Odpowiedź
Pomimo faktu, iż podatnik nie dysponuje numerem NIP UE – zgodnie z przepisami ustawy o VAT – przedsiębiorca powinien rozliczyć import usług.
Uzasadnienie
Pierwszą czynnością, której powinien dopełnić podatnik, jest złożenie zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R celem uzyskania numeru NIP UE.
Obowiązek ten powinien być dopełniony przed nabyciem usługi, domyślam się, iż nie miało to miejsca z tej przyczyny, że przedsiębiorca nie przewidział, że konieczne będzie serwisowanie samochodu poza granicami kraju. Obowiązek złożenia zgłoszenia VAT-R wynika z uregulowań art. 97 ust. 3 pkt 1 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług – dalej u.p.t.u. Zgodnie z powołaną podstawą prawną podatnicy, o których mowa w art. 15, podlegający obowiązkowi zarejestrowania jako podatnicy VAT czynni, są obowiązani przed dniem dokonania pierwszej usługi, do której stosuje się art. 28b, jeżeli usługi te stanowiłyby u nich import usług – zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w zgłoszeniu rejestracyjnym, o zamiarze rozpoczęcia wykonywania tych czynności.
Z uwagi na fakt, iż podatnik nie dysponował numerem NIP UE w dniu, w którym nabywał usługę – zagraniczny kontrahent wystawił najprawdopodobniej fakturę VAT ze stawką francuskiego podatku VAT. Fakt rozliczenia podatku od wartości dodanej przez zagranicznego kontrahenta nie zwalnia jednak polskiego przedsiębiorcy z obowiązku rozliczenia importu usług. Także brak rejestracji jako podatnik VAT-UE nie zwalnia przedsiębiorcy z obowiązku rozliczenia importu usług.
Import usług miał miejsce, ponieważ spełnione są warunki określone w art. 2 pkt 9 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. Zgodnie z powołanym art. 17 u.p.t.u. podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi (przedmiotem nabycia jest usługa), jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju (warunek ten jest spełniony, ponieważ usługodawca ma siedzibę na terytorium Francji)
b) usługobiorcą jest - w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b (a z takimi mamy tu do czynienia) – podatnik, o którym mowa w art. 15 (ten warunek także jest spełniony, ponieważ przedsiębiorca jest podatnikiem podatku VAT).
Zatem import usług miał miejsce. Podstawą opodatkowania w imporcie usług jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Tak stanowi art. 29a ust. 1 u.p.t.u.
Jeżeli zatem podatnik zapłacił za usługę kwotę brutto (wraz z francuskim podatkiem VAT), wówczas za podstawę opodatkowania należy przyjąć tę kwotę brutto. W rejestrach dla podatku od towarów i usług import usług powinien być wykazany z datą wykonania usługi naprawy pojazdu. Jeżeli faktura została wystawiona w innym terminie – wówczas proszę się nie sugerować datą wystawienia faktury – obowiązek podatkowy bowiem w imporcie usług powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1 u.p.t.u. Przepis ten zaś stanowi, iż obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi, z pewnymi zastrzeżeniami, które jednak jak sądzę nie znajdą zastosowania w opisanej sprawie.
Podatek należny wykazany z tytułu importu usług jest podatkiem naliczonym do odliczenia, co wynika z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a) u.p.t.u. Z przepisu tego wynika, iż: kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 8 podatnikiem jest ich usługobiorca. W opisanej jednak sytuacji proszę zwrócić uwagę, czy podatnikowi będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego. W związku bowiem z faktem, iż import usług dotyczy naprawy pojazdu samochodowego być może na podstawie art. 86a ust. 1 pkt 2 lit. a) u.p.t.u. podatnik będzie uprawniony do odliczenia 50% kwoty podatku należnego z tytułu importu usług.
Podstawę opodatkowania oraz podatek należny należy wykazać w pozycji 29 i 30 deklaracji, a po stronie podatku naliczonego do odliczenia transakcję należy wykazać w polach 45 i 46.
Autor odpowiedzi: Edyta Zaniewicz
Odpowiedzi udzielono 25.09.2017 r.
Czy podatnik, który nie dysponuje numerem NIP UE, powinien rozliczyć import usług?
Pytanie pochodzi z Vademecum Doradcy PodatkowegoPolski podatnik VAT czynny w dniu wykonania usługi naprawy samochodu we Francji nie posiadał statusu podatnika unijnego. Jak w takiej sytuacji powinien wykazać zakup usługi w deklaracji VAT?