się mniej dostępna, co jest sprzeczne z interesem publicznym i polityką zdrowotną państwa. Dodatkowo interpretacja ta prowadzi do trudności praktycznych – dietetyk często nie ma jednoznacznej wiedzy, czy dany pacjent jest chory, czy zdrowy, zwłaszcza w rozumieniu organów podatkowych. Na przykład osoba bez diagnozy cukrzycy, ale z insulinowrażliwością, korzystająca z diety prewencyjnej, miałaby płacić VAT. Natomiast ktoś z już rozwiniętą cukrzycą – już nie. Z drugiej strony jak organ podatkowy miałby weryfikować stosowanie zwolnienia z VAT bez naruszania tajemnicy zawodowej dietetyka? Takie podejście jest nie tylko niepraktyczne, ale i potencjalnie sprzeczne z zasadą równości wobec prawa. Organy podatkowe powinny stosować szerszą wykładnię pojęcia profilaktyki. Skoro celem dietetyki jest zapobieganie chorobom oraz poprawa zdrowia, usługi dietetyczne – także te świadczone na rzecz osób zdrowych – powinny korzystać ze zwolnienia - mówi Radosław Maćkowski.

Czytaj w LEX: Opodatkowanie VAT zaświadczeń o stanie zdrowia > >

 

Dyrektor KIS wprowadza podział w sposób nieuprawniony

Mirosława Zugaj, doradca podatkowy w kancelarii Chojnacka & Łagowski Doradcy Podatkowi, zwraca uwagę, że nie można stosować przepisów dyrektywy VAT i orzecznictwa TSUE na niekorzyść podatników. Polski ustawodawca jednak definiuje usługi opieki medycznej jako „służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia”. Unijny ustawodawca zwalnia z VAT opiekę medyczną nie definiując jej. Zgodnie z wyrokiem TSUE w sprawie C‑581/19, zwolnieniu podlegają jedynie usług świadczone na rzecz osób chorych.

- Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów ustawy o VAT, zwolnione z podatku są usługi służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia niezależnie od tego, czy są one świadczone na rzecz osób zdrowych czy chorych. Dyrektor KIS w sposób nieuprawniony wprowadza taki podział, ograniczając prawo do zwolnienia z VAT. Takie rozróżnienie rodzi też jednak szereg problemów praktycznych i komplikuje rozliczenie VAT. Powstaje bowiem pytanie, w jaki sposób dietetyk ma weryfikować, czy dana osoba rzeczywiście ma problemy zdrowotne i tym samym prawo do zwolnienia z VAT. Czy zwolnieniu mają podlegać usługi świadczone dla tych osób, których choroba wynika z np. z otyłości lub otyłość ją powoduje? Czy dietetyk jest uprawniony do takiej oceny? W jaki sposób klient ma udowadniać chorobę?Nie wiadomo też, w jaki sposób organ podatkowy będzie później weryfikował prawidłowość rozliczeń – mówi Mirosława Zugaj.

Dodaje, że takie rozróżnienie budzi też obawy o stanowisko skarbówki w sprawie rozliczenia innych usług, jak np. badania pracowników w ramach medycyny pracy.  

- W skrajnym przypadku może to prowadzić do sytuacji, w której pacjent będzie „karany” koniecznością zapłaty VAT za wizytę, która służy zapobieganiu chorobie. Wówczas dopiero gdy pacjent zachoruje i będzie generował koszty dla NFZ, zostanie zwolniony z VAT. Powstaje jednak pytanie, czy taka interpretacja przepisów jest racjonalna – mówi Mirosława Zugaj.

Sprawdź także w LEX: Nietypowe koszty uzyskania przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych > >

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.