Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji Kodeksu pracy, który przewiduje rozwiązania umożliwiające obojgu pracującym rodzicom godzenie pracy z życiem prywatnym i rodzinnym, w tym szczególnie z wychowywaniem dzieci. Przyjęte przepisy mają zachęcać ojców do przejmowania części obowiązków związanych z wychowaniem i opieką nad dziećmi.
Projekt nowelizacji Kodeksu pracy przewiduje:
- w urlopie wychowawczym wynoszącym 36 miesięcy zostanie wyodrębniony jeden miesiąc, który może wykorzystać wyłącznie drugi z rodziców dziecka;
- podwyższony będzie – z 3 do 4 miesięcy – urlop wychowawczy, który może być wykorzystywany jednocześnie przez oboje rodziców lub opiekunów dziecka;
- urlop wychowawczy może zostać podzielony na 5 części (obecnie 4). Pozwoli to wykorzystać nieprzenoszalną część urlopu wychowawczego jako samodzielną część takiego urlopu.
Jak podkreślał po posiedzeniu rządy minister Władysław Kosiniak-Kamysz, istotnym rozwiązaniem jest rezygnacja z niekorzystnego przepisu mówiącego o proporcjonalnym obniżaniu wymiaru urlopu wypoczynkowego, gdy w roku kalendarzowym po nabyciu prawa do tego urlopu pracownik korzysta z urlopu wychowawczego, a następnie powraca w tym samym roku do pracy. Zgodnie z nowym prawem urlop będzie uszczuplany tylko o czas, w którym osoba przebywa na urlopie wychowawczym.
Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za osoby przebywające na urlopach wychowawczych sfinansuje budżet państwa za pośrednictwem ZUS.
Nowe przepisy implementują dyrektywę Rady 2010/18/UE oraz wykonują orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości z 22 kwietnia 2010 r.
Rada Ministrów przyjęła również projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Najważniejszym rozwiązaniem jest rozszerzenie kręgu osób, za które budżet państwa będzie opłacał składki emerytalne i rentowe w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem. Chodzi o osoby, które zrezygnują z działalności zarobkowej, czyli np. prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, pracy na umowę zlecenie. Składki za te osoby, podobnie jak w przypadku osób przebywających na urlopach wychowawczych, finansować będzie w całości budżet państwa za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Nowe przepisy wprowadzą różne podstawy wymiaru składek dla osób rezygnujących z pracy zarobkowej w związku z opieką nad dzieckiem:
- dla osób mających co najmniej 6-miesięczny staż ubezpieczeniowy bezpośrednio przed skorzystaniem z możliwości ubezpieczenia w związku z opieką nad dzieckiem – będzie to co do zasady 60 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia,
- dla osób bez stażu ubezpieczeniowego, bezrobotnych oraz ze stażem krótszym niż półroczny – będzie to 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy, osoby dotąd nieubezpieczone będą mogły wybrać system ubezpieczeń (ZUS lub KRUS) w okresie sprawowania opieki nad dzieckiem. Jeśli wybiorą KRUS – będą podlegały ubezpieczeniom na zasadach określonych w ustawie z grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Projekt zawiera również regulacje dotyczące objęcia ubezpieczeniem społecznym finansowanym ze środków publicznych osób wychowujących dzieci, ubezpieczonych w systemie rolniczym.
W projekcie nowelizacji ustawy przewidziano również zmiany dotyczące prawa do zasiłku macierzyńskiego dla ubezpieczonych w KRUS – podwyższony został wiek dziecka, którego przysposobienie uprawnia rolnika do otrzymania zasiłku macierzyńskiego. Oznacza to zrównanie praw ubezpieczonych w ZUS i KRUS.
Wprowadzenie tych rozwiązań jest konsekwencją zmian związanych z wydłużeniem wieku emerytalnego. Wpłyną one na wysokość przyszłych świadczeń osób, które zrezygnowały z pracy i zajęły się wychowaniem dzieci.
Nowe regulacje mają wejść w życie 1 września 2013 r.
Czytaj także: Łatwiej będzie założyć i prowadzić żłobek