NSA: Wynagrodzenie policjanta może być obniżone na czas pracy w związku zawodowym

W przypadku przewodniczącego związków zawodowych wynagrodzenie w dotychczasowej wysokości może ulec zmianie na niekorzyść policjanta - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Nie trzeba tu udzielenia zgody zarządu organizacji związkowej. Wyroki NSA w identycznych sprawach nie są jednakowe.

Wyrok ten ma szczególne znaczenie, gdyż dotyczy policjantów angażujących się w pracę związkową, a linia orzecznicza w kwestii wynagrodzenia nie jest jeszcze ukształtowana.

Awans policjanta

W lipcu 2012 r. Komendant Powiatowy Policji w Łęczycy zwolnił skarżącego Krzysztofa B. z zajmowanego stanowiska dyżurnego Zespołu Dyżurnych Wydziału Prewencji tej Komendy.  I w sierpniu 2012 r. mianował skarżącego na wyższe stanowisko służbowe naczelnika Wydziału Prewencji tej jednostki z uposażeniem zasadniczym w wysokości 3.200 złotych miesięcznie, a także przyznał skarżącemu dodatek funkcyjny w kwocie 900 złotych miesięcznie.

Ponadto, w lutym 2014 r. Komendant Powiatowy Policji podwyższył skarżącemu policjantowi, dodatek funkcyjny - 1 tys. złotych miesięcznie. Następnie w czerwcu 2015 r. Komendant powołał go na stanowisko I Zastępcy Komendanta Powiatowego Policji w Łęczycy z uposażeniem zasadniczym w wysokości 3.810 złotych miesięcznie, a także przyznał dodatek funkcyjny w kwocie 1.800 złotych miesięcznie.

Powołanie do związku - mniejsze wynagrodzenie

Jednak Krzysztof B. został wybrany na przewodniczącego Zarządu Wojewódzkiego NSZZ Policjantów w Łodzi, o czym poinformował komendanta. Wobec tego komendant zwolnił Krzysztofa B. z zajmowanego stanowiska. Komendant od czerwca 2017 r. pozostawił skarżącego w dalszej dyspozycji na okres zwolnienia z obowiązku wykonywania zadań służbowych, udzielonego na zasadach określonych w ustawie z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych,

Od czerwca 2017 r. przyznał skarżącemu uposażenie w wysokości przysługującej przed powołaniem na stanowisko I Zastępcy Komendanta Powiatowego Policji.  W tej sytuacji skarżący, reprezentowany przez adwokata, wniósł odwołanie od tego rozkazu personalnego Komendanta Wojewódzkiego Policji z czerwca 2017 r.

WSA oddala skargę

Zaskarżony rozkaz nie narusza obowiązujących przepisów prawa - orzekł w wyroku z 13 kwietnia 2018 r. sąd I instancji.

Jak stanowi z kolei art. 6e ust. 3 ustawy o Policji, policjanta odwołanego ze stanowiska przenosi się do dyspozycji przełożonego policjanta uprawnionego do odwołania ze stanowiska. Policjant przez okres 6 miesięcy ma prawo do uposażenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem.

Zdaniem sądu I instancji, uznać należy, że norma prawna określona w przepisie art. 6e ustawy o Policji ma charakter wyjątkowy, albowiem stanowi ona odstępstwo od generalnej reguły, że wynagrodzenie powiązane jest z aktualnie zajmowanym stanowiskiem.

Co więcej - Komendant wojewódzki słusznie przyjął, iż okres sześciu miesięcy, o którym mowa w art. 6e ust. 3 ustawy o Policji, upłynął w czerwcu 2017 r.

Tym samym, zdaniem sądu, organ odwoławczy zasadnie uznał, że od czerwca 2017 r. skarżący miał prawo do uposażenia w wysokości przysługującej mu na stanowisku, na które był mianowany przed powołaniem na stanowisko I Zastępcy Komendanta Powiatowego Policji na stanowisku Naczelnika Wydziału.

WSA stwierdził, że uposażenie skarżącego policjanta nie uległo obniżeniu, a tym samym, nie doszło do zarzucanego przez stronę skarżącą pogorszenia warunków płacy, co jednocześnie oznaczało brak obowiązku uzyskania zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej na zmianę warunków płacy skarżącego policjanta.Czytaj też:              
    Czytaj też:  Rząd przyjął rozporządzenia ws. podwyżek dla m.in. policjantów i strażaków
         W związku z powyższym, sąd uznał, że uposażenie to w wysokości należnej przed odwołaniem skarżącego ze stanowiska I Zastępcy Komendanta Powiatowego Policji przysługiwało mu wyłącznie przez okres 6 miesięcy. Zdaniem sądu, ochrona uposażenia nie mogła zostać rozszerzona na cały okres trwania kadencji Przewodniczącego Zarządu Wojewódzkiego NSZZ Policjantów.

Skarga kasacyjna: wynagrodzenie stałe

Pełnomocnik skarżącego radca prawny Tomasz Łuczkowski wniósł o uchylenie wyroku sądu I instancji, gdyż:

• ustawa o Policji to nie lex specialis w stosunku do ustawy o związkach zawodowych,
• przepisy powinny być interpretowane odwrotnie niż uczynił to Wojewódzki Sąd Administracyjny
• nie ma znaczenia okres 6 miesięcy
• policjant nie może mieć obniżonego wynagrodzenia z powodu działalności związkowej.

NSA oddala skargę

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 3 marca br. uznał, że linia orzecznicza sądów nie jest jeszcze jednolita. - Skoro nie ma gwarancji powrotu policjanta na dotychczas zajmowane stanowisko, to nie może być ochrony związkowej - powiedział sędzia sprawozdawca Dariusz Chaciński. - Wynagrodzenie w okresie zajmowania się pracą związkową nie jest możliwe do utrzymania - dodał sąd. Ponadto, w sytuacji, gdy policjanta można odwołać w każdym czasie, to także nie może on korzystać z uprawnień ustawy o związkach zawodowych.  Zatem art. 6 e) ust. 3 ustawy o Policji to przepis szczególny wobec ustawy o związkach zawodowych.

Tym samym NSA nie poparł wyroku z 20 grudnia 2018 r. , który orzekł zupełnie przeciwnie, iż w przypadku członka zarządu organizacji związkowej, objętego dodatkową ochroną przewidzianą w ustawie o związkach zawodowych, wynagrodzenie w dotychczasowej wysokości może ulec zmianie na niekorzyść policjanta dopiero po udzieleniu zgody zarządu organizacji związkowej ( I OSK 1611/18).

Sygnatura akt I OSK 3738/18, wyrok z 3 marca 2020 r.