Przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679 z późn. zm.) – dalej u.m.w., stanowi, że wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia.
Zobacz także: Od stycznia wynagrodzenie minimalne w nowej wysokości!
Od tej zasady przewidziany jest jednak wyjątek – wysokość wynagrodzenia pracownika w okresie jego pierwszego roku pracy, nie może być niższa niż 80% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Do okresu tego wlicza się wszystkie okresy, za które była opłacana składka na ubezpieczenie społeczne lub zaopatrzenie emerytalne, z wyłączeniem okresów zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 września 2013 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2014 r. (Dz. U. poz. 1074), minimalne wynagrodzenie za pracę w 2014 r. wynosi 1680 zł. W porównaniu z 2013 r. oznacza to wzrost o 80 zł.
Odpowiednio kwota ta, wynosi 1344 zł w pierwszym roku pracy (80% x 1680 zł). W 2013 r. minimalne wynagrodzenie wynosiło 1600 zł, a w pierwszym roku pracy 1280 zł.
Zmiana wysokości wynagrodzenia minimalnego ma zasadnicze znaczenie dla tych pracodawców, u których wynagrodzenia nie przekraczają minimum oraz tych, którzy w regulaminach wynagradzania określili wysokość danych składników wynagrodzenia w odniesieniu do kwoty wynagrodzenia minimalnego. Wzrost tego wynagrodzenia spowoduje u nich konieczność zwiększenia wartości wypłat.
Zobacz także: Obliczanie terminów w prawie pracy jeszcze łatwiejsze
Zwiększeniu ulega kwota wolna od potrąceń. Na podstawie art. 871 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
1) minimalnego wynagrodzenia za pracę, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
2) 75% wynagrodzenia określonego w pkt 1 – przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi;
3) 90% wynagrodzenia określonego w pkt 1 – przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108 k.p.
Przepisy powyższe nie uwzględniają składek na ubezpieczenie zdrowotne, ale doktryna jednolicie stwierdza, że składki te również należy uwzględniać przy określaniu kwoty wolnej od potrąceń.
Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty określone powyżej ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Należności inne niż wymienione w art. 87 § 1 k.p. mogą być potrącane z wynagrodzenia pracownika tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie. W przypadku zgody wyrażonej na piśmie wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
1) określonej w art. 871 § 1 pkt 1 k.p. – przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy;
2) 80% kwoty określonej w art. 871 § 1 pkt 1 k.p. – przy potrącaniu innych należności niż określone w pkt 1 – zob. art. 91 § 1 k.p.
Kwota wolna od potrąceń zależy od kilku czynników (np. kosztów uzyskania lub złożenia przez pracownika PIT-2). Kwota ta, wynosi zazwyczaj 1237,20 zł przy kosztach zwykłych oraz 1242,20 zł przy podwyższonych (w obu przypadkach z uwzględnieniem kwoty wolnej – w przypadku ustalania kwoty wolnej od potrąceń w mniejszej kwocie stawki procentowe należy zatem stosować do powyższych kwot 80% tej kwoty stanowi odpowiednio 989,76 zł lub 993,76 zł).
Czytaj więcej >> Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych