Przepisy wprowadzone przez Polski Ład sprawiły, że wielu przedsiębiorców zdecydowało się na zmianę formy opodatkowania. Część nadal spiera się z organami podatkowymi o warunki, które trzeba spełnić spełnić, by wybór nowej formy rozliczenia był skuteczny.

 

Przelew to nie oświadczenie

Skarbówka wciąż stoi na stanowisku, że przelew to za mało. Nie można uznać go za pisemne oświadczenie o wyborze formy opodatkowania. Potwierdzeniem jest najnowsza interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 czerwca 2024 r. (nr 0113-KDIPT2-1.4011.269.2024.2.MZ). Z wnioskiem o jej wydanie wystąpił mężczyzna, który od kwietnia 2023 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie oprogramowania. Podczas rejestracji działalności przez internet, wypełniając druk CEiDG-1, nie wybrał żadnej formy opodatkowania.

Pierwszy przychód osiągnął 30 kwietnia 2023 r., co oznacza, że czas na decyzję o sposobie rozliczenia miał do 20 maja 2023 r. Na wybór opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zdecydował się przy wpłacie pierwszej zaliczki. 16 maja w tytule przelewu zaznaczył, że jest to przelew na zryczałtowany podatek dochodowy (tytuł przelewu: PIT-28). Nie składał już żadnych innych oświadczeń ani aktualizacji w systemie CEiDG. Następnie przez cały rok rozliczał swoje przychody ryczałtem, a wszystkie przelewy na podatek dochodowy wpłacał z tytułem PIT-28. Przychody za 2023 r. rozliczył na formularzu PIT-28.

Zapytał, czy złożenie dyspozycji przelewu płatności podatku (tzw. przelew podatkowy), która zawiera wskazanie osoby podatnika, numeru mikrorachunku podatkowego, oznaczenie typu płatności (PIT-28 - zryczałtowany podatek dochodowy) i okres płatności (23M04) może być uznany za złożenie oświadczenia o wyborze zryczałtowanej formy opodatkowania dla przychodów z działalności gospodarczej.

Jego zdaniem - tak. Właściwie opisany przelew podatkowy dotyczący zaliczki na ryczałt stanowi skutecznie złożone oświadczenie o wyborze ryczałtu. Dyrektor KIS uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. 

Zobacz procedurę: Wybór formy opodatkowania przez podatnika rozpoczynającego działalność gospodarczą >

 

Stanowisko skarbówki inne niż sądu

- Dokonany przez przedsiębiorcę przelew do urzędu skarbowego nie jest pismem skierowanym bezpośrednio do naczelnika urzędu skarbowego, lecz do banku jako polecenie dokonania stosownej transakcji. Sam fakt, że przelane środki znajdą się w dyspozycji Skarbu Państwa na określonym koncie bankowym i że podano tytuł płatności, nie oznacza automatycznie, że doszło do złożenia pisemnego oświadczenia woli o wyborze formy opodatkowania - stwierdził dyrektor KIS.

To oznacza, że złożenie dyspozycji przelewu nie może zostać uznane za skutecznie złożone oświadczenie o wyborze formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu.

Czytaj też w LEX: Instrukcja elektronicznej wysyłki deklaracji, zeznań, informacji oraz sprawozdań podatkowych do systemu e-Deklaracje >

Inaczej rozstrzygnął podobny spór Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 22 lutego 2024 r. (sygn. II FSK 710/21). W tej sprawie chodziło o wybór podatku liniowego.

Według NSA dla zastosowania liniowej stawki 19 proc. w działalności gospodarczej konieczne jest:

  • złożenie organowi podatkowemu oświadczenia woli o wyborze tego sposobu opodatkowania,
  • sporządzenie tego oświadczenia na piśmie,
  • zachowanie terminu do jego złożenia.

Sąd argumentował, że w myśl art. 60 kodeksu cywilnego oświadczeniem woli jest każde zachowanie się osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej, a więc – ujmując rzecz skrótowo – zachowanie dostatecznie ujawniające wolę. 

