Superwizja pracy socjalnej ma polegać na ustawicznym rozwoju zawodowym pracowników socjalnych, służącym utrzymaniu wysokiego poziomu świadczonych usług, zachowaniu i wzmacnianiu kompetencji zawodowych, udzielaniu wsparcia, poszukiwaniu źródeł trudności w pracy i możliwości ich pokonywania.

Jej wprowadzenie do ustawy o pomocy społecznej przewiduje nowelizacja uchwalona przez Sejm 9 lipca 2015 r. Nowelizacja okazała się konieczna, gdyż uregulowanie fundamentalnych kwestii w tym zakresie w drodze rozporządzenia jest niezgodne z procedurą legislacyjną - na co zwróciło uwagę Rządowe Centrum Legislacji w trakcie uzgodnień międzyresortowych projektu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie superwizji pracy socjalnej.

Nowelizacja przewiduje, że prawo do korzystania z superwizji pracy socjalnej prowadzonej przez superwizorów ma każdy pracownik socjalny. Z kolei superwizorem pracy socjalnej może być osoba, która ukończyła szkolenie dla superwizorów pracy socjalnej, przystąpiła do egzaminu, zdała go i uzyskała specjalny certyfikat. Szkolenie, o którym mowa powyżej, mogą realizować jednostki prowadzące kształcenie pracowników socjalnych lub szkolenia z zakresu I lub II stopnia specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny i wykazujące się co najmniej 3-letnim doświadczeniem w tym zakresie po uzyskaniu zgody ministra pacy. Warunkiem przystąpienia do szkolenia jest złożenie wniosku o dopuszczenie do szkolenia dla superwizorów pracy socjalnej, a także wykazanie się posiadaniem wykształcenia wyższego magisterskiego uprawniającego do wykonywania zawodu pracownika socjalnego lub posiadaniem decyzji o uznaniu kwalifikacji w zawodzie regulowanym pracownika socjalnego na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich UE oraz co najmniej 5-letnim stażem w zawodzie pracownika socjalnego lub wykazanie się udokumentowanym doświadczeniem w przeprowadzeniu co najmniej 500 godzin szkoleń dla pracowników socjalnych z zakresu umiejętności interpersonalnych i społecznych, metodyki pracy socjalnej, diagnozy socjalnej, warsztatu pracy pracownika socjalnego lub aksjologii pracy socjalnej w okresie ostatnich 5 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczeniu do szkolenia dla superwizorów pracy socjalnej. Przedstawione regulacje mają umożliwić dbanie o jakość i sposób kształcenia superwizorów oraz weryfikację rynku usług szkoleniowych w obszarze pomocy społecznej.

Ustawa wprowadza także możliwość prowadzenia pracy socjalnej w oparciu o kontrakt socjalny i nowe narzędzie, tj. projekt socjalny. Przewiduje ponadto nowe zadania dla samorządów gminnych - chodzi o realizację działań o charakterze integracyjnym dotyczących osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym oraz umożliwia gminom tworzenie i prowadzenie klubów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Akt rozszerza katalog świadczeń przyznawanych bez decyzji administracyjnej oraz rodzinnego wywiadu środowiskowego. Chodzi o przyśpieszenie i odformalizowanie udzielania pomocy rzeczowej w formie niezbędnego ubrania oraz posiłku w przypadku dzieci oraz w sytuacji kryzysowej występującej na skalę masową, a także w przypadku wystąpienia klęski żywiołowej bądź zdarzenia losowego. Proponowane zmiany są wynikiem zgłaszanych przez jednostki organizacyjne pomocy społecznej problemów w stosowaniu obowiązujących przepisów.

24 lipca 2015 r. Senat, po rozpatrzeniu ustawy, wprowadził do niej osiem poprawek. Dwie z nich mają charakter merytoryczny. Jedna wprowadza wyjątek od zasady, w myśl której w noclegowni i schronisku dla bezdomnych nie mogą przebywać osoby pod wpływem alkoholu lub substancji psychoaktywnych. Senat uznał, że powinno być to dopuszczalne w wyjątkowych okolicznościach, np. klęski żywiołowej. W związku zaś z dodanym przez Sejm uregulowaniem dotyczącym przeprowadzania rodzinnego wywiadu środowiskowego i świadczeniu pracy socjalnej w środowisku z zapewnieniem obecności Policji, Senatorowie dokonali doprecyzowania - w miejsce pojęcia "asysty Policji", użyto pojęcia "pomocy Policji", jako prawidłowego i właściwego dla tych czynności. Jednocześnie dookreślono, na czym polega ta pomoc - na zapewnieniu bezpieczeństwa osobistego, dostępu do miejsca przeprowadzania wywiadu oraz porządku w tym miejscu.

Senackie poprawki do aktu Sejm rozpatrzy w trakcie rozpoczętego dziś posiedzenia.

Opracowanie: Agnieszka Zatyka-Szlachcic

Źródło: www.sejm.gov.pl, stan z dnia 4 sierpnia 2015 r.