Sygnatariusze apelu, w tym Konfederacja Lewiatan, zwracają uwagę, że sytuacja w mieszkalnictwie i budownictwie mieszkaniowym jest bardzo trudna, co ma bezpośredni wpływ na kondycję całego sektora budowlanego.
Według GUS w 2023 r. wydano 241 tys. pozwoleń na budowę mieszkań i jest to o 57 tys. mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku– tj. spadek o 19 proc. Liczba nowych mieszkań, których budowę rozpoczęto, również jest mniejsza niż przed rokiem i wyniosła 189 tys. (o 11 tys. mniej niż w 2022 r.) – co stanowi spadek o 6 proc. Natomiast liczba mieszkań oddanych do użytkowania w ubiegłym roku wyniosła 220 tys. – mniej o prawie 8 proc. niż w roku 2022.
W 2023 r. inwestorzy indywidualni rozpoczęli budowę niespełna 70 tys. domów jednorodzinnych, co przełożyło się na mniej niż 2 domy na 1000 mieszkańców. Jest to wynik o 34 proc. gorszy niż w rekordowym 2021 r.
Według organizacji branżowych, aby szybko zwiększyć liczbę dostępnych pod względem kosztowym mieszkań i jednocześnie poprawić warunki życia Polaków, konieczne jest wsparcie remontów istniejących zasobów budowlanych, budownictwa indywidualnego oraz przywracanie do użytkowania pustostanów (wg. danych GUS z 2021 roku w Polsce jest 1,86 mln pustych lokali i domów).
- W celu pobudzenia nakładów na remonty oraz budowy domów i mieszkań, konieczne jest wprowadzenie rozwiązań trwale stymulujących ten proces. W szczególności efekt ten można osiągnąć, wprowadzając zachęty podatkowe dla obywateli (osób fizycznych) umożliwiające odzyskanie części środków poniesionych na remont lub budowę własnego mieszkania. Prostym, skutecznym i sprawiedliwym społecznie mechanizmem byłby zwrot części podatku VAT zawartego w cenie wyrobów budowlanych przeznaczonych na budowę lub remont własnego domu bądź mieszkania - piszą organizacje w apelu do premiera.
Przypomnijmy, że przepisy o zwrocie VAT za materiały budowlane obowiązywały w latach 2004-2018. Zwrot przysługiwał tylko osobom fizycznym (nie przedsiębiorcom), które budowały dom lub remontowały mieszkanie i same kupowały w związku z tym potrzebne towary. Wszystkie zakupy musiały być udokumentowane fakturami VAT.
Czytaj również: MF: Od 1 kwietnia wraca 5 proc. VAT na żywność >>