Przypomnijmy: Ministerstwo Finansów poinformowało we wtorek (12 marca), że podjęło decyzję o nieprzedłużaniu po 31 marca 2024 roku okresowego obniżenia stawki VAT na podstawowe produkty spożywcze. Zmiany wejdą więc w życie już za kilkanaście dni. Nowe cenówki na towarach powinny być widoczne już pierwszego dnia po świętach Wielkanocnych.

Czytaj: MF: Od 1 kwietnia wraca 5 proc. VAT na żywność >

Prezes Polskiej Izby Handlu Maciej Ptaszyński wskazuje, że decyzja o tym, że zerowa stawka podatku VAT na niektóre produkty żywnościowe nie zostanie przedłużona, została podjęta zdecydowanie zbyt późno. - Komunikat o decyzji Ministerstwa Finansów sprawia, że handlowcy w bardzo krótkim czasie muszą dostosować się do nowej rzeczywistości, co wymaga od nich i od zatrudnionych przez nich pracowników ogromu pracy - komentuje.

 

Decyzja bez konsultacji i czasu na przygotowanie

PIH zaznacza, że odpowiednio długie okresy przygotowawcze przed wejściem w życie powinny obowiązywać nie tylko dla nowych aktów prawnych, lecz także w przypadku wszystkich decyzji ważnych dla gospodarki. Tak kluczowe postanowienia jak te dotyczące nieprzedłużenia zerowego podatku VAT na żywność nie powinny być ogłaszane na dwa tygodnie przed wygaśnięciem rozporządzenia, ale powinny być poprzedzane szerokimi konsultacjami społecznymi i anonsowane z wielomiesięcznym wyprzedzeniem, by nie stawiać przedsiębiorców działających w handlu detalicznym w patowej sytuacji. Zmiany związane z obowiązywaniem nowych cen od 1 kwietnia 2024 r. będą bowiem musiały zostać przeprowadzone w okresie świąt Wielkanocy.

 

Nowe cenówki dla tysięcy towarów

W wyniku nieprzedłużania zerowego podatku VAT na żywność w sklepach muszą pojawić się nowe oznaczenia cen dla każdego towaru. W przypadku małych sklepów często jest to kilka tysięcy pozycji asortymentowych. Wymiana cenówek przy każdej z nich to proces niezwykle czasochłonny.

Stawka 5 proc. VAT obejmie:

  • mięso i ryby oraz przetwory z nich,
  • mleko i produkty mleczarskie,
  • jaja,
  • miód naturalny,
  • orzechy,
  • warzywa i owoce oraz ich przetwory,
  • tłuszcze zwierzęce i roślinne jadalne, 
  • zboża i przetwory ze zbóż, w tym pieczywo i pieczywo cukiernicze,
  • określone preparaty i mleko do żywienia niemowląt i dzieci oraz dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego.

 

Zmiany w okresie z największym ruchem w sklepach

Decyzja o nieprzedłużeniu zerowej stawki VAT na żywność od 1 kwietnia 2024 r. stawia przedsiębiorców w tym trudniejszej sytuacji, że termin ten nakłada się z czasem świąt Wielkanocy. Okres przedświąteczny i świąteczny to czas największego ruchu w sklepach - podkreśla PIH.

– Znalezienie czasu na wymianę cenówek związanych z nieprzedłużeniem zerowej stawki na żywność w okresie przedświątecznym będzie ogromnym wyzwaniem organizacyjnym. Sklepy nie będą w stanie przygotować się do nowej rzeczywistości też w ostatnich dniach marca, ponieważ jest to weekend – nie tylko z niedzielą niehandlową, lecz także świąteczny. Przedsiębiorcy nie mogą być zmuszani do pracy w tym czasie. Ubolewamy, że kwestia nieprzedłużania zerowego VAT-u na żywność nie została skonsultowana z branżą – podkreśla Maciej Ptaszyński.

Na początku kadencji nowego rządu Polska Izba Handlu przedstawiła 10 postulatów handlu dla nowego rządu, w których jednym z pierwszych punktów były odpowiednie okresy vacatio legis. - Wzywamy, by akty prawne i podejmowane decyzje o znaczeniu gospodarczym miały vacatio legis co najmniej pół roku. Biznes musi mieć czas na dostosowanie się do nowego prawa apeluje organizacja.

Polska Izba Handlu zwróciła się w tej sprawie do Ministra Finansów Andrzeja Domańskiego.