Użytkownik LEX Kadry zastanawia się, czy po rozstaniu się z obecnym pracodawcą pracownik może pracować w firmie, którą teraz obsługuje jako klienta obecnego pracodawcy. Z tym pytaniem zwrócił się do eksperta.
Odpowiedź eksperta LEX Kadry
Sam fakt, iż ewentualny przyszły pracodawca obecnie jest klientem dotychczasowego pracodawcy nie skutkuje automatycznie naruszeniem zakazu konkurencji czy tajemnicy przedsiębiorstwa. Takie naruszenie powinno być oceniane indywidualnie z perspektywy powadzonej przez obu przedsiębiorców działalności, a także treści klauzuli o zakazie konkurencji czy zachowaniu poufności.
Nie ma zapisu w umowie, nie ma zakazu
Zarówno zakaz konkurencji, jak i tajemnica przedsiębiorstwa są konstrukcjami, które muszą być wprost wprowadzone przez pracodawcę, nie mogą być uznane za istniejące pomiędzy stronami stosunku pracy w sposób dorozumiany.
Jaka działalność jest konkurencyjna?
Jak wynika z art. 1011 § 1 kodeksu pracy, w zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność. Określenie "działalność konkurencyjna" nie została jednocześnie zdefiniowana przez ustawodawcę. Pojęcie to wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z 4 października 2017 roku (sygn. akt: III PK 143/16), w którym wskazał jako podstawowe kryterium, na podstawie którego działalność może zostać uznana za konkurencyjną, jest przedmiot działalności pracownika po ustaniu stosunku pracy. Sąd Najwyższy stwierdził, że działalność konkurencyjna występuje zaś zasadniczo wtedy, gdy oba te podmioty zajmują się produkcją takich samych lub zbliżonych (o charakterze substytucyjnym) dóbr lub usług.
Czytaj też: Czy każda zmiana warunków pracy musi być potwierdzona na piśmie? >
Naruszeniem łączącej byłego pracownika z byłym pracodawcą umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy jest więc sytuacja, w której pracownik podejmuje zatrudnienie u innego pracodawcy z tej samej branży, który działa na tym samym obszarze terytorialnym, co były pracodawca, a przedmiotowe zakresy działalności obu tych podmiotów choćby częściowo krzyżują się i są skierowane do tego samego kręgu odbiorców. Pojęcie podmiotu konkurencyjnego należy ujmować szeroko i uznawać za konkurencyjną działalność nawet częściowo zbieżną z zakresem działania danego podmiotu bez względu na jej rozmiar, jeśli mogłaby wpłynąć niekorzystnie na jego sytuację ekonomiczną, sytuację na rynku lub osiągane wyniki finansowe.
Czytaj też: Pracodawcy przekażą do ZUS nowe dokumenty >
Jak wynika z powyższego, o tym, czy zostanie naruszony zakaz konkurencji, należy oceniać każdorazowo indywidualnie w konkretnej sytuacji. W przypadku gdy klient obecnego pracodawcy nie zajmuje się podobną działalnością na tym samym rynku, skierowaną do tego samego kręgu odbiorców, nie ma przeciwskazań do nawiązania z nim stosunku pracy. Dodatkowo ocenie powinna ulec treść klauzuli o zakazie konkurencji zawartej w umowie o pracę lub osobnej umowie, w jakim stopniu jest ona uregulowana i na jaką działalność wskazuje.
Samo podjęcie pracy nie narusza tajemnicy przedsiębiorstwa
Pojęcie tajemnica przedsiębiorstwa zostało wprowadzone ustawą z 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Jak wynika z art. 11 ust. 4 tejże ustawy, przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Przedsiębiorca może, w celu ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, m.in. poinformować pracowników o potrzebie ochrony informacji, wprowadzić stosowne wewnętrzne procedury, klauzule do umów o pracę lub oddzielne umowy o poufność.
Czytaj też: Porzucenie pracy - konsekwencje mogą być dotkliwe >
Również w tym przypadku każda umowa i rodzaj informacji powinny podlegać indywidualnej ocenie. Zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa jednak, co do zasady, nie stwarza przeszkód w podejmowaniu nowej pracy, jeśli były pracownik nie wyjawi w związku z nową pracą informacji zastrzeżonych przez byłego pracodawcę jako poufne.
Więcej na ten temat w LEX Kadry:
Zakaz konkurencji w stosunkach pracy >
Klauzule autonomiczne w prawie pracy >
Zakaz konkurencji w spółkach handlowych >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.