Serwis Prawo.pl dotarł do projektu rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. W rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w wersji z 16 grudnia.
Czytaj również: MRPiPS pracuje nad zmianą przepisów regulujących pracę w upale>>
Zmiany klimatu wymuszają zmianę przepisów
- Dotychczas obowiązujące rozporządzenie o bhp nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia w pomieszczeniach pracy temperatury odpowiedniej do rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania) nie niższej niż 14 °C – chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają. Natomiast w pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna i w pomieszczeniach biurowych, temperatura nie może być niższa niż 18 °C. Należy w tym miejscu podkreślić, że obowiązujące przepisy wskazują minimalną temperaturę w miejscu pracy, natomiast nie określają temperatury maksymalnej – podkreślają autorzy projektu w uzasadnieniu. Wskazują na przepisy Kodeksu pracy, zgodnie z którymi pracodawca jest obowiązany zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Natomiast art. 210 par. 1 Kodeksu pracy stanowi, że w razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
Zobacz w LEX: Prawo pracownika powstrzymania się od pracy niebezpiecznej ze względu na zagrożenie zewnętrzne >
Jak podkreśla MRPiPS, przepisy prawa pracy regulują jedynie środki ochrony pracownika pracującego w warunkach szkodliwych mikroklimatu gorącego. Przepisy dotyczą jednak pracy w wysokiej temperaturze spowodowanej czynnikami technologicznymi, a nie warunkami atmosferycznymi. Tym samym rozwiązania nie dotyczą ogółu pracowników, a jedynie niewielkiego odsetka wszystkich zatrudnionych w gospodarce narodowej.
- Zmiany klimatu, coraz częściej występujące upały wskazują, że obecne rozwiązania stają się niewystarczające, aby skutecznie chronić życie i zdrowie pracowników, stąd konieczne jest dostosowanie obowiązujących przepisów do pojawiających się zmian klimatu. Praca w upalne dni może być dużym wyzwaniem dla ogółu pracowników. Upał może mieć negatywne konsekwencje zdrowotne, takie jak omdlenia, udary, odwodnienie, nasilenie problemów układu sercowo-naczyniowego czy chorób nerek. Podczas upałów wiele osób czuje się gorzej, mogą występować problemy z koncentracją, może dojść do błędów i wypadków w pracy. Ekstremalnie wysokie temperatury to zagrożenie dla naszego zdrowia, a nawet życia – czytamy dalej w uzasadnieniu.
Co zatem zaproponowało ministerstwo?
Cena promocyjna: 75.65 zł
|Cena regularna: 89 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 71.2 zł
Zobacz w LEX: Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego - studium przypadków >
Dla temperatury ważny metabolizm a dla stosowanych rozwiązań – porozumienie ze związkami
Zgodnie z dodawanym nowym par. 30a. w pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy nie wyższą niż: 28 °C (301 K) dla pracy o niskim i umiarkowanym tempie metabolizmu i w pomieszczeniach biurowych, 25 °C (298 K) dla pracy o wysokim tempie metabolizmu lub 22 °C (295 K) dla pracy o bardzo wysokim tempie metabolizmu, chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają.
W przypadku gdy temperatura w pomieszczeniach pracy, z uwagi na warunki atmosferyczne, przekroczy dla danej klasy tempa metabolizmu wartość określoną w ust. 1, pracodawca jest obowiązany zapewnić odpowiednie rozwiązania techniczne, w tym rozwiązania określone w załączniku nr 4, obniżające tę temperaturę do odpowiedniej wartości określonej w ust. 1 dla tej klasy tempa metabolizmu, a jeżeli nie jest to możliwe zastosować inne rozwiązania organizacyjne uzależnione od warunków i specyfiki pracy, w tym rozwiązania określone w załączniku nr 4.
Przy pracach wykonywanych na otwartej przestrzeni przy temperaturze powyżej 25 °C (298 K) – pracodawca będzie ustalał odpowiednie rozwiązania organizacyjne, w tym określone w załączniku nr 4, które będą stosowane w takich przypadkach.
Co więcej, rozwiązania organizacyjne pracodawca będzie ustalał w porozumieniu zawieranym między pracodawcą i zakładową organizacją związkową, a w przypadku gdy u pracodawcy działa więcej niż jedna zakładowa organizacja związkowa – w porozumieniu między pracodawcą a tymi organizacjami, a jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe – pracodawca po konsultacji z przedstawicielami pracowników, oraz po zasięgnięciu opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami. A jeżeli nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia z wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, pracodawca uzgadnia treść porozumienia z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu art. 25(3) ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2022 r., poz. 854), z których każda zrzesza co najmniej 5 proc. pracowników zatrudnionych u pracodawcy.
W przypadku gdy pomimo zastosowania rozwiązań technicznych, o których mowa w ust. 2, temperatura w pomieszczeniu pracy przekroczy 35 °C (308 K), wówczas żadna praca w tym pomieszczeniu pracy nie może być wykonywana.
Przy pracach wykonywanych na otwartej przestrzeni w czasie występowania temperatury powyżej 32 °C (305 K), żadna praca o wysokim tempie metabolizmu lub bardzo wysokim tempie metabolizmu nie może być wykonywana.
Dla ustalenia tempa metabolizmu ministerstwo zamierza zmienić par. 39a rozporządzenia i wprowadzić cztery tempa: niskie, umiarkowane, wysokie i bardzo wysokie.
Definicje pojęć i metody pomiaru tempa metabolizmu określają Polskie Normy.
Zgodnie z par. 2 projektowanego rozporządzenia, pracodawcy w terminie do dnia 1 czerwca 2025 r. mają dostosować pomieszczenia pracy oraz dokonać aktualizacji w dokumentacji oceny ryzyka zawodowego zgodnie z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy określonymi w tym rozporządzeniu.
Rozporządzenie ma wejść w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia.
Projekt rozporządzenia właśnie został opublikowany na stronie RCL (nr 36) i trafił do uzgodnień.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.