Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy Podatkowego

Wspólnicy spółki jawnej podjęli uchwałę o podwyższeniu kapitału podstawowego z kapitału zapasowego.

Czy od kwoty podwyższenia kapitału podstawowego spółka jawna jest zobowiązana zapłacić PCC?

Jeśli tak, czy obliczając podatek PCC spółka może potrącić wpis sądowy w kwocie 350 zł poniesiony przy składaniu wniosku do KRS o zmianę wpisu wysokości kapitału podstawowego oraz czy może poniesiony wydatek za wpis zaliczyć do kosztów podatkowych?

Odpowiedź:

Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z kapitału zapasowego skutkuje obowiązkiem zapłaty PCC. Opłata wskazana w pytaniu pomniejsza podstawę opodatkowania PCC, ale nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.

Uzasadnienie:

Udzielając odpowiedzi na pytanie czytelnika należy wskazać, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zamieszczony został w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 626) – dalej u.p.c.c. W art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k u.p.c.c. ustawodawca wskazał, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega m.in. umowa spółki. Co ważne, opodatkowane jest nie tylko związanie ale zmiana umowy spółki; przy czym prawodawca zamieścił w art. 1 u.p.c.c. definicję ustawową pojęcia "zmiana umowy spółki". I tak, w przypadku umowy spółki kapitałowej za zmianę umowy uznaje się podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty.

To oznacza, że w analizowanej sytuacji ma miejsce zmiana umowy spółki w znaczeniu u.p.c.c., co stanowi czynność opodatkowaną PCC. Na podstawie art. 4 pkt 9 u.p.c.c. podatnikiem PCC jest spółka.

Identyfikując podstawę opodatkowania należy odwołać się do regulacji art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) u.p.c.c. Według takiej, podstawa opodatkowania wyznaczana jest wartością, o którą podwyższono kapitał zakładowy. Od takiej podstawy opodatkowania odlicza się:

1) kwotę wynagrodzenia wraz z podatkiem od towarów i usług, pobraną przez notariusza za sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki albo jej zmiany, jeżeli powoduje ona zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego;

2) opłatę sądową związaną z wpisem spółki do rejestru przedsiębiorców lub zmianą wpisu w tym rejestrze dotyczącą wkładu do spółki albo kapitału zakładowego;

3) opłatę za zamieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisach, o których mowa w pkt 2.

Zatem kwota wskazana w pytaniu pomniejsza podstawę opodatkowania PCC.

Niestety, obecnie dominuje pogląd zgodnie z którym wydatki jakie są ponoszone w związku z podwyższeniem kapitału, a które są niezbędne do dokonania takiego podwyższenia nie mogą być zaliczone do podatkowych kosztów uzyskania przychodu.

Pogląd taki utrwalił się w konsekwencji uchwały siedmiu sędziów NSA z dnia 24 stycznia 2011 r., sygn. II FPS 6/10. W uchwale tej stwierdzono: "Tylko wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów, stosownie do reguł wyrażonych w treści art. 12 ust. 4 pkt 4 i art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r., nr 54, poz. 654 ze zm.) w zw. z art. 15 ust. 1 tej ustawy".

Niestety, do kategorii kosztów obligatoryjnych związanych z podwyższeniem kapitału, a które nie mogą być KUP zaliczany jest również PCC.

Radosław Kowalski, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego

Odpowiedzi udzielono 21.07.2015 r.