Wiceminister finansów Hanna Majszczyk poinformowała, przedstawiając projekt podczas pierwszego czytania, że ustawa okołobudżetowa zawiera większość rozwiązań niezbędnych do zrealizowania założeń przyjętych w projekcie budżetu na 2014 r. Do podstawowych kwestii zaliczyła zamrożenie - z pewnymi wyjątkami - funduszu wynagrodzeń w budżetówce na poziomie z poprzedniego roku. Zapowiedziała też zamrożenie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Wskazała, że na uwagę zasługują rozwiązania po raz pierwszy zaproponowane w projekcie ustawy okołobudżetowej - dotyczące dofinasowania do zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Rząd zaproponował sztywne kwoty dofinansowania w zależności od stopnia niepełnosprawności, bez względu na to, czy niepełnosprawny zatrudniony jest w zakładach pracy chronionej, czy na otwartym rynku. Kwoty dofinansowania będą jednak niższe niż obecnie.
Majszczyk dodała, że rząd przygotował też rozwiązania, których efektem będzie powiększenie kwoty dochodów budżetu państwa. Chodzi o podniesie o 5 proc, stawki akcyzy wyroby tytoniowe i o 15 proc. na alkohol etylowy. Ta ostatnia zmiana ma dać budżetowi dodatkowe 780 mln zł. Jej zdaniem, w efekcie wzrostu stawek akcyzy cena paczki papierosów wzrośnie o ok. 1 zł, a cena butelki (0,5 l) wódki podrożeje o ok. 1,8 zł.
Paweł Arndt z PO powiedział, że przy aktualnym stanie finansów publicznych zamrożenie funduszu wynagrodzeń jest uzasadnione i PO popiera takie rozwiązanie. Jego zdaniem zmiany w akcyzie mogą budzić emocje, a szacunek dodatkowych dochodów z podatku od alkoholu jest optymistyczny. "Podwyższenie akcyzy w obu przypadkach ma charakter prozdrowotny" - oświadczył Arndt. Zaznaczył, że PO poprze wniosek o przekazanie projektu do Komisji Finansów Publicznych.
Także Jan Łopata (PSL) wniósł o przekazanie projektu do komisji. Poseł zwrócił uwagę, że wynagrodzenia osób na kierowniczych stanowiskach państwa nie rosną od 2008 r., a rozwiązania dotyczące PFRON jego zdaniem "budzą demony". Łopata mówił, że kontrowersji nie budzi planowany wzrost akcyzy na alkohol. "Ale jeśli chodzi o papierosy to weryfikatorem naszych działań jest szara strefa i przemyt" - ostrzegł. Dodał, doświadcza tego chodząc po lubelskim targowisku.
Odrzucenia projektu ustawy okołobudżetowej zgodnie chce opozycja: Prawo i Sprawiedliwość, Twój Ruch, Sojusz Lewicy Demokratycznej i Solidarna Polska.
Poseł Henryk Kowalczyk (PiS) zwrócił uwagę, że podniesienie akcyzy na papierosy i alkohol wywoła skutki odwrotne od tych, jakich spodziewa się rząd. "Zwykle jest to tak, że jak się zbytnio narzuca fiskalizm, to wtedy zaczyna być mniej rzeczywistych przychodów" - powiedział. Jego zadaniem podniesienie akcyzy zwiększy szarą strefę, przemyt, a także popchnie ludzi do domowej produkcji alkoholu.
Wincenty Elsner (Twój Ruch) zwracał uwagę, że ustawa okołobudżetowa powinna być omawiana przez Sejm razem z projektem budżetu, ale - jak wskazał - rząd nie zdążył przysłać jej do Parlamentu na czas. Poseł krytykował także propozycje dotyczące zatrudniania osób niepełnosprawnych. Ocenił, że to złe zmiany, "wyrzucające na bruk tysiące niepełnosprawnych".
Poseł Solidarnej Polski Jacek Bogucki ocenił, że oszczędzanie na niepełnosprawnych jest niedopuszczalne. "Jesteśmy krajem, które w jednym z najmniejszych stopni potrafi zapewnić niepełnosprawnym godne warunki życia, a rząd PO-PSL nawet to chce zabrać" - powiedział. Dodał, że jeśli projekt nie zostanie w piątek odrzucony przez Sejm, to powinna nad nim pracować także komisja polityki społecznej i rodziny.
Także Ryszard Zbrzyzny z SLD krytykował uniezależnienie wysokości dopłaty do wynagrodzenia od minimalnej płacy i zrównanie kwoty dofinansowania na rynku pracy chronionej i otwartym rynku. "Taka polityka w stosunku do osób niepełnosprawnych powoduje, że drastycznie maleje liczba zakładów chronionych (...) i rośnie liczna osób niepełnosprawnych bezrobotnych" - mówił.
Przygotowany przez rząd projekt przewiduje, że wynagrodzenia osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe zostaną utrzymane na poziomie z 2013 r. Oznacza to, że nie wzrosną również uposażenia oraz diety parlamentarne posłów i senatorów. Zamrożone zostaną też maksymalne pensje osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi. Ponadto utrzymane na poziomie z 2013 r. zostaną płace w budżetówce oraz fundusz świadczeń socjalnych.
Zmiany będą dotyczyć także kwestii związanych z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Założono, że wysokość miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego będzie niezależna od kwoty minimalnego wynagrodzenia. Kwoty dofinansowania określono na poziomach: 480 zł, 960 zł i 1 920 zł w zależności od stopnia niepełnosprawności pracownika.
Planowane są też zmiany w Funduszu Pracy. Przewidują one, że kontynuowane będzie finansowanie staży podyplomowych oraz szkoleń specjalizacyjnych lekarzy, dentystów, pielęgniarek i położnych. Przewidziano także wzrost akcyzy na wyroby tytoniowe i alkohol etylowy.
mmu/ her/ tpo/