Zmiany w OFE dadzą finansom publicznym w 2014 r. ponad 20 mld zł

Zmiany przewidziane w podpisanej przez prezydenta Bronisława Komorowskiego ustawie dotyczącej systemu emerytalnego przyniosą finansom publicznym w 2014 r. ponad 20 mld zł - wynika z uzasadnienia do ustawy.

W uzasadnieniu do ustawy przygotowanej przez resorty pracy i finansów napisano, że w warunkach 2014 r. podobny do uzyskanego efekt dałoby pozyskanie kwoty dodatkowych środków w sektorze finansów publicznych np. dzięki podniesieniu stawek VAT mniej więcej o 4 punkty procentowe lub przez podniesienie obu stawek PIT o nieco ponad 3 punkty procentowe lub tylko stawki podstawowej (18 proc.) o blisko 3,5 punkty procentowe.

Według autorów ustawy utworzenie OFE i ich funkcjonowanie w obecnej formule powoduje konieczność finansowania dodatkowych potrzeb pożyczkowych budżetu państwa. Wynikają one z konieczności finansowania z budżetu ubytku składki emerytalnej przekazywanej do OFE od początku reformy emerytalnej (tj. od 1999 r.) oraz wydatków na obsługę dodatkowego długu publicznego z tego tytułu.

Zgodnie z szacunkami Ministerstwa Finansów całkowite zadłużenie Skarbu Państwa z tytułu finansowania dodatkowych potrzeb pożyczkowych związanych z utworzeniem i funkcjonowaniem OFE wyniosło na koniec 2012 r. 279,4 mld zł, co stanowiło 17,5 proc. PKB. "Oznacza to, iż dług z tytułu OFE stanowił ponad 30 proc. całego długu publicznego" - napisano.

"Proponowane zmiany w systemie emerytalnym mają łagodzić negatywne krótko- i średnioterminowe skutki reformy z 1999 r. Zaproponowane zmiany nie mają wpływu na budżety jednostek samorządu terytorialnego, wpływają jednak na sektor finansów publicznych w związku z pojawieniem się dodatkowych środków w FUS oraz niższymi kosztami obsługi długu Skarbu Państwa" - wyjaśniono w uzasadnieniu.

Resort finansów przewiduje, że dzięki zmianom przyszłoroczne przychody FUS zwiększą się o 15,3 mld zł, a koszty obsługi długu będą niższe o 4,8 mld zł.

Autorzy ustawy założyli, że połowa członków OFE zdecyduje się na pozostanie w OFE, natomiast druga połowa będzie gromadziła składki na subkoncie w ZUS. "Założenie to skutkuje zwiększeniem poziomu składki na ubezpieczenie emerytalne, jaka będzie odprowadzana do FUS. Początkowo, tj. w 2014 r., efekt ten jest niższy od skutków zakładanych na kolejne lata, ponieważ zmiany wprowadzane niniejszą ustawą nie będą obowiązywały przez cały przyszły rok" - oceniono.

W projekcie ustawy założono, że środki zgromadzone w OFE będą sukcesywnie przekazywane na subkonta w ZUS w ramach tzw. suwaka bezpieczeństwa. Z tego tytułu założono, że dochody te będą również powiększały środki funduszu emerytalnego.

"Dodatni wpływ na sytuację FUS będą miały pożytki z przeniesionych aktywów z OFE do ZUS – m.in. odsetki i kapitał otrzymany w dniu wykupu obligacji gwarantowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji komunalnych" - napisano w uzasadnieniu.

MF przewiduje, że zmiany przyniosą skokowe obniżenie długu publicznego w 2014 r. i ograniczenie potrzeb pożyczkowych, co będzie skutkować obniżeniem poziomu długu w przyszłych latach. Według szacunków MF państwowy dług publiczny (liczony według metodologii krajowej) w 2014 r. obniży się o ok. 146,1 mld zł (8,5 proc. PKB), a dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (sektor general government wg metodologii UE) o ok. 158,2 mld zł (9,2 proc. PKB) w stosunku do stanu, w którym nie występowałyby efekty związane ze zmianami w systemie emerytalnym.

"Zmniejszenie kosztów obsługi długu wpływać będzie na zmniejszenie deficytu budżetowego, a więc i na poziom potrzeb pożyczkowych. Obligacje komunalne w posiadaniu ZUS będą podlegały konsolidacji w ramach ewidencji długu publicznego, tak wg definicji krajowej, jak i UE. Dodatkowo obligacje emitowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego na rzecz Krajowego Funduszu Drogowego będą podlegać konsolidacji w ramach ewidencji długu sektora general government. Obydwa elementy zostały uwzględnione w szacunku wpływu zmian w systemie emerytalnym na dług publiczny" - napisano.

Ustawa o zmianach w systemie emerytalnym przewiduje, że przyszli emeryci będą mogli decydować, czy nadal chcą przekazywać część składki do OFE, czy też jej całość do ZUS. Z OFE do ZUS mają zostać przeniesione obligacje Skarbu Państwa. W te papiery, jak i w inne instrumenty dłużne gwarantowane przez Skarb Państwa, OFE nie będą mogły już inwestować. Ustawa wprowadza minimalny poziom inwestycji OFE w akcje. Będzie on wynosił 75 proc. do końca 2014 r., 55 proc. do końca 2015 r., 35 proc. do końca 2016 r. i 15 proc. do końca 2017 r.