- Skarżący złożył w tytule przelewu oświadczenie woli, zgodnie z którym jego wpłatę należy zarachować na podatek liniowy. Interpretacja jego oświadczenia woli nie pozostawia wątpliwości, że dokonał wyboru formy opodatkowania w postaci 19 proc. podatku liniowego. W innym przypadku nie deklarowałby i nie wpłacałby przecież zaliczek na PIT 36L - orzekł NSA.

Według NSA podatnik dochował także warunku pisemności oświadczenia poprzez wpisanie jego treści w tytuł przelewu. Brak jest bowiem definicji legalnej zwrotu "sporządzenie czegoś na piśmie". Potocznie należałoby uznać, że oznacza to, że oświadczenie to powinno zostać sporządzone przy użyciu znaków alfabetu w celu utrwalenia wypowiedzi. Ten wymóg spełniony będzie także wówczas, gdy tekst zawarty został w tytule przelewu skierowanego do organu podatkowego.

- Skarżący dochował terminu wskazanego w art. 9a ust. 2 ustawy o PIT. Tym samym spełnił wszystkie wymagane przez przepisy prawa warunki dla skutecznego złożenia oświadczenia o wyborze sposobu opodatkowania - orzekł NSA.

Czytaj również: ​By wybrać formę opodatkowania, wystarczy tytuł przelewu

 

Praktyka zmienia się na korzyść podatników

Według Jarosława Konopki, doradcy podatkowego, stałego mediatora Sądu Okręgowego w Warszawie, wiele podobnych sporów udaje się rozstrzygnąć na korzyść przedsiębiorców jeszcze na etapie postępowania przed naczelnikiem urzędu skarbowego.

- Wielu podatników zdecydowało się zmienić formę opodatkowania w 2022 r. lub w 2023 r. W efekcie wzrosła też liczba sporów w tym zakresie. Organy podatkowe podchodzą co do zasady bardzo restrykcyjnie do warunków, które musi spełnić przedsiębiorca zmieniający formę opodatkowania. W praktyce zauważam jednak, że wiele spraw udaje się rozstrzygnąć na korzyść przedsiębiorców, jeśli przedsiębiorca się nie poddaje i przedstawia argumenty potwierdzające dokonaną zmianę. Urzędy skarbowe zmieniają niejednokrotnie negatywne decyzje na korzyść podatników. Zdarza się też, że urząd zmienia zdanie już na etapie złożenia przez podatnika skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego, nie czekając na rozstrzygnięcie sądu - mówi Jarosław Konopka.

Czytaj też w LEX: Ewidencje oraz dokumentacja w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych >

 

Termin jest nieprzywracalny

Przypomnijmy, że problem wynika z faktu, że przedsiębiorca może wybrać formę opodatkowania, w tym ryczałt, tylko do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał pierwszy przychód z działalności gospodarczej. Stanowi tak art. 9 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym oraz art. 9a ust. 2 ustawy o PIT. 

- Termin ten nie podlega przywróceniu. Dlatego osoba składająca wniosek za pośrednictwem CEIDG powinna zadbać o uzyskanie potwierdzenia wysyłki dokumentu, by w razie sporu móc udowodnić prawo do stosowania danej formy opodatkowania. W razie wątpliwości można potwierdzić prawidłowość wyboru w urzędzie skarbowym. Niestety po przekroczeniu terminu trzeba rozliczać się według danej formy przez cały rok podatkowy, a zmiany można dokonać dopiero w następnym roku – mówi dr Jacek Matarewicz, adwokat, doradca podatkowy, partner w Kancelarii Tomczykowski Tomczykowska. 

Jeśli przedsiębiorca nie wskaże żadnej formy opodatkowania lub zrobi to nieskutecznie, rozlicza się według skali podatkowej (stawki 12 i 32 proc.). To podstawowa forma opodatkowania działalności gospodarczej, która przysługuje z mocy ustawy i przedsiębiorca nie musi składać oświadczenia o jej wyborze. Musi natomiast składać oświadczenie, jeśli chce płacić ryczałt lub podatek liniowy.

Zobacz też linię orzeczniczą: Zmiana formy działalności gospodarczej osoby fizycznej a kontynuacja formy opodatkowania >

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.