CO TO ZA PRAWO?
Wymagania bhp sprzed 61 lat!

Rozporządzenie Ministrów: Pracy i Opieki Społecznej, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Górnictwa i Energetyki, Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Żeglugi, Komunikacji, Budownictwa oraz Zdrowia z dnia 4 kwietnia 1950 r. w sprawie obsługi suwnic elektrycznych w zakładach pracy (Dz. U. Nr 25, poz. 223 z późn. zm.) – dalej r.o.s.e. jest chyba najstarszym obowiązującym aktem prawnym dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy. Zostało ono wydane na mocy delegacji historycznego i zasłużonego dla bezpieczeństwa pracy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 marca 1928 r. o bezpieczeństwie i higienie pracy (Dz. U. Nr 35, poz. 325 z późn. zm.), uchylonego dopiero ustawą z dnia 30 marca 1965 r. o bezpieczeństwie i higienie pracy (Dz. U. Nr 13, poz. 91), która została zastąpiona ustawą z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
Mimo skomplikowanej sytuacji prawnej r.o.s.e. nadal obowiązuje i to praktycznie bez jakichkolwiek zmian od 60 lat! Nie znaczy to, że straciło sens, że nie przystaje do współczesnych urządzeń i wymagań. O jakości aktów prawnych świadczy ich przydatność mimo upływu czasu. Przepisy r.o.s.e. nadal są spójne i logiczne, mimo pewnych archaizmów językowych - np. dzisiejszy operator suwnicy w r.o.s.e. nazwany jest “kierownikiem suwnicy” lub podobnie jak dziś “suwnicowym” Zgodnie z r.o.s.e. kierownikiem suwnicy elektrycznej może być tylko osoba w wieku co najmniej lat osiemnastu, uznana za odpowiednią do tej pracy na podstawie świadectwa lekarskiego i opinii zakładu psychotechnicznego oraz wyznaczona do tego przez kierownictwo zakładu rozporządzającego suwnicą.

Suwnicowy powinien dokładnie znać swe obowiązki, wypływające z r.o.s.e., a w szczególności:
–znać budowę i przeznaczenie wszystkich urządzeń suwnicy, ich części składowych oraz aparatury elektrycznej, w tym znać właściwości prądu elektrycznego oraz posiadać wiadomości wystarczające do obsługi tych urządzeń;
–znać sygnały porozumiewawcze z ciężarowym (hakowym) – obecnie znaki te są określone w rozdziale 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.).
Kandydat na kierownika suwnicy powinien odbyć co najmniej trzymiesięczną praktykę pod kierunkiem doświadczonego suwnicowego, a po odbyciu praktyki ma obowiązek złożyć przed komisją, powołaną przez właściwego ministra (!) egzamin z wymaganych odeń wiadomości.Ponadto suwnicowy powinien umieć udzielić pierwszej pomocy osobom porażonym prądem elektrycznym i umieć zastosować sztuczne oddychanie. Suwnicowy powinien być badany przez lekarza co 6 miesięcy, w szczególności celem kontroli wzroku i słuchu.
Przy pracy na dwie lub więcej zmian, na każdą zmianę powinien być wyznaczony inny suwnicowy (co oznacza, że suwnicowy nie może pracować bez odpoczynku dłużej niż przez jedną zmianę). Również w okresie niedomagania, uznanego przez lekarza za przeszkodę w pracy na suwnicy, suwnicowy nie może pełnić swych czynności. W razie zachorowania podczas pracy, suwnicowy powinien przerwać pracę, meldując o tym niezwłocznie bezpośredniemu przełożonemu.

Przed udaniem się na pomost suwnicy suwnicowy powinien wyłączyć umieszczony w kabinie wyłącznik i zawiesić na nim tabliczkę ostrzegawczą: „Nie włączać". Podczas pracy suwnicy nie wolno suwnicowemu czytać, spożywać posiłku, palić tytoniu itp. W czasie swej pracy suwnicowy nie może opuszczać suwnicy poza ustalonymi przerwami w pracy. Wchodzić na suwnicę i schodzić z niej może tylko w miejscach wyznaczonych, gdzie jest do tego celu przeznaczona drabina, schodki, podest itp. Przed każdorazowym opuszczeniem kabiny sterowniczej suwnicowy powinien sprawdzić czy wszystkie dźwignie (kółka, pokrętła) nastawników są nastawione na znaki oznaczające, że suwnica jest unieruchomiona, czy wyłącznik główny w kabinie jest wyłączony oraz czy suwnica została odprowadzona do miejsca stałego postoju.
Zabierane przez suwnicowego na pomost przedmioty (np. narzędzia) powinny być umieszczone w specjalnym woreczku. Żadnych przedmiotów nie wolno kłaść na wózku ani na podłodze pomostu. Przedmioty, których suwnicowy nie może pomieścić w specjalnym woreczku na to przeznaczonym, powinien podnosić lub spuszczać przy użyciu linki specjalnie do tego przeznaczonej. Wzbronione jest zrzucanie jakichkolwiek przedmiotów z suwnicy.
Przy pracy na suwnicy i przy kontroli jej podzespołów suwnicowy powinien używać kaloszy gumowych (dielektrycznych), a na podłodze kabiny powinien być położony dywanik gumowy albo izolująca kratka drewniana. Przy oględzinach urządzeń elektrycznych powinny być one uprzednio wyłączone spod napięcia. Suwnicowy powinien umieć używać gaśnicy i dopilnować, aby w kabinie stale była gaśnica śniegowa. Stosowanie innych gaśnic jest wzbronione.
Nie wolno uruchamiać suwnicy, gdy na jej pomoście przebywają ludzie, chyba że jest to stały konserwator suwnicy, dokonujący oględzin związanych z konserwacją. Nie wolno podnosić lub przewozić ludzi na haku lub na ciężarze. W kabinie nie wolno przebywać osobom postronnym.
Przebywanie na dróżkach wzdłuż toru suwnicy dozwolone jest tylko celem oględzin lub remontu torów. W takiej sytuacji wyłącznik główny suwnicy na dole powinien być uprzednio otwarty, bezpieczniki wykręcone, a szafka wyłącznika zamknięta na klucz. Na szafce należy wywiesić napis: „Nie włączać".