Przyjrzyjmy się temu na przykładzie spółki, która jest organizatorem akcji crowdfundingowej na portalu internetowym. Celem tej akcji jest przeprowadzenie konkursu, jak również wsparcie oraz propagowanie działalności charytatywnej. Konkurs jest organizowany wyłącznie dla fundatorów - osoby które wezmą udział w akcji crowdfundingowej poprzez zakup cegiełki i akceptację regulaminu. Kwota zebrana w ramach akcji crowdfundingowej zostanie częściowo przekazana na cele charytatywne, ufundowanie nagrody oraz na wynagrodzenie spółki w związku z organizacją akcji crowdfundingowej (w sposób ustalony w regulaminie). Spółki nie wiążą z fundatorami umowy sponsorskie ani żadne inne umowy o charakterze barterowym.

Istota problemu sprowadza się do ustalenia, czy spółka powinna rozpoznać przychód z tytułu środków otrzymanych od fundatorów w ramach akcji crowdfundingowej, które:

  • są przeznaczone wyłącznie na ufundowanie nagrody w konkursie oraz na darowiznę przeznaczoną,
  • stanowią wynagrodzenie należne spółce z tytułu organizacji akcji crowdfundingowej.

 

Przedsprzedaż
CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość [PRZEDSPRZEDAŻ]
-15%
Przedsprzedaż
CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość [PRZEDSPRZEDAŻ]

Paweł Małecki, Małgorzata Mazurkiewicz

Sprawdź  

Cena promocyjna: 313.66 zł

|

Cena regularna: 369 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 276.75 zł


Przychód ma charakter definitywny

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o CIT przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększającą jego aktywa, mającą definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną. Zatem za przychód może zostać uznane tylko takie przysporzenia podatnika, które ma charakter definitywny, tj. w sposób bezzwrotny i trwały powiększa jego majątek.

Powiernictwo, jako instytucja prawna, nie jest uregulowane w prawie polskim. Podstawą do konstruowania czynności powierniczych jest wyrażona w art. 353(1) kodeksu cywilnego zasada swobody kontraktowej. Zgodnie z tą zasadą strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Podstawą do skonstruowania umowy powierniczej może być stosunek zlecenia. Prawa i obowiązki stron umowy powierniczej należy zatem zasadniczo oceniać według przepisów o zleceniu. Jak wynika z art. 734 i 735 kodeksu cywilnego istotą umowy zlecenia jest odpłatne lub nieodpłatne dokonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie lub (jeżeli tak stanowi umowa) w imieniu własnym, lecz na rachunek zlecającego. W tym ostatnim wypadku, wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy (fiduicjalny), a przyjmujący zlecenie ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym (art. 740 zd. 2 kc).

Władztwo nad nabytymi prawami, jakie można przypisać zleceniobiorcy wykonującemu zlecenie powiernicze, jest ograniczone, a to poprzez:

  • ograniczenie czasowe - zleceniobiorca obowiązany jest przekazać nabyte prawa, bądź uzyskane korzyści na pierwsze żądanie zleceniodawcy,
  • ustawowo wyłączoną możliwość rozporządzania tymi prawami lub korzyściami na rzecz kogo innego aniżeli zleceniodawca lub wskazany przezeń podmiot, co powoduje wyłączenie możliwości efektywnego zwiększenia masy majątkowej zleceniobiorcy o prawa nabyte w wykonaniu powiernictwa,
  • nie ekwiwalentność dla zleceniobiorcy zbycia nabytych we własnym imieniu, lecz na rachunek zlecającego praw - prawa te przenoszone są na zlecającego nieodpłatnie - zgodnie z art. 742 K.c. dający zlecenie zwraca przyjmującemu zlecenie jedynie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, oraz zwalnia go od zobowiązań, które ten w powyższym celu zaciągnął w imieniu własnym, natomiast w przypadku przenoszenia powierniczo nabytych praw na wskazaną przez zlecającego osobę trzecią cena zbycia stanowi należność zleceniodawcy (art. 740 kodeksu cywilnego),
  • przyjmującemu zlecenie nie wolno używać we własnym interesie rzeczy i pieniędzy dającego zlecenie. Od sum pieniężnych zatrzymanych ponad potrzebę wynikającą z wykonywania zlecenia powinien płacić dającemu zlecenie odsetki ustawowe (art. 741 Kodeksu cywilnego).

Środki przekazane innym nie są przychodem

W analizowanym przypadku skoro:

  • spółkę z fundatorami będzie łączyła umowa powiernictwa finansowego,
  • kwota zebrana w ramach akcji crowdfundingowej zostanie częściowo przekazana na cele charytatywne, ufundowanie nagrody oraz na wynagrodzenie Spółki w zw. z organizacją akcji crowdfundingowej. Podział kwoty na poszczególne cele zostanie określony procentowo, a informacja ta będzie zawarta w treści Regulaminu (w sposób ustalony w regulaminie),
  • fundatorzy zostaną poinformowani w formie ogłoszenia zamieszczonego na stronie internetowej o wartości środków pieniężnych przekazanych celem wsparcia akcji charytatywnej oraz o tym jaka konkretnie organizacja charytatywna zostanie wsparta w ramach organizowanej akcji crowdfundingowej,

- to nie sposób uznać, że całość kwot zebranych w ramach akcji crowdfundingowej stanowi dla spółki przychód podatkowy.

Zatem spółka nie rozpozna przychodu z tytułu środków pieniężnych, które są  przeznaczone wyłącznie na ufundowanie nagrody w konkursie oraz na darowiznę na rzecz organizacji charytatywnej, ponieważ nie spełniają definicji przychodu podatkowego, którym jest wyłącznie przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym i definitywnym.

Natomiast wynagrodzenie otrzymane z tytułu organizacji akcji crowdfundingowej stanowi dla spółki przychód podatkowy.

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0114-KDIP2-1.4010.217.2020.3.JS).

Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy