Na podstawie aktu założycielskiego sporządzonego w formie aktu notarialnego powołana została fundacja rodzinna w organizacji. Fundatorem jest osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, będąca polskim rezydentem podatkowym, podlegająca w Polsce opodatkowaniu od całości swoich dochodów. Beneficjentami fundacji będą, poza fundatorem, członkowie jego najbliższej rodziny. Fundacja została zgłoszona do rejestru fundacji rodzinnych przed upływem 6 miesięcy od daty jej powstania, czyli w terminie zakreślonym przepisami prawa.

Fundator wniósł tytułem wkładu na fundusz założycielski fundacji środki pieniężne w wysokości 100 tys. zł. W związku z tym, że procedura związana z wpisem fundacji do rejestru fundacji rodzinnych nie została jeszcze zakończona, wnioskodawca działa jako fundacja rodzinna w organizacji, dzięki czemu może zarządzać we własnym imieniu posiadanym majątkiem i zapewniać jego ochronę, w szczególności nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywanym. Celem fundacji będzie zarządzanie mieniem, pomnażanie majątku oraz realizacja świadczeń na rzecz beneficjentów. Dodatkowo fundacja będzie prowadziła działalność inwestycyjną, w ramach której w przyszłości planuje dokonać odpłatnego zbycia posiadanych udziałów. Czy przychód ze zbycia udziałów korzystać będzie ze zwolnienia przewidzianego w art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT? To właśnie z tym pytaniem związane były wątpliwości podatkowe składającego wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów podatkowych.

Ustawowa działalność gospodarcza fundacji rodzinnych

Dla celów opodatkowania fundacji rodzinnej szczególne znaczenie ma prawidłowe ustalenie, czy fundacja prowadzi działalność zgodnie ze wskazanymi przez ustawodawcę wymogami. Fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą w zakresie przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach. Poza tym może wykonywać działalność w zakresie najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie, udzielania pożyczek i obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej. Może również nabywać i zbywać papiery wartościowe, instrumenty pochodne i prawa o podobnym charakterze. Ponadto fundacja rodzinna może prowadzić działalność polegającą na zbywaniu praw wynikających z przystąpienia do spółek handlowych oraz podmiotów o podobnym charakterze mających swoją siedzibę w kraju lub za granicą, nawet jeśli takie prawa i składniki mienia zostały nabyte wyłącznie w celu ich dalszego zbycia.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT, fundacja rodzinna jest zwolniona od podatku. Zwolnienie nie ma jednak zastosowania do działalności gospodarczej fundacji rodzinnej wykraczającej poza ustawowo określony zakres. W zakresie, w jakim fundacja rodzinna prowadzi działalność gospodarczą wykraczającą poza ustawowo określony zakres, stawka podatku wynosi 25 proc. podstawy opodatkowania.

Tym samym, fundacja rodzinna jest co do zasady w całości zwolniona z opodatkowania CIT i może prowadzić działalność w ograniczonym (ustawowo określonym) zakresie, nie tracąc prawa do zwolnienia z opodatkowania CIT. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w innym zakresie, fundacja jest zobowiązana zapłacić od osiągniętego dochodu podatek CIT w wysokości 25 proc.

 

Sprawdź również książkę: Fundacje rodzinne. Aspekty prawne i podatkowe >>


Jak traktować zbycie przez fundację rodzinną udziałów w polskiej spółce z o. o.?

Organ interpretujący podkreślił, że zbywanie udziałów otrzymanych od fundatora przez fundację rodzinną w organizacji, między innymi, w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością mieści się w zakresie ustawowo określonej działalności gospodarczej prowadzonej przez fundacje rodzinne. Jest to zakres działalności obejmujący przystępowanie do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwo w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach.

Osiągnięte przez fundacje przychody nie będą opodatkowane CIT z uwagi na zwolnienie podmiotowe z opodatkowania fundacji rodzinnych. Nawet jeśli w przyszłości fundacja dokona zbycia udziałów polskiej spółki kapitałowej prawa handlowego - spółki z o. o., przychód osiągnięty na skutek takiej czynność również będzie podlegać zwolnieniu podmiotowemu z opodatkowania CIT po stronie fundacji. Aktywność objęta jest bowiem zakresem działalności wskazanym w ustawie, niewykraczającym poza ustawowy zakres.

Dyrektor KIS wskazał, że czynności polegające na zbyciu udziałów - niezależnie od sposobu i celu nabycia - podlegają zwolnieniu z opodatkowania CIT. Opodatkowanie takie nastąpi dopiero w momencie realizacji świadczeń na rzecz beneficjentów fundacji. W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania ani art. 6 ust. 7, ani art. 24r. ust. 1 ustawy o CIT. Konsekwentnie przyszły przychód fundacji rodzinnej w organizacji osiągnięty z tytułu zbycia udziałów w polskiej spółce z o. o. nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, a skoro będzie zwolniony z podatku CIT, określona dla fundacji rodzinnej stawka podatku w ogóle nie znajdzie zastosowania.

Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 15 lutego 2024 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.750.2023.1.RH

(analogiczne stanowisko w interpretacjach indywidualnych z 1 grudnia 2023 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.450.2023.2.DP, z 15 listopada 2023 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.244.2023.2.DP, z 19 października 2023 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.192.2023.1.DP)